Om onze klimaatdoelen te halen wordt in de VS 'het landschap volledig verwoest'

In de VS wordt in razend tempo bos gekapt om te voorzien in de groeiende vraag naar biomassa in Europa. Ook het kabinet houdt vast aan biomassa als duurzame oplossing. Tot grote frustratie van veel Amerikanen. "Het landschap hier is volledig verwoest."

Lange tijd werd biomassa gepresenteerd als oplossing voor de vraag naar duurzame energie. Maar de kritiek groeit. Zo stellen invloedrijke Europese wetenschappers dat biomassa helemaal niet duurzaam is en zien Amerikanen hoe 'miljoenen bomen' worden gekapt voor de Europese energiebehoefte. Volgens producenten komt dit voort uit een verkeerde perceptie. Zij zeggen gebruik te maken van het 'mindere hout, van bomen die al ziek zijn'.

Landschap volledig verwoest

Rita Frost, een lokale milieuactiviste die zich verzet tegen de biomassa industrie, is er ontdaan van. "Het landschap hier is volledig verwoest vanwege biomassa. Als je om je heen kijkt op de plekken waar bomen worden gekapt dan is het alsof er een bom is ontploft."

Om hier verandering in te krijgen wil Rita het liefst dat Europeanen zelf zien wat ze aanrichten met hun vraag naar biomassa. "Ik wil minister Wiebes dolgraag uitnodigen zodat hij met eigen ogen kan zien wat de vraag voor biomassa betekent voor onze bossen en wat het doet met ons landschap."

Ik wil minister Wiebes dolgraag uitnodigen zodat hij met eigen ogen kan zien wat de vraag voor biomassa betekent voor onze bossen en wat het doet met ons landschap.

Milieuactiviste Rita Frost

Negatief advies

Voor Nederland geldt dat biomassa verantwoordelijk is voor bijna 61 procent van alle duurzame energie die in ons land wordt geproduceerd. Het kabinet wil voor de komende twintig jaar 14 miljard aan subsidies uittrekken om te kunnen investeren in energie uit biomassa.

Onomstreden is biomassa niet in Nederland. Zo adviseerde de stikstof-commissie onder leiding van Johan Remkes het kabinet eind vorig jaar al om te stoppen met subsidies voor het bijstoken van biomassa.

Duurzaam stempel

Daarmee staat Frost niet alleen met haar kritiek op het groene imago van biomassa. Lange tijd werd het gepresenteerd als hét antwoord op de vraag naar duurzame energie. Met biomassa is het namelijk mogelijk om energie op te wekken in voormalige kolencentrales door het verbranden van houtsnippers zonder dat er CO2 wordt uitgestoten.

Het wordt gezien als een CO2-neutraal proces omdat bij het stoken van houtsnippers alleen CO2 vrijkomt die de plant uit de lucht heeft gehaald om te kunnen groeien. Ook krijgt biomassa een duurzaam stempel omdat er na het oogsten weer nieuwe bomen worden geplant.

Wetenschappers: biomassa niet duurzaam

Uit wetenschappelijke hoek klinkt inmiddels ook forse kritiek. Invloedrijke Europese wetenschappers stelden onlangs dat biomassa helemaal niet duurzaam is. Sterker nog: het proces zou zelfs meer CO2-uitstoot opleveren dan kolen en gas. Daarnaast wordt er geen rekening gehouden met het feit dat het tientallen jaren kost voor er nieuwe bomen zijn gegroeid. Ook wordt er niet gekeken naar de uitstoot die vrijkomt bij het vervoeren van de biomassa naar Europa.

Volgens de Europese koepel van wetenschappers EASAC, die de Europese Commissie adviseert over klimaat- en energiebeleid, zijn de biomassa-centrales schadelijk voor het klimaat en een slechte besteding van publiek geld.

Producent: 'Geen sprake van ontbossing'

Een grote producent in North Carolina, Enviva Woodpellets, denkt daar anders over. Volgens hen is hun product juist hét antwoord in de strijd tegen klimaatverandering. "Biomassa is een belangrijke oplossing als je wilt stoppen met fossiele brandstoffen. Het is als het ware een van de belangrijkste onderdelen in de gereedschapskist", vertelt Jennifer Jenkins, vice-president van Enviva.

Ze benadrukt bovendien dat veel mensen een verkeerde perceptie hebben van de houtkap voor de biomassa-industrie. "Wij gebruiken als het ware het mindere hout, van bomen die al ziek zijn of die niet kunnen worden gebruikt voor het maken van meubels. Wij gebruiken het afvalmateriaal om energie van te maken." Ook is er volgens haar geen sprake van ontbossing. "Omdat het zo goed gaat in deze markt worden landeigenaren juist aangemoedigd om meer bomen te planten en te investeren in hun bossen."

Oproep aan de Nederlandse bevolking

Met haar uitnodiging aan minister Wiebes wil Rita Frost een beroep doen op Nederland. "Ik wil aan de Nederlandse bevolking vragen of zij echt geloven dat het vernietigen van bossen om zo energie op te wekken een duurzame oplossing is."

Wat Frost betreft is dit bittere noodzaak. "Onze bossen hier gaan vier keer zo snel achteruit als het regenwoud in Zuid-Amerika. We waren al een grote producent voor houtproducten en nu is hier met biomassa weer een nieuwe industrie neergestreken," legt ze uit. "Door de komst van deze industrie exporteren we in deze staat alleen al inmiddels 3 miljoen ton hout naar de Europese Unie. Dat zijn miljoenen bomen."