Hulphonden worden nog altijd vaak geweigerd terwijl dat al jaren verboden is: 'Het is heel kwetsend'

Het is 7 jaar geleden dat het VN-verdrag Handicap in werking trad in Nederland. Onderdeel daarvan is dat hulphonden overal welkom moeten zijn, toch worden de dieren nog regelmatig geweigerd. "Het gebeurt op plekken waar je het niet zou verwachten."

Dat vertelt Marlies Akemann, zij heeft epilepsie en haar hond Cilly helpt haar sinds 4 jaar bij het herkennen en voorkomen van aanvallen. "Toen ik voor het eerst bij mijn vorige huisarts kwam kreeg ik het vriendelijke verzoek om Cilly voortaan buiten te laten wachten. Ik was echt helemaal verbaasd."

'Letterlijk aan de kant geschoven'

Het gebeurt volgens Marlies soms ook bij winkels of restaurants dat haar hulphond aan de deur geweigerd wordt. "Soms bel ik van tevoren om te vragen of ze mee naar binnen mag, maar het zorgt toch voor stress, terwijl dat eigenlijk niet nodig zou moeten zijn."

Het levert vooral veel gedoe op, legt ze uit. "Gedoe waar je niet op zit te wachten en wat ook het plezier in bepaalde dingen ontneemt. Een hulphond moet me meer vrijheid geven, maar door dit soort dingen voel ik me juist niet vrij om gewoon ergens naartoe te gaan. Het is heel kwetsend als je geweigerd wordt, je voelt je letterlijk aan de kant geschoven."

Hulphond weigeren is discriminatie

Marlies is lang niet de enige die dit overkomt, weet Arianne le Duc van Hulphond Nederland. "We hebben in 2019 onderzoek gedaan en daaruit blijkt dat 1 op 5 mensen met een hulphond regelmatig voor een gesloten deur komt te staan. En we hebben geen reden om te denken dat dit aantal in de afgelopen 4 jaar is afgenomen."

Dat terwijl het inmiddels al 7 jaar wettelijk verboden is om een hulphond te weigeren. Dat staat namelijk in het VN-verdrag Handicap, dat sinds 2016 ook in Nederland geldt. Het is discriminatie, benadrukt Le Duc. "Mensen anders behandelen op grond van hun handicap mag niet en dat doe je wel als je hun hulphond weigert."

Weigering uit onwetendheid

Dat hulphonden geweigerd worden komt vaak uit onwetendheid, legt ze uit. "Mensen weten niet dat hulphonden geen gewone honden zijn. Je ziet bijvoorbeeld dat restaurants, cafés of winkels soms geen honden toelaten en dan denkt een medewerker: wij laten geen honden toe, dus deze ook niet."

Het zijn situaties waar Marlies geregeld in terechtkomt. Dat je van de buitenkant niet kunt zien dat ze epilepsie heeft, helpt ook niet mee, zegt ze. "Mensen beseffen zich niet hoe belangrijk Cilly voor mij is. Ze is echt een onmisbaar hulpmiddel van mij, net zoals bijvoorbeeld een rolstoel dat voor andere mensen is."

'Hoe ze dat aanvoelt is een groot raadsel'

Cilly kan namelijk aanvoelen wanneer haar baasje een epileptische aanval dreigt te krijgen. "Hoe ze dat aanvoelt, is een groot raadsel", vertelt Marlies. "We denken dat het komt door subtiele veranderingen in mijn gedrag die ik zelf niet doorheb. Maar soms voelt ze ook een aanval aankomen terwijl ik op zolder ben en zij beneden."

De hulphond waarschuwt 20 minuten van tevoren als er iets mis is. "Haar gedrag verandert dan: ze wordt onrustig en kijkt me ook niet meer aan. Ze drukt op de alarmknop in ons huis zodat er alvast hulp kan komen van familie en vrienden die in de buurt zijn. Ook brengt ze mijn medicijnen naar me toe", legt Marlies uit. "Ze helpt enorm om mijn aanvallen te ondervangen en tot een minimum te beperken."

'Het zit nog niet tussen de oren'

Het verhaal van Marlies laat volgens CDA-Tweede Kamerlid Lucille Werner zien dat alle assistentie- en hulphonden echt als volwaardig hulpmiddel moeten worden gezien. "Mensen hebben hun hond nodig om deel te kunnen nemen aan de samenleving." Dat hulphonden nog steeds regelmatig geweigerd worden, vindt ze dan ook onacceptabel.

Volgens haar 'zit het nog niet bij mensen tussen de oren' dat hulphonden overal welkom zijn en moet er daarom nog 'heel veel in de beeldvorming gebeuren'. Hulphond Nederland en KNGF Geleidehonden voeren al 2 jaar campagne om de bekendheid met hulphonden te vergroten, maar omdat ze goede doelen zijn, zijn de financiële middelen beperkt.

Campagne vanuit de overheid?

"Het zou daarom goed zijn als de overheid de handschoen oppakt en met een gerichte campagne zou komen", roept Le Duc van Hulphond Nederland op. Ook Marlies hoopt op een campagne vanuit de overheid met de duidelijke boodschap dat hulphonden altijd en overal welkom zijn. "Dat zou denk ik al heel erg helpen."

En dat bewustzijn kan ook komen, heeft ze gezien tijdens een vakantie in Engeland. "Het leek daar wel een waar 'hulphond-walhalla'", vertelt ze. "Op veel plekken zat een sticker op de deur met 'Geen honden toegestaan, maar hulphonden welkom' en binnen stonden er vaak al water en snoepjes klaar. Ik voelde me daar gek genoeg meer welkom dan hier."

Strategie voor mensen met handicap

Kamerlid Werner heeft goede hoop dat verantwoordelijk minister Conny Helder er werk van gaat maken: "In oktober heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen, die ik samen met Lisa Westerveld en Mohammed Mohandis heb ingediend, waarin de minister wordt opgeroepen om met een meerjarige nationale strategie voor mensen met een handicap te komen."

De strategie wordt op dit moment uitgewerkt en over 2 weken in de Kamer behandeld. "Het is voor het eerst dat er vanuit de overheid een plan komt dat ervoor moet zorgen dat mensen met een handicap op gelijke voet kunnen deelnemen aan de samenleving", zegt Werner. "Ik denk echt dat dit voor een belangrijke verandering zal gaan zorgen."