Van een afstandje bepalen wie er in de Eerste Kamer terechtkomt: het is de taak van de 'virtuele dertiende provincie' van Nederland. Dit wordt gevormd door Nederlanders die in het buitenland wonen. Vandaag werden ze officieel geïnstalleerd.

Tijdens de Provinciale Statenverkiezingen mochten Nederlanders in het buitenland voor het eerst ook stemmen, op andere Nederlanders die in het buitenland wonen. Naast dat die laatste groep mee mag stemmen voor de Eerste Kamer, hebben ze eigenlijk geen andere taken.

Voor iedereen even wennen

Omdat de gemeente Den Haag deze speciale verkiezingen organiseerde, was het ook de taak aan de Haagse burgemeester Jan van Zanen om hen digitaal een voor een te beëdigen in het kiescollege voor niet-ingezetenen. Ook voor hem is het even wennen.

Het gaat om 25 leden die gekozen zijn. "Ik wil graag die mensen aankijken, maar ik moet natuurlijk naar de camera kijken", zegt Van Zanen nog tegen een medewerker.

audio-play
Verslaggever Laura Kors was erbij toen de Haagse burgemeester Jan van Zanen de niet-ingezetenen uit 3 continenten, 10 landen én 5 verschillende tijdzones installeerde

0,2 zetels in Eerste Kamer

"Het is echt een historische dag", zegt de burgemeester. "25.000 Nederlanders in het buitenland hebben gebruikt gemaakt van hun stemrecht."

Maar in hoeverre dat ook echt zin gaat hebben? Het kiescollege heeft namelijk maar een waarde van 0,2 zetels voor de Eerste Kamer. "Eigenlijk nog wel iets minder", geeft Van Zanen toe.

'Het kan echt wat uitmaken'

Hij benadrukt dat het alsnog wel belangrijk is dat de stem van Nederlanders in het buitenland nu ook gehoord wordt. "Vanwege een verschil van 0,1 of 0,05 kan er altijd nog een zetel naar een andere partij gaan. Dat kan echt wat uitmaken."

"Je kan Nederlanders in het buitenland ook geen stem geven, maar ik vind het mooi dat we ervoor hebben gezorgd dat kiezers uit 177 landen mee konden stemmen."

Onderhandelen over restzetels

De 'dertiende provincie' is de enige provincie waar de BoerBurgerBeweging niet de grootste is geworden. Niet-ingezetenen konden namelijk niet op de partij stemmen, omdat de partij niet mee deed aan de 'internationale' verkiezing.

Eelco Keij uit New York deed wél mee, als kiescollege-kandidaat voor D66. "Onderhandelen over restzetels gaat nu beginnen", vertelt hij enthousiast. "Dus onze stem wordt meegewogen. Het is niet veel, maar wel echt van belang."

Gratis vliegticket naar Nederland

Alle vergaderingen vinden nu digitaal plaats, maar op 30 mei komen de leden van het kiescollege naar Nederland toe om te stemmen voor de Eerste Kamer. "Dan zit ik het ook voor", vertelt burgemeester Van Zanen. Wie al die tickets betaalt? "Dat doet Buitenlandse Zaken. Als je verder weg woont dan 8 uur reizen, wordt dat vergoed."

Keij doet het zeker niet voor het gratis vliegticket naar Nederland, bezweert hij. "Als je dat doet, dan zou je het helemaal niet moeten doen. Het stemproces kan wat ons betreft ook prima digitaal plaatsvinden. Dat is het geld niet waard."

Luisteren

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.