Jos en Bep zorgen al bijna 14 jaar voor hun kleinzoon: 'Hij kwam gewoon bij ons, punt uit'

Ze gaven hun baan op, hun vrienden en zelfs het contact met hun eigen dochter. Allemaal zodat Jos en Bep voor hun kleinzoon Lucas konden zorgen. En dat doen ze nu al 14 jaar. Maar spijt? "Geen seconde."

1 op de 6 pleegkinderen in Nederland woont bij opa en oma. Kinderen die niet meer thuis kunnen wonen hebben het daar vaak heel goed, maar de optie wordt soms gewoon over het hoofd gezien. Daarom viert de Stichting Belangenbehartiging Pleeggrootouders Nederland vandaag de dag van de pleeggrootouders.

Iedereen in paniek

Toch is het in de praktijk niet altijd makkelijk, geven ook grootouders Bep (69) en Jos (69) toe. 13,5 jaar geleden namen ze kleinzoon Lucas (nu 17) in huis. Destijds waren ze op vakantie toen ze hoorden dat er iets heel ergs was gebeurd met hun 4 jaar oude kleinzoon. Over wat dat precies was, willen ze niet uitweiden. Duidelijk is dat Lucas zich in een onveilige situatie bevond en onmiddellijk uit huis moest.

Aan hun keuze toen twijfelden Jos en Bep nooit. "Hij zou bij ons komen wonen. Klaar." Toch was het, vooral in het begin, zwaar om voor hun kleinzoon te zorgen. "Iedereen was in paniek. Lucas, wij, onze omgeving. Lucas was getraumatiseerd en gedroeg zich anders dan kinderen die niets hebben meegemaakt."

Een kind bij oude mensen

Ook vroegen ze zich af of hij niet toch beter af was bij een jong gezin, met andere kinderen. "Wat moet een kind bij oude mensen?", zegt Bep. "Maar toen hij hier een jaar was, wisten we het zeker. Hij ging hier niet meer weg."

Lucas had veel zorg nodig, van allebei zijn grootouders. Bep zegde daarom haar baan op en Jos sloot zijn zaak. Ook op hun sociale leven had de verandering een grote impact. "Onze vrienden en kennissen hadden het geduld niet om steeds maar naar ons te komen. Wij konden niet weg omdat Lucas hier was. En we wilden hem niet aan een of andere oppas overlaten. Dus van lieverlee zijn we alle vrienden kwijt geraakt."

Kiezen tussen je kind en je kleinkind

De zorg voor Lucas betekende voor Bep en Jos ook het verlies van het contact met hun dochter, de moeder van Lucas. "Ik hoor dat ook van andere pleeggrootouders: het is onmogelijk om zowel het contact met het kind als het kleinkind goed te houden. Je moet kiezen. De belangen liggen namelijk te veel uit elkaar. Wij hebben voor Lucas gekozen. Hij had ons het hardst nodig", zegt Jos.

Een jaar lang hadden ze helemaal geen contact met hun dochter, vertelt Bep. "Als zij Lucas bij ons onder begeleiding van pleegzorg kwam opzoeken, ging ik het huis uit. Dat waren heel pijnlijke situaties." Volgens Bep stond vooral woede tussen hen en hun dochter in. "Die boosheid gaat nooit meer weg. Die blijft eeuwig." Ze vinden dat hun dochter Lucas had moeten beschermen en mede verantwoordelijk is voor de onveilige situatie waar hij zich in bevond.

Onbespreekbaar

Toch hebben ze inmiddels een manier gevonden om met elkaar om te gaan, voor Lucas. Hij is zijn moeder altijd blijven zien. Bep en Jos zorgden er zelfs voor dat zijn moeder bij hen in de buurt kwam wonen. En ook ouders en dochter komen weer bij elkaar over de vloer, maar praten over de woede doen ze niet meer. "Dat is een onbespreekbaar onderwerp. Maar de boosheid is wel wat meer naar de achtergrond gegaan."

De moeder van Lucas, Marieke (43), zegt dat ze er inmiddels aan gewend is dat haar zoon bij haar ouders woont. In het begin was dat wel anders. "Ik had constant het gevoel: ik ga er alles aan doen om hem terug te krijgen. Hij moet gewoon weer naar huis."

De kant van moeder Marieke

Toch is daar nooit sprake van geweest. En dat was lastig verteerbaar, zegt Marieke. "Mijn andere zoon, het halfbroertje van Lucas, mocht wel bij me blijven wonen. Hij had niet dezelfde dingen meegemaakt als Lucas. Dan lees je in het ene rapport over Lucas dat ik geen goede moeder ben en in het rapport over mijn andere zoon dat ik de ideale moeder ben."

Hoewel Marieke het totaal niet eens was met het besluit van de rechter dat Lucas niet meer bij haar mocht wonen, is ze blij dat hij bij haar ouders terechtkwam. "Anders was hij naar een vreemd pleeggezin gegaan. Nu is hij heel dicht bij mij in de buurt gebleven."

Geen logeerpartijtje

Dat laatste vindt Lucas zelf ook heel fijn. Hij zegt blij te zijn dat hij bij zijn grootouders is opgegroeid en niet bij een onbekend pleeggezin waar ook in Nederland. "Ik zie mijn opa en oma als mijn ouders. De band met hen is net zo goed als die met mijn moeder."

Door de jaren heen heeft hij er wel op verschillende manieren over nagedacht. "Toen ik er een paar jaar woonde, vroeg ik me wel af: wanneer houdt dit logeerpartijtje eigenlijk op?" Hij heeft ook periodes gekend waarop hij graag weer bij zijn moeder wilde wonen. "Maar toen ik hoorde dat dat niet kon, was ik daar eigenlijk ook wel snel oké mee."

En hoewel ze hun oude dag echt anders hadden voorgesteld, zijn Jos en Bep nog altijd hartstikke gelukkig met Lucas in huis. "Wie heeft er nou zo'n goede band met zijn kleinkind als wij? Niemand."