Klachten aan luchtwegen door astma-inhalator: 'Bizar dat dit medicijn nog op de markt is'

Hoestbuien, benauwdheid en soms zelfs longfuncties die achteruit gaan. Artsen zien deze klachten bij patiënten die de inhalator van het merk Viatris gebruiken. Bijwerkingencentrum Lareb kreeg in korte tijd bijna 150 meldingen.

Mirella Poorter is kinderarts bij het kinderastmacentrum Air4ce Kids en zag de afgelopen maanden steeds meer kinderen met klachten door de inhalator, die sinds eind van de zomer op de markt is. "Er zijn zo veel bijwerkingen. Ik vind het bizar dat dit medicijn nog op de markt is." Viatris zelf was niet bereikbaar voor commentaar.

Hoestbuien

Waar patiënten precies last van kregen, verschilt. 120 mensen meldden zich bij Lareb nadat ze last kregen van hoestbuien direct na gebruik van de inhalator. Sommige mensen zeiden ook dat het leek alsof er bij het inhaleren een scherpe stof vrijkwam. Patiënten vertelden ook dat ze door de hoestprikkel het medicijn niet goed konden inhaleren.

Kinderarts Poorter maakt zich vooral over dat laatste veel zorgen. Doordat de patiënten hoesten direct na gebruik van de inhalator, kunnen de werkzame stoffen de longen namelijk niet bereiken. "Er is een groep die niet per se gaat hoesten maar waar het gewoon minder goed werkt, dat is een risico want dan gaan de longfuncties achteruit."

Goedkoper medicijn

De inhalator waar de klachten veroorzaakt door worden is op dit moment het enige alternatief van Foster, een inhalator waar geen klachten over gemeld zijn. Beide inhalatoren worden door artsen voorgeschreven bij astma of COPD. De inhalatoren remmen ontstekingen en verwijden de luchtwegen.

De inhalator van Viatris is een generiek middel, dit betekent dat apothekers dit medicijn in principe altijd als eerste voorschrijven. Een generiek middel is namelijk meestal een stuk goedkoper. Poorter en haar collega's proberen bij klachten daarom weer Foster voor te schrijven, al gaat dat niet altijd makkelijk: "Een deel van de kinderen stikt ongeveer, dan schrijven we het oude middel weer voor maar daar moet dan een medische noodzaak voor worden gegeven."

Opeens een andere inhalator

Vicky Gressie is de moeder van Ivy (7) en Megan (3). Beide meisjes hebben astma en gebruiken een inhalator. Ze kregen een tijdje geleden bij de apotheek opeens de inhalator van Viatris: "Vanaf het moment dat ze gingen inhaleren, begonnen beide meisjes heel erg te hoesten. Ze hebben er allebei helemaal niet lekker op gereageerd."

Toen Vicky de arts van haar dochters belde kreeg ze te horen dat er veel meer mensen waren met dit soort klachten: "Het was heel vervelend maar gelukkig zijn ze meteen omgezet naar de inhalator die wel werkt. Die meiden hebben die inhalator gewoon nodig."

Eén keer in de 4 jaar wisselen

Ook Károly Illy, directeur van het Longfonds ziet dat mensen met astma geregeld moeten wisselen van inhalatiemedicijn, ze worden dan benauwder en voelen zich zieker: "Als je medicijn A, naar B gaat en je krijgt klachten, dan moet je terug kunnen naar A."

In september bereikte het Longfonds nog een akkoord met artsen, apothekers en zorgverzekeraars over het verantwoord wisselen van inhalatiemedicijnen. Apothekers en zorgverzekeraars zouden niet vaker dan één keer in de 4 jaar mogen wisselen in de inhalatiemedicatie van patiënten. Ook spraken ze af dat patiënten bij een wissel goed begeleid moesten worden.

Afspraken worden niet nagekomen

Het Longfonds merkt dat de afspraken nog niet altijd goed worden toegepast in de praktijk. Het Longfonds krijgt nog dagelijks telefoontjes van patiënten die onverwacht een ander medicijn meekrijgen.

Patiënten overzetten naar een generiek middel zoals Viatris past ook absoluut niet binnen de afspraken: "Het gaat erom dat je er als patiënt van op aan kan dat je een medicijn krijgt dat werkt. En dat een medicijn met bijwerkingen wordt vervangen voor een medicijn zonder bijwerkingen", zegt directeur Illy.

Rondlopen met klachten

Kinderarts Poorter vreest dat er nog meer mensen zijn die rondlopen met deze klachten maar dit niet melden. "Wij hebben een test gedaan bij ons astmacentrum, welke patiënten hebben er geen last van. Eén derde had er geen last van. Maar die groep wordt steeds kleiner naarmate ze de inhalator langer gebruiken."

Vicky wijst op het belang van goede medicatie voor mensen met astma: "Ik weet wat de goede medicatie kan doen voor je kind, met goede medicijnen kan je een heel goed leven leiden. Je bent je pas bewust van hoe erg die astma is als je daar mee rondloopt. Het idee dat er kinderen zijn die niet weten dat deze klachten ontstaan is heel erg."