Liegen doen we vaak en het meest tegen onze moeder

Liegen over een snoepje dat op tafel lag, of stiekem ergens anders heengaan dan je hebt gezegd. We liegen gemiddeld twee keer per dag en misschien nóg wel meer. De persoon die het meest wordt blootgesteld aan leugens is onze moeder, zeggen experts.

Volgens hoogleraar pedagogische wetenschappen Rianne Kok liegen we het meeste tegen mensen die heel dicht bij ons staan. Ze zegt dat de moeder in een gezin het vaakst wordt blootgesteld aan het terreur van de leugen.

We vergeten leugens

"Over het algemeen liegen we sowieso vrij veel. Ongeveer een à twee keer per dag, maar waarschijnlijk vaker omdat je ook heel veel van dat soort dagelijkse leugens vergeet. Het zou daarom ook een beetje gek zijn als uit onderzoek zou blijken dat je bij mensen die dicht bij je staan, volledig eerlijk zou zijn en je leugens alleen buiten de deur vertelt."

Ook onderzoeker Sophie van der Zee ziet leugens het meest in het gezin. Uit haar onderzoek blijkt dat een meerderheid van de deelnemers in 24 uur het meest loog tegen partners of familie. "Zo'n 38 procent van de leugens, gevolgd door 28 procent tegen onbekenden."

Stipt op nummer 1

"Het minst werd er gelogen tegen de groepen daar tussenin. Dus je vrienden, je collega's en bijvoorbeeld je klasgenoten." In een tweede experiment, met 227 proefpersonen, vroeg ze an wie de deelnemers hun leugen vertelden en wat hun laatste leugen was.

"55 procent gaf aan hun laatste leugen tegen de categorie 'familie en partner' te hebben verteld en maar 5 procent gaf aan als laatst te hebben gelogen tegen onbekende. Stipt op nummer 1 stond de moeder." Het is niet het enige onderzoek waaruit dit blijkt, want ook uit een onderzoek uit 2014 komt hetzelfde antwoord: moeders zijn het vaakst doelwit.

Moeder belangrijk

Volgens psychiater Bram Bakker is daar een logische verklaring voor. "Dat je iets makkelijker en eerder tegen je moeder liegt is heel goed te verklaren. Uiteindelijk speelt de moeder bij de meeste mensen de grootste rol in de opvoeding. Als je dan dingen gaat doen die niet mogen, dan wil je dat het allerliefst niet vertellen tegen je moeder."

Ook na onze kindertijd blijven we veel liegen tegen onze moeder. Relatietherapeut Jaqueline Evers ziet in haar praktijk veel mensen die niet eerlijk durven te zijn tegen hun mams. "Dat gaat vooral om dingen waar mensen zich voor schamen. Ik werk bijvoorbeeld met mensen die te maken hebben met vreemdgaan in hun relatie. Ik hoor dan vaak dat zij zeggen: 'Dit heb ik nog niet tegen mijn moeder gezegd, want als ik dat zeg, blijft ons dat ons hele leven achtervolgen. Ook als we onze relatie weer op orde hebben'."

De moeder internaliseert

Bakker geeft aan dat onze moeder vaak een grote rol speelt in ons leven. Die rol blijft ook als je ouder wordt of wanneer je moeder bijvoorbeeld is overleden.

"Uiteindelijk verdwijnt onze moeder nooit. We internaliseren haar. Uiteindelijk zit die moeder met alles waar zij voor staat, in ons. Ook als we 60 zijn en we doen iets dat niet overeenkomt met dat wat onze moeder ons heeft geleerd, dan zijn we ons daar vaak heel erg van bewust."

Rolverdeling

"Ik kom ook mensen tegen die een probleem dat zij hebben met hun eigen moeder, niet met haar durven bespreken", zeg relatietherapeut Jaqueline Evers. "Veel mensen worstelen ook met de relatie met hun moeder en om dat open te bespreken is vaak erg lastig."

Dat de moeder het meest te maken krijgt met leugens en niet de vader, heeft volgens onderzoeker Sophie van der Zee met een traditionele rolverdeling te maken. "Hoewel we vaak hopen dat het anders zit, hebben we in Nederland toch vaak een traditionele man-vrouwverhouding. Waarbij een deel van het opvoeden en dus het stellen van kaders vaker door de moeder gebeurt dan door de vader."