Op vakantie gaan. Zo vanzelfsprekend als het voor veel mensen lijkt, is het niet voor iedereen. 1 miljoen gezinnen in Nederland kunnen het niet betalen en dat aantal groeit. Voor 800 van die gezinnen is er een uitkomst: De Vakantiebank.
Motivatie: 'Hem geven waar hij recht op heeft'
"Ik* ben in 2013 mijn baan kwijt geraakt en daarna kreeg ik baarmoederhalskanker. Ik zou hierdoor niet meer zwanger kunnen raken maar dit gebeurde als bij een wonder toch. Helaas verliet de vader van mijn kind ons nog tijdens de zwangerschap. Ik ben nu weer aan het werk maar als alleenstaande moeder is het financieel niet mogelijk (en de afgelopen 4 jaar ook niet mogelijk geweest) om op vakantie te gaan.
Ik wil zo graag eventjes er tussenuit met mijn zoontje om een keer echt van elkaar te kunnen genieten in plaats van altijd haasten van school naar werk en tussendoor ook nog de zorgen om de maand rond te komen. Hem te geven waar hij recht op heeft. En net als zijn schoolvriendjes een onbezorgde vakantie te kunnen beleven. Een droom die uit zou komen voor ons allebei."
*Alle motivaties zijn geanonimiseerd.
Aanvragen heel verschillend
Het is een voorbeeld een van de motivaties uit de duizend aanvragen die er dit jaar zijn binnengekomen bij stichting De Vakantiebank. Duizend is het maximum, daarna is aanvragen niet meer mogelijk. Omdat er in totaal voor 800 gezinnen een vakantie beschikbaar is.
De gezinnen die een beroep doen op De Vakantiebank zijn heel verschillend, maar wat projectleider Pim Loeff opvalt, is dat er vaak sprake is van ziekte. "Dan schrijven ze bijvoorbeeld in hun motivatie dat ze eindelijk een keer weg kunnen, omdat hun dochter of oma na lange tijd uit het ziekenhuis is ontslagen. Dit soort verhalen horen we opvallend veel."
Motivatie: 'Nog nooit op vakantie geweest'
Ik ben een alleenstaande moeder van 3 jongens op de leeftijd van 7, 4 en 3 jaar, mijn oudste zoon heeft ADHD en ik heb ook problemen met mijn gezondheid. Ik wil dit jaar mijn kinderen graag op vakantie nemen, maar ik heb een laag inkomen en met 3 kinderen zullen de kosten te veel voor me zijn. Mijn kinderen zijn nog nooit op vakantie geweest en daarom doe ik een beroep op uw organisatie, zodat u onze aanvraag kunt overwegen.
Weinig vrijwilligers
De Vakantiebank begon een jaar of 10 geleden als initiatief van kampeerwinkelketen Vrijbuiter, die ermee begon in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Toen waren er jaarlijks enkele tientallen vakantieweken te vergeven. Inmiddels is het een zelfstandige stichting en worden er per jaar zo'n 800 gezinnen geholpen.
"En als je in het achterhoofd houdt dat ruim 1 miljoen gezinnen in Nederland onder de armoedegrens leven, is het heel belangrijk dat we groeien", zegt Loeff. Hij is meteen ook de enige betaalde werknemer van de stichting, tien vrijwilligers versterken hem. Om te groeien zijn er meer mensen nodig, vooral vrijwilligers en die zijn - net als betaalde werknemers - nu niet bepaald makkelijk te vinden op dit moment.
Motivatie: 'Zij nooit, dat doet me echt pijn'
Ik ben een alleenstaande moeder van 6 kinderen. Ik heb een kleine WIA-uitkering waar ik alles mee moet doen, dus ik heb nooit geld voor de vakantie. Mijn kinderen gaan nooit op vakantie. Ik zou zo graag even met ze weg. Want mijn kinderen hebben niet gevraagd om in de armoede te leven. Mijn kinderen zien hun vrienden vaak op vakantie gaan. Zij nooit, dat doet me echt pijn. Ik wil ze graag een week vakantie gunnen.
Op de kat passen
Met geld dat ze krijgen van verschillende partners en fondsen koopt De Vakantiebank met korting vakanties in bij een grote vakantieketen. Daarnaast doneren verschillende recreatieondernemers plekken op hun vakantiepark of hotelkamers. En stellen particulieren hun vakantiehuizen beschikbaar.
Daarnaast ziet Loeff dat steeds meer particulieren hun woonhuis aanbieden, als ze zelf op vakantie gaan en bijvoorbeeld een kat achterlaten die verzorgd moet worden. Maar hoe goed bedoeld ook, daar gaat de stichting niet op in. "Stel dat het gezin dat daar gebruik van maakt toch eerder naar huis moet, dan is er meteen geen oppas meer voor de kat."
Motivatie: 'Partner in de WIA'
We hebben een groot gezin en ook de zorg voor een gehandicapt kind, en een partner/ouder die langdurig ziek is en in de WIA terecht gaat komen. We zijn nog nooit op vakantie geweest. De kinderen zouden dat graag willen, maar dat kunnen we nooit betalen. We leven van één inkomen omdat één ouder chronisch ziek is en daardoor niet mee kan draaien in het huishouden, waardoor de andere ouder niet kan werken omdat ze voor het gezin, zorgt en mantelzorger voor partner is. Financieel compleet onhaalbaar dus.
Voor het hele gezin
Dat lang niet iedereen op vakantie kan, blijkt ook uit recent onderzoek onder ruim 27.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel: maar 16 procent van de mensen met een lager inkomen kan het zich deze zomer veroorloven. Er zijn meer initiatieven zoals De Vakantiebank, maar die zijn vaak gericht op een specifieke groep, bijvoorbeeld kinderen. "Wij zijn - voor zover ik weet - de enige die een vakantie aanbieden voor het hele gezin", zegt Loeff.
"Dat vinden we heel belangrijk, want zoveel gezinnen zijn nog nooit samen op vakantie geweest en als oma en het hondje ook bij het gezin horen, moeten zij ook mee kunnen." Omdat de vraag groter is dan het aanbod, kunnen gezinnen eens in de 3 jaar een beroep doen op De Vakantiebank.
Definitie van armoede in Nederland
Van armoede is sprake als het inkomen onder een bepaalde koopkrachtnorm ligt. Voor de afbakening van armoede gebruikt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) de lage-inkomensgrens. Wanneer het besteedbaar inkomen van het huishouden onder deze grens ligt, wordt gesproken van een huishouden met risico op armoede. Het huishouden beschikt dan over onvoldoende middelen om een bepaald minimaal consumptieniveau te bereiken.
Behalve het inkomen worden ook andere factoren meegenomen om de kans op armoede te beschrijven, zoals hoelang een gezin van een laag inkomen leeft, de omvang van de vaste lasten en het eigen oordeel over de financiële positie. In 2020 was de grens voor een gezin met twee minderjarige kinderen 2.110 euro en voor een éénoudergezin 1.680 euro. Voor een paar zonder kinderen was de grens 1.550 euro.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.