Niet ruziën over corona en afspraken maken over een zelftest: zo maak je van de kerstdagen een succes

Fijne feestdagen hebben, dat wil iedereen. Met maximaal vier gasten uitnodigen wordt het kerstdiner misschien kleiner dan gehoopt, maar het kan zeker nog gezellig zijn. Etiquette-expert Anne-Marie van Leggelo legt je uit hoe het een succes wordt.

Anders dan vorig jaar zitten we wat betreft corona nu wat minder in hetzelfde schuitje. Deze week bleek uit onderzoek van EenVandaag nog dat meningsverschillen met mensen in je naaste omgeving over corona zelfs heel normaal zijn geworden. 59 procent heeft discussie met vrienden of familie en bij één op de zeven (15 procent) gaat het zelfs om regelrechte ruzie.

Meer spanningen

"Tel tot tien en breng je woorden met tact, respect en misschien ook een beetje humor", zegt Van Leggelo. Dat is volgens de etiquette-expert de basis van goede communicatie. En dat geldt eigenlijk altijd, maar zeker tijdens het kerstdiner. "Iedereen is wel toe aan wat gezelligheid."

Van Leggelo ziet ook verschil ten opzichte van vorig jaar: "Toen was het ook verdrietig, maar dit jaar is er toch een stuk meer spanning. Mensen vinden het vervelend dat de feestdagen nu wéér zo zijn. Bovendien zijn discussies heftiger. Het is emotioneler. Er is meer polarisering en dus is de kans op ruzies groter."

Van tevoren afspraken maken

Om 'gedoe' te voorkomen is het volgens haar daarom belangrijk om van tevoren al goede afspraken te maken. "Zo weet iedereen waar hij of zij aan toe is." Om bepaalde zaken aan te kaarten, kan bijvoorbeeld een WhatsApp-groep worden gebruikt. "Als je weet dat dingen gevoeliger liggen, bel dan misschien iemand direct. Zo kun je goed en makkelijk communiceren."

Wil je bijvoorbeeld graag dat iedereen voorafgaand aan het diner een zelftest doet? Communiceer het. Vind je het fijn om alvast te bespreken hoe je je gasten begroet? Doe dat. "Duidelijk zijn en de manier waarop je dat doet is belangrijk."

Onderwerpen vermijden

Ook weet je als gastheer of -vrouw vaak wel wat de samenstelling is van de vier mensen die je uitnodigt. "Je weet heus wel hoe ze er in staan. Dus als je mensen uitnodigt van wie je weet dat corona een heikel punt is, dan kun je van tevoren misschien op een luchtige manier zeggen van: 'hé, laten we onderwerp van vaccinatie even vermijden'."

Bovendien hoeft het natuurlijk niet over corona te gaan, al is het volgens Van Leggelo wel een onderwerp dat lastig te vermijden is. "Het raakt ons overal; je kunt er eigenlijk niet omheen." Het is in elk geval altijd goed om te beseffen dat het ook oké is om het oneens met elkaar te zijn. "Luister naar de ander en respecteer elkaars mening."

Elkaar begroeten

En dan is er het moment van samenkomen. "De één wil een knuffel, de ander steekt een hand uit." Dus ja, wat doe je als je tante je wil vastpakken en drie zoenen geven terwijl jij dat liever niet doet? "Wees de ander voor en zeg bijvoorbeeld: 'ik zwaai alleen even'. Of zeg: 'hé lieve tante, ik zoen nog even niet hoor!', met een vrolijke toon."

Van Leggelo raadt aan om van het diner zelf echt een feestje te maken. "Het is letterlijk en figuurlijk een donkere tijd, dus maak het feestelijk." Dat kan formeel of juist informeel, 'hoe je het natuurlijk zelf hebben wilt'.

Goed voor de dag komen

Een leuk detail kan zijn om menu- en ook naamkaartjes te maken. "Ook nog eens een goede manier om mensen die gemakkelijk in discussie gaan niet naast elkaar te zetten." Verder is het volgens haar leuk de tafel mooi te dekken. Gebruik zilverbestek (mocht je dat hebben) en dek het in op Franse wijze (met de bolle kant boven). Schenk ook water in een wijnglas en trek het mooiste tafelkleed uit de kast.

"En kom natuurlijk feestelijk voor de dag!" Ook dat is handig om een beetje met elkaar af te stemmen. "Of je nu allemaal in een kersttrui komt of in gala, overleg het even." En wordt er bij de uitnodiging een bepaalde dresscode gevraagd? Houd je daaraan, zegt Van Leggelo."En een eventueel net-niet-kapsel zal ook iedereen begrijpen, want die afspraak bij de kapper is misschien niet doorgegaan."

Digitaal gezelschap

Mocht je dit jaar mensen digitaal bij het kerstdiner willen betrekken, geef hem of haar dan een prominent plekje aan tafel. "Normaal zou ik zeggen, haal het 'plebsbestek' (iPads, telefoons) van tafel. Maar we krijgen ook nu weer een stukje digitale kerst en dan is het gebruik ervan alleen maar goed natuurlijk."

Van Leggelo: "Schenk dan ook echt aandacht aan die persoon aan de andere kant van het scherm. En maak een gezellige foto van iedereen 'samen'. Vorig jaar zag je ook veel van zulke foto's voorbijkomen, hartstikke leuk! We kunnen er nu eenmaal niet omheen dat het digitale op dit moment gewoon heel belangrijk is."

'Zorg samen voor gezelligheid'

Ook nog een handige tip: "Een drankje? Hoort erbij. Maar besef hoeveel je kunt hebben. Ook in verband met die communicatie en eventueel emoties de baas blijven, is het handig om te weten wat voor jou grens is."

Overigens gelden de adviezen niet alleen voor de feestdagen, vindt Van Leggelo. "Tuurlijk zijn dit bijzondere dagen, kerst verbindt mensen. Zeker nu heeft iedereen behoefte aan liefde, warmte en het om je heen hebben van de mensen van wie je houdt. Daarbij zit niemand te wachten op ruzies en escalaties, dus zorg samen voor die gezelligheid."