Militairen maken zich zorgen over mogelijke tank-levering aan Oekraïne: 'Als je niet kan oefenen, verleer je het'

De grootste militaire vakbond van Nederland, de Vakbond voor Burger en Militair defensiepersoneel, maakt zich zorgen nu Nederland ook overweegt om geleende tanks naar Oekraïne te sturen.

Het kabinet zei vorige week bereid te zijn om mee te betalen aan Leopard-2 tanks die andere landen naar Oekraïne sturen. Zelf leasen we, net als veel andere landen, tanks van Duitsland. Het gaat om 18 stuks in totaal. Gisteren zei premier Rutte dat we die tanks eventueel kunnen overkopen, om ze vervolgens aan Oekraïne te geven. Er liggen nog geen concrete plannen, maar de optie wordt open gehouden.

Zorgen

Jean Debie, voorzitter van de Vakbond voor Burger en Militair defensiepersoneel, snapt dat de optie op tafel ligt maar maakt zich toch zorgen. "Als de tanks naar Oekraïne gaan, kunnen onze militairen er niet meer mee trainen. En wat ga je dan met die mensen doen?"

De tanks vallen onder het 414 tankbataljon, een Duits-Nederlandse tankeenheid. Het zijn 18 tanks, waar ongeveer 350 Duitse en 100 Nederlandse militairen mee trainen.

'Je verleert je vaardigheden en verzwakt je eenheid'

Je moet veel oefenen met die tankformaties, zegt Debie. "Die technische en theoretische kennis die de militairen hebben blijft wel hangen, maar net als een chirurg of een tandarts moet je blijven trainen. En dat kan niet met één tank, dat moet met een formatie. Net zoals in een echte oorlogssituatie. Als je dat niet doet, verleer je de vaardigheden."

Wat gebeurt er als die vaardigheden niet op peil blijven? "Dan kom je aan de verdediging van NAVO-grondgebied, waar we verantwoordelijk voor zijn. Als je daar stukken uithaalt, verzwakt je eenheid."

Andere landen sturen al tanks

Andere landen hebben al bekend gemaakt dat ze tanks naar Oekraïne sturen. Duitsland stuurt 14 Leopard-2 tanks. Ook landen als de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Polen sturen tanks. Oekraïne vraagt daar al lange tijd om, en dan met name om de Duitse Leopard-2 tanks, die wij dus ook huren. Dat model wordt gezien als een van de beste ter wereld. Volgens experts zullen 100 van die tanks een groot verschil kunnen maken op het slagveld.

Ondanks de zorgen begrijpt Debie wel dat er wordt gekeken naar een donatie vanuit Nederland. "Ik snap de politieke overweging en dat Oekraïne het hard nodig heeft. Maar er zit wel een consequentie aan vast. Als NAVO-land verzwak je je eigen defensie namelijk wel."

'Vraag gelijk nieuwe aan'

Wat is wijsheid? "Ik denk dat Rutte met alle andere landen in overleg moet, zodat de tanks niet worden weggehaald bij operationele eenheden. Dat zijn namelijk eenheden die snel ingezet kunnen worden in een crisis. Haal dan de tanks weg bij eenheden die niet een hoge inzetbaarheidsstatus hebben, en dat betekent dus dat Nederland het niet moet doen."

Als we toch tanks sturen, zorg er dan voor dat er snel nieuwe komen, zegt Debie. "Dan moeten we gelijk procedures starten om nieuwe spullen aan te schaffen. En dat heeft haast, want zo'n heel traject duurt voor een Leopard-2 tank wel 6 tot 10 jaar."