Ze mogen zelf nog niet stemmen, maar ze zijn wel verkiesbaar. In meerdere gemeenten hebben minderjarigen zich kandidaat gesteld voor een zetel in de raad. Zo ook de 14-jarige Femke uit de gemeente Montferland.
"Ik was op social media, zoals elke tiener, en daar las ik feitjes over de verkiezingen. En toen zag ik dat je vanaf je veertiende al kandidaat mag zijn. Toen dacht ik: dat wil ik ook," vertelt Femke van Oosterom. Samen met haar vader staat ze op de kieslijst in de gemeente Montferland, voor de partij Lijst Groot Montferland.
Woest na verkiezing Trump
Femke volgde al een politieke cursus en keek van jongs af aan naar het nieuws: "Toen ze 9 was keek ze al naar de uitslagenavond van de Amerikaanse verkiezingen. Ze was woest dat Trump had gewonnen", vertelt vader Boris van Oosterom.
Hij heeft er met Femke ineens een concurrent op de kieslijst bij. Hij staat op plek 3 op de lijst, zij op plek 16: "Maar als ze meer voorkeursstemmen trekt dan mij, gun ik het haar van harte", zegt Boris.
'Ik mis een voetbalveldje'
Het was voor hem wel even schrikken toen Femke aangaf mee te willen doen aan de verkiezingen: "Er gaan allerlei gedachten door je heen. Kan ze de druk wel aan, de negatieve reacties, is ze niet te jong? Maar uiteindelijk vind ik het vooral heel mooi om te zien dat zo'n jong iemand al interesse in politiek heeft."
Femke gaat niet zomaar in de raad, want ze wil zich inzetten voor de jeugd in Montferland: "In de gemeente mist echt een plekje waar de jeugd samen kan komen, waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten om te chillen. Een voetbalveldje met bankjes zou al super zijn."
De kieswet over minderjarigen
In Nederland moet je 18 zijn voordat je zitting mag nemen in de gemeenteraad. Maar een raad wordt voor 4 jaar gekozen. Bereik je in die periode de leeftijd van 18, dan mag je je verkiesbaar stellen. Dus kan je al vanaf je veertiende de raad ingestemd worden, maar moet je wachten tot je 18 bent voor je er ook in mag zitten.
Het overkwam Lilian Marijnissen bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2002 in Oss. Zij was 16 jaar toen ze met voorkeursstemmen gekozen werd, maar moest 2 jaar wachten voordat ze de raad in mocht.
Jongste gemeenteraadskandidaat
Op haar kandidatuur kreeg ze gemixte reacties: "Mijn vrienden en familie reageerden heel enthousiast. Zij weten dat ik dit heel graag wil. Maar online las ik ook veel negatieve reacties."
"Mensen zeiden bijvoorbeeld dat ze de partij niet meer serieus nemen", vertelt Femke. "Dat is niet leuk om te lezen, maar ik laat mijn keuzes er niet door beïnvloeden."
Eerste vrouwelijke premier
Ook in andere gemeenten staan minderjarigen op de kieslijst. Zo kan je in Winterswijk op de 15-jarige Lev stemmen en in Haarlem staat Rebecca (16) op de lijst. Voor zover bekend is Femke de jongste gemeenteraadskandidaat van Nederland.
Maar haar ambities reiken verder dan de raad: "Ik wil eerst politicologie studeren. Daarna zou ik het heel leuk vinden om in de Tweede Kamer te komen. De eerste vrouwelijke premier? Dat zou te gek zijn, maar misschien is die er tegen die tijd al geweest."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.