Enigszins verwonderd kijken de Noren naar de opschudding die is ontstaan over de gevolgen van de aardbevingen door de gaswinning in Groningen. In het noorden van Nederland heerst cynische verbittering: de overheid haalt het gas uit de grond, terwijl ter plekke niet wordt geprofiteerd van de miljoenen euro's die dat oplevert. Sterker nog: huizen in de noordelijke provincie raken beschadigd door de activiteiten.
In Scandinavië gaat dat totaal anders: de Noren hebben hun olie-en gasopbrengsten gespaard, zodat de eventuele financiële schade, veroorzaakt door bodemactiviteiten, makkelijk kan worden gecompenseerd. Ook zijn er keiharde afspraken dat de opbrengsten van de bodemschatten evenredig over alle regio's in het land moet worden gedeeld.
Als er achterstand ontstaat in een gebied, is de overheid verplicht om compensatie te verlenen.
Wat kunnen ze in Noorwegen wel wat hier niet is gebeurd? Verslaggever Willem-Jan Bloem bezoekt de stad Stavanger, waar hij praat met een Noorse topeconoom, die werkte voor de olie- en gasindustrie. Daarnaast een museumdirecteur die de bezoekers waarschuwt voor wat ze in Noord-Europa de 'Dutch disease' noemen': al het geld dat je met bodemschatten verdient direct opmaken.
Ook is EenVandaag Radioverslaggever Harm van Atteveld aanwezig in het Groningse gehucht Doodstil, waar de Groninger Bodem Beweging (GBB) demonstreert tegen de gaswinning.
Minder gaswinning, compensatie voor schade
De gaswinning in Groningen wordt volgend jaar verminderd en er komt geld vrij voor compensatie in het gebied dat de afgelopen tijd steeds meer door aardbevingen is getroffen. Binnen de top van het kabinet is daarover overeenstemming bereikt, die gesteund wordt door de regeringspartijen VVD en PvdA.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.