Lilianne Ploumen niet de gedroomde nieuwe PvdA-lijsttrekker: 'Als mensen je niet kennen, is de kans op een stem een stuk kleiner'

De PvdA draagt Lilianne Ploumen voor als nieuwe lijsttrekker. Zij kan rekenen op veel steun van PvdA-kiezers, maar is niet de gedroomde leider. Kiezers binnen en buiten de PvdA hadden gehoopt op een ander.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder duizenden potentiële en huidige PvdA-kiezers uit het Opiniepanel. Ploumen kan zonder meer rekenen op steun van een groot deel van deze kiezers. Zo zegt bijna driekwart (73 procent) na het vertrek van Asscher haar acceptabel te vinden als nieuwe lijstaanvoerder.

Ploumen beste uit top vijf

Daarmee is ze van de top vijf van de huidige PvdA-kieslijst het breedst gedragen. Khadija Arib (67 procent), Attje Kuiken (41 procent) en Henk Nijboer (40 procent) zijn volgens minder PvdA-kiezers geschikt. 86 procent van de huidige PvdA-kiezers overweegt of stemt zeker op de sociaaldemocraten bij de komende verkiezingen als Ploumen het zou worden.

Ook buiten de eigen achterban heeft Ploumen aantrekkingskracht. Een fors deel van de kiezers van concurrenten als D66 (27 procent), GroenLinks (32 procent) en de SP (31 procent) zegt een stem op de PvdA te overwegen met haar aan het roer. Bij deze D66-kiezer is de keuze voor Kaag boven Ploumen niet vanzelfsprekend: "Dan ga ik twijfelen tussen Kaag en Ploumen. Ploumen vind ik ook een zeer capabele en intelligente vrouw."

Aboutaleb en Arib meer potentieel

Toch begint Ploumen haar lijsttrekkerschap met de bijsmaak dat zij niet de gedroomde kandidaat voor het leiderschap was. Zowel binnen als buiten de eigen achterban zijn er partijprominenten die er beter op staan bij kiezers. De Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb werd bijvoorbeeld door 80 procent van de PvdA-kiezers acceptabel gevonden als lijsttrekker: een paar procent meer dan Ploumen.

Politiek commentator Joost Vullings bevestigt het beeld dat Ploumen in eerste instantie niet de favoriet was. Naast Aboutaleb werd ook Frans Timmermans genoemd als mogelijke opvolger van Lodewijk Asscher. Dat heeft alles te maken met naamsbekendheid, zegt Vullings. "Als mensen je niet kennen, is de kans dat ze op je stemmen een stuk kleiner. Daar is voor Ploumen nog een flinke slag te slaan."

Dochter van de melkboer

Het verbaast Vullings niet dat Ploumen is aangedragen als nieuwe lijsttrekker. "Ze heeft veel relevante ervaring, zowel op bestuurlijk als politiek gebied. Ook internationaal. Daarnaast is het een verstandig besluit om een vrouw aan te stellen in een wereld met veel mannen."

Het feit dat ze uit een rooms-katholiek gezin komt en dochter is van een melkboer, maakt Ploumen daarnaast erg geschikt om het sociaaldemocratisch gedachtengoed van de PvdA uit te dragen", zegt Vullings.

Geen last van toeslagenaffaire

Ook zou Aboutaleb een grotere aantrekkingskracht hebben gehad op kiezers van andere partijen. Bij het scenario Aboutaleb als lijsttrekker gaven grotere groepen D66-, GroenLinks- en SP-kiezers aan te twijfelen aan hun partijvoorkeur.

Ook huidig Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib spreekt kiezers van electorale concurrenten meer aan dan de zojuist verkozen lijsttrekker. Een SP-kiezer: "Als Asscher weg moest om de toeslagenaffaire, is Ploumen misschien niet zo'n logische keuze. Ook zij zat in een kabinet waarin dat allemaal kon gebeuren." Volgens politiek commentator Joost Vullings kleeft de toeslagenaffaire niet aan Ploumen. "Dat was echt een project van Asscher en Diederik Samsom. Haar naam is hier niet mee verbonden, dat heb ik in elk geval nog nooit gehoord."