Kabinet wil omstreden BIK-regeling doorzetten, zodat bedrijven blijven investeren

Met jaarlijks 2 miljard euro extra wil het kabinet investeringen door het bedrijfsleven stimuleren. Deze zogeheten BIK-regeling is hard nodig, vindt staatssecretaris Vijlbrief. Maar experts en oppositie zijn bikkelhard: "Dit werkt niet."

Op Prinsjesdag dook in de begrotingsstukken plotseling een kostenpost van twee miljard euro op: de BIK, ofwel Baangerelateerde Investeringskorting. Afgelopen maandag kwam er nadere uitleg: ondernemers die nieuwe productiemiddelen zoals machines, computers en auto's aanschaffen, kunnen 3 procent van de kosten vergoed krijgen. Dat bedrag wordt in mindering gebracht op door hen betaalde loonheffing en premies. Daarmee zou de BIK extra investeringen en banen moeten opleveren. Staatssecretaris van Financiën Hans Vijlbrief is overtuigd van het effect: "Anders had ik het plan niet zo ingediend."

'Het werkt niet'

Oud-politicus Willem Vermeend is zeer kritisch op de regeling. Hij kreeg in de jaren 80 te maken met een soortgelijke regeling, de WIR. "Uit onderzoek in het verleden blijkt dat zoiets niet direct banen oplevert", zegt hij. Fractievoorzitter Jesse Klaver van GroenLinks sluit zich daarbij aan: "Die miljarden voor het bedrijfsleven zijn in het kabinet zo afgesproken omdat de VVD het wil en daarom moet en zal het gebeuren. Of het nu werkt of niet."

Vermeend en Klaver staan niet alleen in hun kritiek. De Raad van State, het adviesorgaan van de regering, suggereert naamsverandering: 'baangerelateerd' maakt het kabinet namelijk niet waar. Het Centraal Plan Bureau (CPB) oordeelt dat investeringen hooguit naar voren worden gehaald, maar niet zullen vermeerderen. Toch vindt staatssecretaris Hans Vijlbrief van Financiën het een goed plan: "We richten ons in eerste instantie op investeringen, en die gaan banen opleveren. Dat denken we en dat zal ook zo zijn. Het precieze aantal zal blijken, als het CPB het nader heeft doorgerekend."

'Besteed het geld effectiever'

Volgens oud-politicus Vermeend en GroenLinks-fractieleider Klaver kunnen de 2 miljard die het kabinet beschikbaar stelt voor de BIK op een andere manier effectiever worden besteed. Klaver denkt daarbij aan woningbouw: "Je kunt de verhuurdersheffing afschaffen. Dat kost ook 2 miljard. Die miljarden komen dan direct vrij voor woningbouw. Dat geld komt direct in de economie en helpt mee aan het oplossen van de wooncrisis."

Vermeend vindt de BIK 'te ingewikkeld' en adviseert het geld in al bestaande investeringsregelingen te stoppen, die hun nut reeds hebben bewezen, zoals de WBSO, WAMIL en MIA: "Die budgetten kun je dan eenvoudig ophogen met die twee miljard."

Twee miljard euro: de zorg krijgt het niet en het bedrijfsleven krijgt het op een presenteerblaadje aangeboden, in de vorm van een regeling die niet werkt. Dat kan niet.

Jesse Klaver, fractievoorzitter GroenLinks

'Stop hiermee!'

Komende weken moet blijken of het kabinet een meerderheid van Eerste en Tweede Kamer achter de BIK krijgt. Dat gaat lastig worden.

Klaver: "Twee miljard euro: de zorg krijgt het niet en het bedrijfsleven krijgt het op een presenteerblaadje aangeboden in een vorm van een regeling die niet werkt. Dit kan niet, is niet uit te leggen aan Nederland, en onverstandig voor onze economie. Stop hiermee!"