Bijna zes op de tien mensen zeggen dat de crises in 2022 hen harder raakten dan de coronajaren 2020 en 2021. De opeenstapeling van crises, zoals de oorlog in Oekraïne, stikstof en vooral de prijsstijgingen, had een negatieve invloed op ons geluk.
Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder het Opiniepanel, waarin ruim 28.000 ondervraagden terugblikken op het afgelopen jaar. Hoewel 2021 nog volop werd getekend door corona gaven ondervraagden dat jaar gemiddeld nog een 6,4. 2022 krijgt een aantoonbaar lager cijfer: een 5,4.
Minder gelukkig door koopkrachtverlies
Dat slechte cijfer heeft alles te maken met de opeenstapeling van crises die Nederland het afgelopen jaar troffen. De stikstofdiscussie bereikte een kookpunt in de zomer, in Ter Apel moesten vluchtelingen uit nood geregeld buiten slapen en het woningtekort wordt steeds nijpender. Maar de oorlog in Oekraïne en het koopkrachtverlies waren de kwesties die de meeste mensen persoonlijk raakten.
Duurdere boodschappen, energie en benzine zorgden ervoor dat iedereen een stapje terug moest doen. Maar naast de feitelijke impact, deden de prijsstijgingen mentaal ook veel. 63 procent zegt dat die een negatieve invloed hebben gehad op hun persoonlijk geluk. "De veelheid en onzekerheid van de huidige problemen hebben me behoorlijk overdonderd."
Vooral slecht jaar voor minima
Vooral mensen die net of niet konden rondkomen, geven 2022 ruime onvoldoendes. Het jaar krijgt van deze groepen respectievelijk een 4,9 en een 3,4. Ten opzichte van Nederlanders die zich financieel wel redden, zijn ze een stuk negatiever over hun financiële positie in 2022.
Ter vergelijking: van de mensen die veel te besteden hebben, vond slechts 3 procent het een slecht jaar voor hun portemonnee. Onder mensen die niet rond kunnen komen is dat 95 procent.
Mensen met krappe beurs minder gelukkig
En dus hadden de prijsstijgingen ook een veel groter effect op de mentale gezondheid van mensen met een krappe beurs. 92 procent van hen zegt als gevolg van de inflatie minder gelukkig te zijn (geweest).
Van de mensen die net kunnen rondkomen, zegt 83 procent hetzelfde. Onder mensen die veel overhouden, is dat een minderheid: 33 procent. Alleen deze groep zegt in meerderheid (61 procent) mentaal niet te zijn geraakt door de prijsstijgingen.
Dezelfde afleiding als in coronacrisis
De geldzorgen die mensen dit jaar massaal hebben, wegen zwaarder op hun schouders dan de fysieke en sociale ongemakken van de coronacrisis. 58 procent ervoer meer impact van de crises in 2022 dan van de pandemie. Alleen mensen die heel goed rond kunnen komen, denken daar anders over. Ook al waren de coronacrisis en de crises in 2022 qua aard en impact behoorlijk verschillend, mensen doen opvallend vergelijkbare dingen om positief te blijven.
"Ik zorg er bewust voor dat het in huis fijn is en probeer zo weinig mogelijk ellende van buitenshuis binnen te laten komen", schrijft iemand over positief blijven in 2022. Een ander heeft de afleidingsmechanismen uit de coronatijd geoptimaliseerd in dit crisisjaar: "Ik genoot nog meer van mijn hobby's, heb veel aan de steviger geworden vriendschappen en ben mensen blijven helpen die het moeilijk hebben."
Over dit onderzoek
Het onderzoek is gehouden van 13 tot en met 29 december 2022. Aan het onderzoek deden 28.353 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor 6 variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit ruim 80.000 leden.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.