Nederlanders strijden al eeuwen tegen de verwoestende kracht van het water. Maar als het aan het Friese Holwerd ligt, laten we de zee juist binnen onze dijken. Het is een uiterste krachtinspanning om de toekomst van het dorp veilig te stellen.
De Friese 'doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg'-mentaliteit lijkt als sneeuw voor de zon verdwenen met het ambitieuze plan om van Holwerd een blakend toeristendorp te maken. Het plaatsje in de gemeente Noardeast-Fryslân kampte met een ware leegloop. Om te voorkomen dat het de nekslag wordt van het voorbestaan, komen de inwoners nu met een plan: breng de zee terug naar Holwerd.
Holwerd in zee
Want eeuwenlang lag Holwerd aan zee. Of eigenlijk: in zee. Twee grote terpen, kunstmatig aangelegde heuvels, voorkwamen al sinds het begin van de jaartelling dat de Friezen pootjebadend wakker werden. Later werd het dorp een centrum van handel en bedrijvigheid. Holwerd was een welvarende haven aan zee.
Maar die weelde verdween met de aanleg van de dijk die Holwerd en de Waddenzee vandaag de dag van elkaar scheidt. Dagelijks rijden hordes toeristen door de straten, maar niet voor een bezoekje aan Holwerd. Hun bestemming is de veerboot naar Ameland. De monumentale kerkjes, oude molen en het voormalig post- en telegraafkantoor zijn in de herinnering van de eilandgasten niet meer dan een snelle blik vanuit het autoraam.
Zee in Holwerd
Als het aan de Holwerders ligt, wordt de dijk doorgebroken. Via een kunstmatig aangelegde geul moet het water in het zogenaamde 'belevingsmeer' aan de rand van het dorp stromen. Holwerd moet een bruisende kustplaats worden, inclusief boulevard, vakantiepark en natuurgebied.
Een flink stuk landbouwgrond moet wijken voor het plan. Wie denkt dat dat tot onvrede leidt bij de boeren heeft het mis. De landbouwers die grond verliezen worden keurig gecompenseerd.
Landbouwexperimenten tegen verzilting
Hessel Hiddema verbouwt zijn gewassen op en in de Holwerdse bodem en ziet zelfs nieuwe kansen voor zijn boerenbedrijf. "Wereldwijd wordt verzilting een probleem. Op deze manier kunnen we proberen deze ontwikkeling een slag voor te zijn door hier proeven te doen met producten die beter tegen een verzilte bodem kunnen."
Het leek een lastige opgave om de financiering rond te krijgen, maar de Holwerders kregen steun uit onverwachte hoek. Naast financiering vanuit het Rijk, schenkt de Nationale Postcodeloterij 15 miljoen euro aan het project, via de vogelbescherming. Een gedeelte van het gebied wordt namelijk teruggegeven aan de natuur en vormt een uitstekende broed- en verblijfsplaats voor vogels. Met de nog uitstaande subsidieaanvragen moet de financiering van de eerste fase, 60 miljoen euro, rondkomen. Als alles volgens plan verloopt, start de aanleg van Holwerd aan Zee in 2022.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.