Met een krijtstreep begin je niks tegen mieren in huis: dit werkt wel

De zon schijnt weer en dat betekent niet alleen gezellig barbecueën en ijsjes eten, maar ook mieren. Dé manier om de kriebelige beestjes tegen te houden? Volgens het internet: stoepkrijt. Maar experts denken er anders over.

Eén streep zou genoeg zijn om een hele rij mieren stop te zetten. Handig bij het kamperen, in de tuin of als je de insecten buiten huis wil houden. Maar waar het op internet als dé hack tegen mieren wordt gebracht, is dat volgens experts net iets te mooi om waar te zijn.

Geurspoor onderbroken

De theorie achter deze methode om mieren te bestrijden, is dat het krijt een geurspoor onderbreekt. Dat geurspoor gebruiken de mieren om naar eten te komen, vertelt hoogleraar entomologie Marcel Dicke.

"Mierennesten hebben allerlei scouts, die verkennen de omgeving. Als die een plek vinden die interessant is, omdat er een voedselbron is, dan nemen ze een beetje voedsel mee naar het nest." Onderweg terug naar het nest leggen ze telkens een stukje van een feromoon, een klein molecuul, neer.

'Klein duimpje'

Daarmee maken de mieren een pad. Hoogleraar Dicke: "Een beetje zoals klein duimpje dat deed met broodkruimeltjes, doen zij dat met een geursignaal." Dat geursignaal is overigens voor mensen niet te ruiken, omdat onze neus niet scherp genoeg is.

"In het nest vertellen ze de anderen dat er iets heel erg interessants is. Dan lopen er een aantal mee naar die voedselbron. Die leggen ook langs dat bestaande spoortje nog meer van het geurspoor." Dat geurspoor wordt steeds groter. "Dat is eigenlijk de richtingaanwijzer", legt Dicke uit. "Hoe meer van het geurspoor er is, hoe sterker de reactie van de mieren is om hem te volgen."

Pad verstoren

Dat geurspoor gebruiken de mieren dus om elkaar naar de juiste plek te leiden, maar het kan verstoord worden. Dicke: "Dat kan doordat een dier langsgelopen is, een voetafdruk op het spoor is gekomen of de grond is omgewoeld. Dan zijn ze even in verwarring."

"Maar als het een heel sterk signaal is van 'er is daar wat te halen', dan gaan ze om de verstoring heen zoeken tot ze het spoor weer opgepakt hebben. Dan leggen ze het spoor daar dus naartoe."

Onderbreekt krijt?

Maar verstoort stoepkrijt dan ook dat geurspoor? Zeker, zegt mierenexpert Peter Boer. De mier komt dan een 'vreemde geur' tegen en weet niet wat hij moet doen. Dat zegt ook Dicke: "Ze zijn even in verwarring."

Maar dat betekent niet dat het effectief is om ze hier mee te bestrijden. "Mieren hebben een heleboel verkenners", legt Boer uit. "Die gaan op zoek naar allerlei kanten, tot ze het oude geurspoor weer vinden. Dan geven ze in no-time in het nest door hoe er gelopen moet worden."

'Geen definitieve oplossing'

Het is dan ook niet mogelijk om de mieren op te sluiten met krijt. "Zelfs al maak je er een vierkant omheen. Ze gaan er gewoon overheen en ze vinden het eigen spoor terug. Dit is dus geen definitieve oplossing."

Boer gebruikt stoepkrijt dan ook niet om mieren tegen te houden, maar voor onderzoek in zijn eigen achtertuin. "Stoepkrijt gebruik ik bijvoorbeeld om te kijken wat de strijd is tussen mieren onderling. Dus de territoria die mieren hebben, markeer ik met stoepkrijt. Daar talen ze gewoon niet om. Daar lopen ze helemaal overheen", aldus Boer.

Wat dan wel?

"In het algemeen probeert men van alles en nog wat uit. Het helpt altijd maar tijdelijk of helemaal niet", zegt Boer. Toch zijn er wel oplossingen, volgens de mierenexpert. Al maakt het wel uit of de mieren binnen of buiten lopen.

Binnen is het eenvoudig. "Je kunt het beste een heel spoor schoonwassen zodat het helemaal weg is", zegt Dicke. Dat kan heel simpel met zeep en water. "Dat is veel effectiever." De verdwaalde mieren kan je dan gewoon buiten zetten.

Andere tips

Verder valt het ook te voorkomen. "Van een mierenstraat afkomen kan door te zorgen dat ze überhaupt niks in huis te halen hebben. Zorg dat je eten goed is opgeruimd en luchtdicht is afgesloten. Leeg regelmatig je vuilnisbak", zegt mierenconsulent Jitte Groothuis.

Het kan ook helpen om anders te denken. "Geef ze op een andere plek wat lekkers. Dan droogt het geurspoor naar binnen vanzelf op. Je kunt ze achterin de tuin bijvoorbeeld fruitresten aanbieden."

'Buiten kan je niks doen'

Buiten is het een ander verhaal, volgens Boer. "Buiten spelen zoveel andere factoren, daar heb je geen stabiel klimaat zoals in huizen. Daar helpt het echt niet. Buiten kan je niks doen." Sommige mensen proberen daar de mieren met kokend water te bestrijden, zegt Boer. Maar dat werkt ook niet. "Er gaan er een heleboel dood, maar zo'n mierennest onder de stoeptegels daar zitten zo'n 1.000, 2.000 mieren. Als je daar heet water overheen gooit dan gaan er misschien 100 of 200 dood. Je moet er gewoon mee leren leven, niet aan ergeren."

Het geurspoor verdwijnt binnen en buiten overigens uiteindelijk vanzelf. Als het voedsel op is, gebruiken steeds minder mieren het spoor en verdampt het uiteindelijk.

Wat is het nut van de mier?

En helemaal zonder de mier, moeten we ook niet willen. "Mieren zijn ongelooflijk nuttige beesten", zegt mierenconsulent Jitte Groothuis. "Ze ruimen bijvoorbeeld afval op. Maar ze verplaatsen ook zaden van een heleboel planten." Volgens Groothuis zitten op sommige zaden zogenoemde 'mierbroodjes'. De mieren eten die broodjes dan op en laten de zaden achter. "Op die manier kunnen planten zich verspreiden."

"Mieren graven en daarbij worden er mineralen en andere voedingsstoffen door de bodem verplaatst. Maar ook zorgen mierennesten ervoor dat de grond belucht wordt. Dat is ook heel gunstig voor veel planten die daarin willen groeien."