'Kopiëren van A-merken gebeurt aan de lopende band'

Supermarktketen Aldi moet van de rechter direct stoppen met de verkoop van Girafnootjes. Het uiterlijk van de noten lijkt te veel op de bekende Tijgernootjes van Duyvis. Het is de zoveelste zaak waarin een A-merk wordt gekopieerd. Waar ligt de grens?

Wie een rondje door supermarkt Lidl loopt en goed let op de namen en kleuren van verpakkingen, ziet al snel overeenkomsten met A-merken. De Vlugge Japie doet denken aan Snelle Jelle, Duetti aan Duo Penotti en het Kordaat-bier lijkt qua naam en uiterlijk wel erg veel op het Kornuit-bier van Grolsch. Die laatste spande onlangs nog een rechtszaak aan om die reden, maar verloor het van de Lidl. De rechter was niet overtuigd van de gelijkenissen.

Wanneer is iets plagiaat?

Wat dat betreft is het volgens retail-en merkendeskundige Paul Moers, heel lastig te zeggen wanneer een merk te ver gaat in plagiëren. "Je moet echt met 100 procent zekerheid kunnen zeggen dat er sprake is van kopieergedrag, en het is vaak toch nét even anders."

Wat dat betreft zijn supermarkten erg slim, zegt Moers. "Dat de rechter oordeelt of iets wel of niet plagiaat is, is heel arbitrair. Hoewel de A-merkfabrikanten dat anders zien."

Unilever vs. Albert Heijn

Het kopiëren van A-merken blijkt van alle tijden en door voor veel supermarkten gedaan te worden. In 2005 had Unilever er genoeg van en sleepte Albert Heijn voor de rechter. Veel producten van het ge-restylede huismerk van Albert Heijn, toonden opvallende gelijkenissen met de producten van Unilever. Een unieke zaak, zegt Moers. "Unilever en Albert Heijn zijn natuurlijk twee waanzinnig belangrijke partners."

Het zat Unilever dan ook hoog. Moers: "Unilever steekt ongelooflijk veel geld in innovatie, ontwikkeling en marketing. En als ze dan een product op de markt zetten, dan is het de bedoeling dat daar aan verdiend wordt en dat de kosten die ze er in gestopt hebben, ook gaan terugkomen. Als ze dan producten op de markt zien die heel erg lijken op de producten die zij ontwikkeld hebben, dan levert dat irritatie en zodoende ook een rechtszaak op."

'Albert Heijn zocht grenzen van toelaatbare op'

De rechter oordeelde uiteindelijk dat maar twee producten van het huismerk van de AH - van de dertien die Unilever had aangeleverd - uit de schappen moesten. Daarbij zei de rechter dat bij die twee producten, de overeenstemmingen groter waren dan de verschillen. Over de andere producten die mochten blijven, oordeelde de rechter dat Albert Heijn de grenzen van het toelaatbare had opgezocht."

En wat vindt de consument? Moers: "We zijn en blijven Nederlanders, dus als we iets kunnen krijgen van dezelfde kwaliteit voor minder geld, dan kopen we dat. Het verschil tussen 2005 en 2019 is wel dat Jumbo en Albert Heijn zelf keiharde merken zijn geworden. Consumenten hebben vertrouwen in hun producten. Dus dat kopieergedrag, dat ze vroeger nodig hadden om die huismerken te introduceren, is minder nodig."