Nederlandse vrouwen willen farmaceut Bayer aanklagen voor schade door sterilisatieproduct Essure

Ruim 1.700 Nederlandse vrouwen willen farmaceut Bayer aanklagen voor schade door sterilisatieproduct Essure. Stichting Essure Claims start namens hen een juridische procedure. Petra Prinssen is een van de vrouwen. "Ik voel me een proefkonijn."

Farmaceut Bayer bracht Essure in 2003 op de markt als een sterilisatiemethode voor vrouwen. Door het plaatsen van twee metalen veertjes werden de eileiders afgesloten, zodat zwangerschap niet meer mogelijk was. Een relatief simpele procedure zonder operatie.

Pijnlijke ingreep

En dat leek aantrekkelijk, vond ook Petra Prinssen uit Roermond. "Toen ik hoorde van Essure klonk het ideaal. Je hoeft niet onder narcose en bent er redelijk snel weer bovenop." Dat werd in elk geval beloofd.

Maar niets bleek minder waar. Het plaatsen van de veertjes bleek erg lastig, vertelt ze. "Het deed veel pijn en het lukte niet om ze allebei in een keer te plaatsen. Voor de tweede moest ik een andere keer terugkomen."

Veranderd lijf

Petra liet de veertjes in april 2012 plaatsen. Vrij snel daarna voelde ze haar lijf veranderen. "Ik had last van een pijnlijke menstruatie, veel meer krampen, bloedingen. Dat had ik voorheen nooit."

Daar bovenop kreeg ze nog allerlei andere klachten. "Het jaar dat ze geplaatst waren, ben ik al gaan googelen op problemen met Essure."

Meer vrouwen met problemen

Verschillende huisartsen en gynaecologen bij wie ze aanklopte, dachten niet dat het aan Essure zou liggen. Maar al snel hoorde ze dat er wel degelijk meer vrouwen met problemen waren. Met als meest gehoorde klachten: chronische vermoeidheid, buikpijn, gewrichtspijnen, menstruatiestoornissen en een zogeheten 'wattenhoofd'.

Eind 2015 liet Petra de metalen veertjes verwijderen. "Ik voel me een proefkonijn. Ik heb het in mijn lichaam gekregen, andere vrouwen ook. En toen er eenmaal klachten kwamen, gaf Bayer geen gehoor." Dat jaar kreeg ook EenVandaag de zaak op de radar.

Groep op Facebook

Dat Petra niet de enige was met klachten werd steeds duidelijker. In de Verenigde Staten verenigden vrouwen zich als zogenoemde 'E-sisters' en stonden ze in 2015 al op straat te demonstreren met borden tegen Essure en Bayer. In Nederland verenigde datzelfde jaar een klein groepje vrouwen zich in de Facebookgroep Essure Problemen Nederland. Inmiddels is die groep uitgegroeid tot bijna vierduizend leden.

"Het heeft me uiteindelijk jarenlang heel veel ellende gebracht", zegt Petra. Haar sociale leven en haar werk werden beïnvloed door de ellende als gevolg van Essure, stelt ze. "Ik heb twee operaties gehad onder narcose met een behoorlijke hersteltijd van zeker 6 weken." In Nederland is Essure bij zo'n 30.000 vrouwen geplaatst. Zo'n 3.000 zijn er inmiddels verwijderd.

Massaclaim

Petra heeft in eerste instantie in haar eentje geprobeerd om Bayer aansprakelijk te stellen voor haar klachten. Maar de farmaceut wees dat direct van de hand. Daarom heeft ze zich nu bij Stichting Essure Claims aangesloten. Naast haar hebben zo'n 1.700 Nederlandse vrouwen zich aangesloten bij een massaclaim en er komen nog steeds vrouwen bij.

"Wij verwijten Bayer dat ze een onveilig product op de markt hebben gebracht dat heel veel schade heeft toegebracht aan vrouwen", zegt voorzitter Antoinette Collignon van de stichting. "Vrouwen hebben schade geleden. Er moesten operaties plaatsvinden om eileiders, baarmoeders en eierstokken te verwijderen. Vaak waren meerdere operaties nodig. Het is geen veilig product."

Zorgverzekeraars

Ook grote zorgverzekeraars als CZ en VGZ hebben besloten mee te doen aan de massaclaim. Zij zullen Bayer aansprakelijk stellen voor gemaakte kosten.

"Het is ongelofelijk fijn dat ze meedoen en dat we samen kunnen optrekken", vindt Collignon. "Zorgverzekeraars vinden het ook een onveilig product en samen staan we sterk tegen zo'n machtige fabrikant als Bayer."

Verenigde Staten en Nederland

In 2017 haalde Bayer Essure van de Europese markt. Naar eigen zeggen wegens teruglopende verkoop. Afgelopen najaar heeft de farmaceut in Amerika in een massaclaim met 39.000 vrouwen geschikt voor 1,3 miljard euro.

In een schriftelijke reactie zegt Bayer op de hoogte te zijn van het bestaan van de Stichting Essure Claims, een brief te hebben ontvangen en open te staan voor communicatie. 'Maar namens de stichting is op dit moment geen formele juridische procedure aangespannen. Er zijn in Nederland ook geen schikkingsonderhandelingen gaande op dit moment.'

Bayer blijft achter Essure staan

Verder zegt de farmaceut achter de veiligheid en werkzaamheid van Essure te staan, die wordt ondersteund door data uit wetenschappelijke studies.

'De veiligheid en betrouwbaarheid van Essure is in de afgelopen 20 jaar onderzocht in tien klinische onderzoeken en meer dan zeventig observatiestudies onder ruim 270.000 vrouwen, uitgevoerd door Bayer en onafhankelijke onderzoekers', schrijft een woordvoerder.

Vergelijkbaar met operatie

Onderzoeken waarin patiënten met Essure werden vergeleken met patiënten van wie de eileider operatief werd gesloten (eileiderligatie) tonen volgens Bayer consequent aan dat de veiligheid van Essure vergelijkbaar is met die van zogeheten eileiderligatie.

'Zeven van de acht onderzoeken tonen aan dat Essure-gebruiksters minder last hebben van bekkenpijn dan patiënten die een operatie ondergingen, en zes van de zes onderzoeken tonen aan dat Essure-gebruiksters minder vaak een zogeheten hysterectomie (verwijdering van de baarmoeder, red.) nodig hebben dan vrouwen die kozen voor eileiderligatie.'

'Vrouwen zijn met van alles opgezadeld'

Petra Prinssen hoopt op genoegdoening. "Ik ben kwaad op Bayer. want Bayer heeft goed geld en furore gemaakt met Essure. Ze hebben heel lang vastgehouden aan het verhaal dat het geen kwaad kon."

Intussen weet ze wel beter. "Vrouwen waren niet psychisch labiel. Het lag niet aan de overgang of aan het stoppen met de pil. Het lag niet aan de burn-out in het werk. Vrouwen zijn eigenlijk met van alles opgezadeld, behalve met de waarheid."