Het lijkt op een episode uit een Netflix-serie, maar in werkelijkheid gebeurt het in Maastricht. De gemeente huurde een recherchebureau in om de e-mails van 41 ambtenaren door te lichten. Drie van hen werden op basis daarvan ook nog stevig ondervraagd.
"Ik dacht even: ik ben in Flikken Maastricht beland." John Ramaekers zegt het zonder te lachen. Grappig is het allerminst wat hem de afgelopen maanden is overkomen. Ramaekers is een van de ambtenaren die stevig is aangepakt door het recherchebureau dat de gemeente Maastricht inhuurde. Behalve ambtenaar is hij ook kaderlid (vakbondsvrijwilliger) van vakbond CNV.
Dwarse ambtenaren
Het begon allemaal met een kantoor (het Shared Service Center Zuid-Limburg SSC-ZL) dat in Heerlen moest komen, waar ambtenaren uit verschillende gemeenten zouden gaan samenwerken. Maastrichtse ambtenaren die ook in de Ondernemingsraad zitten of kaderlid zijn, stellen zich kritisch op in de gesprekken met hun werkgever, de gemeente. En dat wordt hen niet in dank afgenomen. De betrokken wethouder zegt in een vergadering deze 'dwarse ambtenaren' te willen ontslaan. De notulen lekken uit.
John Ramaekers: "In plaats dat de gemeente de boel ging deëscaleren door bijvoorbeeld excuses te maken, gingen ze op ramkoers."
Als Ramaekers door rechercheurs van Hoffmann Bedrijfsrecherche wordt ondervraagd, begrijpt hij al snel dat zijn mailbox is gelicht. "Ik werd geconfronteerd met e-mails die ik had verstuurd en werd beticht van het schenden van geheimhoudingsplicht." Hij en een paar collega's worden zelfs gedreigd met ontslag.
Ongekend
Patrick Fey, voorzitter van CNV Overheid, kan er nog steeds niet over uit: "Hoe haal je het in je hoofd om mensen te willen ontslaan? Mensen die opkomen voor anderen, die wettelijk beschermd zijn. Ondernemingsraadsleden, kaderleden van de vakbond, daar blijf je met je handen vanaf. Je mag het met elkaar oneens zijn, maar je gaat ze niet ontslaan."
Fey hekelt ook de handelswijze van het recherchebureau dat in zijn ogen 'een bizarre rol' speelde: "Die zijn zonder zich aan wet en regels te houden begonnen met de privacy van heel veel mensen te schenden. Vervolgens zijn mensen opgepakt op de werkvloer en urenlang intimiderend verhoord. Niet om de waarheid te zoeken, maar ze kwamen direct met beschuldigingen: 'Jullie zijn fout en vertel maar'."
Fey werkt al jaren bij de vakbond, maar maakte niet eerder mee dat een overheid haar ambtenaren zo onder druk zette. "Dat een overheid, een college van burgemeester en wethouders van een grote stad zo de mist ingaat: dat is ongekend."
Kamervragen
De PvdA heeft inmiddels Kamervragen gesteld en wil van de minister opheldering of de gemeente Maastricht, en daarmee Hoffmann Bedrijfsrecherche verplicht was vooraf de medewerkers te melden dat hun mail gecheckt ging worden.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.