Onterecht stopzetten kinderopvangtoeslag treft mogelijk duizenden ouders

In 2014 werd van 232 gezinnen de kinderopvangtoeslag onterecht stopgezet. Nu blijkt dat het veel meer gezinnen betreft, mogelijk duizenden.

Uit onderzoek van Trouw en RTL Nieuws bleek dat honderden ouders in 2014 geen kinderopvangtoeslag meer kregen, en hun ontvangen toeslag moesten terugstorten. In augustus 2017 concludeerde de Nationale ombudsman dat de Belastingdienst '232 gezinnen had getroffen met een onevenredig harde actie'. Nu blijkt dat de kinderopvangtoeslagen van gezinnen wel vaker onterecht worden stopgezet vanwege 'mogelijk misbruik'. Duizenden gezinnen zouden zijn getroffen.

'Niet beargumenteerd'

"Van de een op de andere dag kreeg ik geen kinderopvangtoeslag meer", zegt een van de gedupeerden Leigh Ann Janssen. Ze is nog steeds een beetje verbaasd als ze erover praat. Ze is vooral verbijsterd over het feit dat de Belastingdienst geen reden gaf om haar toeslag stop te zetten. "Als zo'n beslissing niet wordt beargumenteerd is het juridisch heel moeilijk om hem aan te vechten."

Door de beslissing van de Belastingdienst was Leigh Ann helemaal op zichzelf aangewezen om de kosten van de kinderopvang te betalen. Een volledige dagopvang zat er niet in, want dat werd te duur. In plaats daarvan werd ze afhankelijk van opa's, oma's en buurvrouwen om de kinderen op te vangen tegen een kleine vergoeding.

'Grote financiële problemen'

Leigh Ann was niet de enige die dit overkwam. 232 gezinnen ontvingen een brief van de Belastingdienst waarin stond dat hun toeslag werd afgeschaft. Als reden werd gegeven: 'mogelijke fraude'. De Nationale ombudsman concludeerde hierover in een rapport: "De Belastingdienst heeft de ouders door deze ongenuanceerde aanpak in een onmogelijke positie, grote financiële problemen en langdurige onzekerheid gebracht."

Maar nu blijkt uit een rechtszaak tegen de belastingdienst dat er mogelijk bij nog eens duizenden ouders de afgelopen jaren de kinderopvangtoeslag onterecht is afgeschaft. Het gaat dus om veel meer dan die 232 gezinnen. De verantwoordelijke staatssecretaris Menno Snel zei vorige week nog tijdens een debat in de Tweede Kamer dat hij geen aanwijzingen heeft dat het massaal mis is gegaan.

Staatssecretaris Menno Snel van het Ministerie van Financiën laat dinsdagavond negen juli per brief weten dat hij de Auditdienst Rijk (de dienst die onderzoek doet naar het financieel beheer van de ministeries) inschakelt om onderzoek te gaan doen naar het stopzetten van de kinderopvangtoeslagen. De staatssecretaris hoopt daardoor beter inzicht te krijgen in de omvang van de problematiek. De Auditdienst Rijk onderzoekt de periode 2013 tot nu. Gekeken wordt "of toeslagen ten onrechte zijn stopgezet inplaats van opgeschort, of de wettelijke termijnen zijn overschreden en of de afwijzingen van de aanvraag ten aanzien van de toeslaggerechtigde voldoende zijn onderbouwd". De resultaten van het onderzoek worden zo snel mogelijk doorgespeeld naar de Kamer en naar de commissie Donner die eveneens onderzoekt doet naar het stopzetten van de kinderopvangtoeslag aan gezinnen. De staatssecretaris benadrukt dat de dienst Toeslagen zich anders gaat opstellen, en meer oog krijgt voor de menselijke maat.

Meldpunt en commissie

Kamerlid Renske Leijten van de SP is woedend over de actie van de Belastingdienst, en vooral over de manier waarop staatssecretaris Snel de Belastingdienst uit de wind probeert te houden. "Hij heeft ons voorgelogen, of hij wordt niet goed geïnformeerd", zegt ze. Om in kaart te brengen hoeveel ouders gedupeerd zijn, opent ze nu een meldpunt.

Het ministerie van Financiën heeft inmiddels een commissie in het leven geroepen, onder leiding van oud-minister Piet Hein Donner. De commissie moet onderzoeken welke fouten zijn gemaakt, hoeveel gezinnen financieel getroffen zijn en of de dupeerden met terugwerkende kracht hun geld alsnog krijgen. De adviezen en het oordeel van de commissie worden pas na de zomer verwacht.