Kankerverwekkende stoffen in barbecuerook blijken niet alleen via inademing, maar ook via de huid ons lichaam binnen te dringen. Dat stellen onderzoekers van de Jihan University in China in het tijdschrift Environmental Science & Technology. “Deze informatie is nieuw en relevant voor de gezondheid”, vertelt hoogleraar toxicologie Martin van den Berg.
Door het roosteren van vlees, groente of vis ontstaan chemische verbindingen die, ondanks dat ze een extra smaak geven, schadelijk zijn voor de gezondheid. Dit zijn de zogenaamde PAKs, ofwel polycyclische aromatische koolwaterstoffen.
PAK’s ontstaan als organisch materiaal verbrandt bij hoge temperaturen. Deze verbindingen zitten niet alleen in eten, maar ook in barbecuerook. En kun je ook binnenkrijgen via de inademing van barbecuerook én via de huid. De stoffen zijn gelinkt aan long-, blaas- en huidkanker.
Urine
De Chinese onderzoekers deden een proef met jonge mannen rond een barbecue in de open lucht. Ze werden ingedeeld in drie groepen, waarvan één groep voedsel van de barbecue at. De andere twee groepen zaten wel rond de barbecue, maar aten niks. Een van deze twee groepen droeg een luchtdicht masker met perslucht en werd zo alleen via de huid blootgesteld aan de rook. Na het koken en eten analyseerden de onderzoekers de urine van de proefpersonen. De opzetting werd binnen herhaald.
Het eten van op de barbecue gegrild voedsel leidde tot de hoogste PAK-waarden in de urine van de deelnemers. De vettige rook die vrijkomt bij het barbecueën vergemakkelijkt de opname van de PAKs door de huid. Dat opname van deze stoffen via de huid op de tweede plaats komt verrast ook hoogleraar toxicologie Martin van den Berg. “We weten dat deze stoffen opgenomen kunnen worden door de huid, maar nieuw is het barbecueverhaal. Ik had niet gedacht dat het om zulke grote hoeveelheden zou gaan ten opzichte van het eten van gebarbecued voedsel”, vertelt Van den Berg.
Geen kinderen bij de barbecue
Moeten we dan helemaal niet meer barbecueën? “Er is nog te weinig onderzoek om bijvoorbeeld te zeggen één keer of minder per week is veilig”, aldus van den Berg. De onderzoekers maken in het onderzoek geen concrete inschatting van het gezondheidsrisico van blootstelling aan barbecuerook via de huid.
Volgens de toxicoloog is het vooral belangrijk kinderen tot twee jaar weg te houden bij de barbecue. “De huid van kinderen is dunner dan die van volwassenen en ze ademen relatief meer lucht in”, aldus van den Berg.
Verantwoord barbecueën
De onderzoekers geven als advies te douchen na het barbecueën en je om te kleden. Zo hebben de stoffen minder kans via de huid naar binnen te gaan. Voor grillmeester en barbecuespecialist Ralph de Kok is barbecueën niet weg te denken. Verantwoord barbecueën kan volgens hem door bijvoorbeeld een deksel te gebruiken. Zo kan het vlees, de vis of de groenten langzaam garen.
“Of gebruik de indirecte barbecue-methode. Dat betekent grillen naast het vuur”, gaat de Kok verder. Maar ook het gebruik van beter houtskool kan helpen. “Van welke houtsoort de kool is gemaakt en hoe groot de stukken zijn heeft invloed. Hoe harder de houtsoort, hoe heter de kolen worden en hoe minder as ze produceren”. Daarnaast is het beter de kolen over ongeveer een derde te verdelen aan één kant van de barbecue.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.