Moet de meerval beschermd blijven? 'Straks is het nog de enige vissoort'

Het gaat goed met de meerval, misschien wel té goed. Beroepsvissers klagen over de groei van Neerlands grootste zoetwatervis, maar vangen mogen ze 'm niet. Wat hen betreft mag de beschermde status wel worden opgeheven.

Maar voordat de bescherming wordt opgeheven willen onderzoekers eerst weten hoe groot het probleem werkelijk is.

Rivieren leeggegeten

De Europese meerval is een beschermde vissoort sinds 1963. Wie er een vangt, moet 'm verplicht terugzetten in het water. Maar volgens riviervisser Frank Komen senior, die al jaren in het vak zit, is het gevolg dat wateren worden leeggegeten door deze roofvis.

"Op een gegeven moment is de brasem op en is het de beurt aan de volgende vissoort. Uiteindelijk zijn er alleen nog meervallen in het water te vinden en volgt kannibalisme", vreest Komen senior.

Goed klimaat en voldoende voedsel

De opkomst van de meerval valt ook ecoloog Jacco van Rijssel van onderzoeksinstituut Marine Research op. "Meervallen lijken het in Nederland goed te doen in het warmere water, als gevolg van warmer weer", weet hij.

"Dat zien we ook terug in onze monitoring. Daarnaast zorgt voldoende voedsel voor de meerval ervoor dat hij zich hier makkelijk kan voortplanten en verspreiden. Daarbij kan het gaan om vissoorten die ook al bedreigd worden door bijvoorbeeld watervervuiling, de aanleg van stuwen en dammen en overbevissing, maar precies weten wat de meerval in Nederland eet, dat weten we nog niet."

Beheersbaar maken

Maar visser Komen senior weet het zeker: de meerval is een veelvraat en een plaag in het water. Daarom zou hij graag zien dat de vis geen beschermde status meer heeft. "Op die manier kan het aantal meervallen beheersbaar worden."

Ook denkt Komen dat het loslaten van het bijhouden van een visstandbeheer een oplossing. "Er zijn honderden miljoenen uitgegeven om de visstand van met name bijzondere vissoorten te verbeteren in Nederland. Maar dat is weggegooid geld. De dertien vissoorten die ik nu nog vang, zullen verminderen tot nog maar één soort: de meerval."

Eerst onderzoek doen

Zo hard wil ecoloog Van Rijssel nog niet van stapel lopen. "Het lijkt me verstandig dat we eerst verder onderzoek doen, voordat we actie ondernemen en de beschermde status van de meerval opheffen."

"Misschien kan het wel op de lange termijn. Als de wateren de komende jaren nog verder opwarmen, worden de omstandigheden voor de meerval nog beter."

'Zonder kennis is het gokken'

Van Rijssel verwijst naar Frankrijk, waar bij vispassages veel zalmen worden opgegeten door meervallen. "Als 35 procent van een vissoort waar het al niet goed mee gaat, wordt opgegeten, heeft dat natuurlijk een enorm effect."

Maar of dat in Nederland ook al zo is, is nog niet bekend, vervolgt hij. "Zonder kennis is het gokken en hopen op een goede uitkomst."