Kunst en cultuur niet hoog op agenda in formatie, belangenvereniging roept op toch te investeren: 'Voor iedere Nederlander'

Zorg dat kunst en cultuur voor iedereen bereikbaar is en blijft. Dat is de oproep van voorzitter Anne Breure van Kunsten '92. "De partijen die nu praten zeggen allemaal: 'Wij zijn er voor alle Nederlanders.' Kunst en cultuur is dat ook."

Het was geen thema dat vaak terugkwam in de campagne: kunst en cultuur. Maar dat maakt het niet minder belangrijk, zegt voorzitter Breure van belangenvereniging voor de culturele en creatieve sector Kunsten '92. "We staan voor een enorme maatschappelijke opgave. Kunst en cultuur hebben daarin een rol te vervullen, daarin zou je moeten investeren."

'We wíllen zo niet verder'

Op verzoek van EenVandaag schreef Breure een brief aan informateur Ronald Plasterk. "De verkiezingsuitslag heeft ons onbetwistbaar één ding laten zien over de samenleving: het kan zo niet verder. We wíllen zo niet verder."

"Mensen hebben van links tot rechts gestemd voor verandering. We geloven allemaal dat het anders moet. Een grote meerderheid ervaart onzekerheid over hoe het verder gaat. Met hem of haar, met zijn of haar kinderen, met het land, met de wereld."

Troosten, verrijken en inspireren

We hebben als samenleving een plek nodig waar we kunnen reflecteren op deze tijd, zegt Breure. "Een plek waar we verhalen delen, waar we nieuwe perspectieven horen, de ander zien. Een plek die ons troost, verrijkt en inspireert."

Die plek vind je in kunst en cultuur, daar is ze van overtuigd. "Het is de plek die we als samenleving altijd hebben gehad, die onze waardengemeenschap vormt en voedt. Die onze democratie kenmerkt. Het is een veilige plek waar je maximaal risico kunt nemen."

Bezuinigingen op kunst en cultuur

Tegelijkertijd ziet Breure in de verkiezingsprogramma's van meerdere partijen dat ze willen bezuinigen op kunst en cultuur. De PVV zegt in het verkiezingsprogramma 'onzinnige subsidies voor kunst en cultuur' te willen schrappen.

De VVD wil het btw-tarief voor culturele goederen en diensten verhogen van 9 naar 21 procent. Dat moet 400 miljoen euro opleveren.

0,3 procent van de rijksbegroting

Breure: "Daar maken we ons wel zorgen over, want dan máák je het juist elitair." Terwijl er op dit moment helemaal niet zoveel overheidsgeld naar de sector gaat, benadrukt ze.

"Kunst en cultuur is nu 0,3 procent van de rijksbegroting. Daarmee kun je zeggen dat de sector eigenlijk voor het allergrootste deel op eigen benen staat en een heel klein stukje gesubsidieerd wordt. De overheid hoeft maar 0,3 procent te investeren om vervolgens een fantastisch florerende sector te hebben."

Bibliotheek, filmhuis en theater bij elkaar

Het is belangrijk dat cultuur voor alle Nederlanders bereikbaar is, vindt Breure. Ze hoopt dan ook dat het komende kabinet er toch in wil investeren in plaats van erop te bezuinigen. "In elk dorp en elke stad moeten er passende culturele voorzieningen zijn. Daarom is het belangrijk dat het verankerd wordt in de wet op gemeentelijk niveau. Dan heeft de gemeente de taak om dat te waarborgen."

In Ulft, in de gemeente Oude IJsselstreek, ligt DRU Industriepark, een gezamenlijke ontmoetingsplaats voor kunst en cultuur. "Je kunt hier naar de bibliotheek, we geven hier muziekles, er zijn een filmhuis, een theater, een poppodium en elk jaar wordt er een kunstfestival georganiseerd", vertelt directeur Gerk van der Wal.

Ontmoetingsplek op veel manieren

Volgens Van der Wal is het een voordeel dat alles samenkomt in de voormalige ijzerfabriek. "Mensen kunnen elkaar hier echt ontmoeten. Het is een ontmoetingsplek op veel manieren. Het is ook een toeristische plek. Mensen komen hier graag recreëren en inwoners lopen daar doorheen."

Het verzoek van Kunsten '92 aan de informateur om kunst en cultuur op gemeentelijk niveau te borgen, kan ook rekenen op steun van Van der Wal. "Ik denk dat dat zeker noodzakelijk is voor de leefbaarheid van een regio."

'Het is overal'

Volgens Kunsten '92-voorzitter Breure is het belangrijk om te beseffen dat iedere Nederlander iets met kunst en cultuur heeft. Al is dat besef er niet altijd.

"Er is geen begrafenis zonder muziek. We introduceren nieuwe Tweede Kamerleden met hun favoriete nummer. Er is niemand die níet denkt: 'Wat een dag, ik ga even lekker een serie kijken.' Dat is allemaal kunst en cultuur. Het is overal."