Toen de Duitse SS-agenten binnenvielen in het Achterhuis griste Miep Gies de dagboeken van Anne Frank mee en verstopte ze in haar bureau. Over de verzetsheld is nu een Amerikaanse tv-serie gemaakt. Bij uitzondering spreken we haar kleindochter Jeanine.
De serie 'A Small Light' is sinds gisteren te zien op streamingdienst Disney+ en is vernoemd naar een uitspraak die Gies ooit deed over haar rol bij het helpen van onderduikers in de Tweede Wereldoorlog: "Iedereen kan een klein lichtje aansteken in een donkere kamer."
Helper Miep Gies
Toen Gies 24 jaar oud was ging ze werken voor handelsbedrijf Opekta. Dat bedrijf werd geleid door Otto Frank, de vader van Anne Frank, die vanuit nazi-Duitsland naar Nederland was gevlucht. In 1941 trouwde ze met Jan Gies. In juli 1942 besloot Otto Frank om met zijn gezin onder te duiken in het Achterhuis.
Het echtpaar Gies zorgde ervoor, samen met andere medewerkers van Opekta, dat de familie Frank in het Achterhuis te eten kreeg en zo kon overleven. Twee jaar lang lukte het om hen veilig te houden, tot SS-agenten in augustus 1944 het gebouw binnenvielen en de onderduikers ontdekten. Miep Gies verstopte daarop snel de dagboeken van Anne Frank.
Op bezoek in Achterhuis
Kleindochter Jeanine van Aalst-Gies vertelt hoe de Amerikanen bij dit verhaal terechtkwamen. "Mijn oma heeft haar boek ('Herinneringen aan Anne Frank', red.) met Alison Leslie Gold geschreven en zij werd benaderd. Zij neemt ons altijd mee in alle verzoeken, dus wij zijn vanaf het eerste moment meegenomen in alle plannen."
De makers van 'A Small Light' waren in het Anne Frank Huis in Amsterdam toen het idee voor een serie ontstond. "Een van de producers, Tony Phelan, was in het Achterhuis met zijn zoon. Hij was zo onder de indruk", vertelt Van Aalst-Gies. "We hebben nu een nieuwe generatie die hier niks van afweet en de generatie die het mee heeft gemaakt verdwijnt."
'Gewoon opa en oma'
Lange tijd had de kleindochter zelf niet door hoe bijzonder het verhaal van haar oma was. "We hadden het er eigenlijk nooit over. Jan en Miep waren altijd gewoon opa en oma", zegt ze. "Pas toen we het besef kregen dat we een opa en oma hadden met een verhaal hoorden we er meer over."
Van Aalst-Gies noemt de geschiedenislessen op de basisschool als voorbeeld. "Mijn oma kwam ook ieder jaar voor de klas staan om wat te vertellen", weet ze nog. "Op haar verjaardag kreeg ze bijvoorbeeld ook altijd heel veel post toegestuurd. Dan lachten we om alles wat er werd opgestuurd. Later besef je pas dat je een hele bijzondere oma hebt. Maar over wat er daadwerkelijk is gebeurd hebben we het eigenlijk niet gehad."
Interesse vanuit Hollywood
En dan heeft Hollywood ineens interesse in het verhaal van je oma. Dat was best even schrikken, vooral ook omdat het zo'n krachtig verhaal is. "Allison Lesley Cold heeft er namens de familie op toegezien dat het juist wordt weergegeven en dat haar ook eer wordt aangedaan", vertelt Van Aalst-Gies.
"Er zijn natuurlijk aspecten toegevoegd voor de serie", zegt de kleindochter, die zelf ook op de set van de Disney-serie is geweest toen er opnames in Haarlem werden gemaakt.
In de gracht gesprongen?
"We hebben tijdens de première twee afleveringen gezien", vervolgt ze. "Sommige mensen zeggen dat er een Disney-sausje overheen zit en dat klopt ook."
"We hebben er soms ook een klein beetje om moeten lachen", zegt Van Aalst-Gies over de verfilming. "In de eerste aflevering zie je dat ze in de gracht zou zijn gesprongen in Amsterdam. Nou, dat konden wij ons niet voorstellen, dat ze dat zou hebben gedaan."
'Fantastisch gevonden'
Maar bovenal denkt Van Aalst-Gies natuurlijk aan wat haar eigen oma van de serie zou hebben gevonden. "Het belangrijkste is dat het verhaal niet stopt, maar dat het doorgaat. Dat deed Miep Gies zelf natuurlijk ook door het verhaal te blijven vertellen."
"Ik heb er veel over gedacht, over wat mijn oma ervan zou hebben gevonden. Ik denk dat ze het fantastisch zou hebben gevonden", denkt de kleindochter. "Maar anderzijds zou ze er denk ik ook een beetje om moeten hebben gelachen. Ze wilde liever zelf niet in de schijnwerpers staan. Alle poeha eromheen had van haar niet gehoeven, denk ik. Maar ik denk dat ze het wel heel mooi had gevonden."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.