Elf jaar geleden overleed de man van Marian de Bont, de vader van Jehan. Een hersenbloeding. Martin was orgaandonor en hij stond dus zijn organen af. Maar de manier waarop dat gebeurde, was traumatisch voor de nabestaanden.
Martin overleed uiteindelijk aan een hersenbloeding en in het ziekenhuis lag hij nog aan de beademing. "Je zag niet dat hij overleden was. Hij is nog gewoon warm en hij ademde nog door alle apparatuur." Volgens Marian kregen ze Martin een paar dagen later terug.
Geen tijd
De procedure voor het afstaan van organen is traumatisch geweest voor Jehan en Marian. "Ik dacht dat er nog even tijd was om het er met elkaar over te hebben, maar er werd ons wel duidelijk gemaakt dat wij hier geen invloed meer op hadden."
Jehan vertelt dat hij en zijn moeder op de hoogte werden gesteld door een donorteam over de procedure. "Over hoe en wat ze gingen doen vooral", vertelt Jehan. "Ik vond dat er maar heel weinig gezegd werd", vult Marian aan. "Nee, er was geen interactie", antwoord Jehan.
Wrang gevoel door mededelingen
"Mijn vader heeft die keuze gemaakt. Waarschijnlijk bewust. Dus daar hoef ik niet heel erg over na te denken, maar de wijze waarop dingen werden medegedeeld en gezegd door het ziekenhuis en het donorteam, daar kreeg ik een heel wrang gevoel bij", vertelt Jehan.
"Zo van: Jullie hebben er niks over te zeggen. Dit gaan we doen en zo is het klaar. En toen werd mijn vader meegenomen."
Snelheid
De Nederlandse Transplantatie Stichting laat op de website weten dat de tijd tussen hersendood zijn en het uitnemen van de organen, tussen de 4 en 12 uur is. Zodra het bloed niet meer door het lichaam gaat, worden organen snel minder geschikt voor transplantatie. Volgens de stichting houdt een medewerker van het ziekenhuis contact met de familie tijdens de gehele transplantatie. Volgens Hanneke Hagenaars, transplantatiecoördinator in het Erasmus MC in Rotterdam is het verstrakken van informatie heel belangrijk voor nabestaanden. "Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat iemand er nog heel levend uitziet, omdat diegene nog aan de beademing ligt. De beademingsapparatuur blijft aan om de organen in goede staat uit het lichaam te kunnen halen. Het lichaam ademt niet meer zelf. Daarbij zijn 'begrijpen en zien' twee verschillende dingen." Je kan je op vier manieren registreren in het Donorregister: dat je donor wilt zijn, dat je geen donor wilt zijn, je kunt je partner of familieleden laten beslissen, of je kunt een door jou gekozen persoon laten beslissen. Wie zich na twee herinneringen per brief niet registreert, wordt geregistreerd als 'geen bezwaar'. Volgens de wet hebben familieleden dan nog wel de kans om aannemelijk te maken dat de overledene geen donor had willen zijn.
Niet meer thuis opgebaard
Toen Marian haar man terugkreeg, schrok ze. "Hij was spierwit, want al het bloed was eruit." Marian heeft voor haar gevoel niet echt afscheid genomen. "Toen bijvoorbeeld mijn vader overleed, zag ik dat het helemaal afgelopen was. Bij een donorprocedure heb je dat niet. Iemand is eigenlijk nog gewoon in leven."
Haar zoon Jehan had meer moeite met het feit dat zijn vader niet meer thuis konden worden opgebaard. "Daar ben ik erg van geschrokken, omdat dat voor mij bij het afscheid en bij het rouwproces hoorde."
Dilemma over donor zijn
Afgelopen tijd is bij veel huishoudens een paarse folder op de deurmat gevallen, waarin uitgelegd staat dat je voor 1 juli 2020 je keuze in het donorregister kunt invullen. Vul je niks in, dan ga je na die datum akkoord met orgaandonatie. Jehan zit in een groot dilemma. Hij wil de procedure die hij meemaakte met zijn vader, niemand aan doen. Maar als zijn 8 maanden oude dochter een orgaan nodig heeft, wil hij natuurlijk wel het beste voor haar.
"Dat zet je wel weer aan het denken." Jehan denkt dat zijn vader wel bewust donor was, maar dat zijn vader er niet voor had gekozen als hij wist hoe de procedure zou zijn. En hoe traumatisch dat voor de nabestaanden was.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.