Hoe hou je mantelzorg en je baan in balans? Vianna zorgt voor haar moeder en broertje en worstelt ermee

Mantelzorger zijn en tegelijkertijd werken: het vraagt niet alleen veel van mantelzorgers, maar ook van hun werkgevers. "Ik wil graag een goede werknemer zijn, maar ik wil ook niet dat mijn moeder en broertje iets tekort komen."

In Nederland zijn 2 miljoen mensen mantelzorger, terwijl ze ook een baan hebben. Dit zorgt voor druk voor zowel de werknemers als de werkgevers.

Lastig te combineren

Eén van die werkende mantelzorgers is Vianna Spang (29). Zij draagt al een aantal jaar de zorg voor haar moeder die autisme heeft en visueel beperkt is, en haar broer die lijdt aan epilepsie en een verstandelijke beperking heeft.

Sinds kort werkt ze parttime bij de provincie Overijssel, maar weet ook dat werkgevers worstelen met toegenomen mantelzorgtaken van hun personeel. 18 procent van het verzuim is mantelzorg gerelateerd, blijkt uit cijfers van Werk&mantelzorg. "Er is weleens een stage geweest die mij weigerde, omdat ik mantelzorger ben", vertelt ze.

'Extra hobbels'

Vianna is 'geboren in deze situatie'. Haar vader is inmiddels overleden, maar ook voor hem heeft Vianna zorg gedragen. Ook hij had een verstandelijke beperking en een chronische ziekte.

Vianna: "Je doorloopt dezelfde stappen als iedereen: je gaat naar school en haalt een diploma, maar je hebt daar wat extra hobbels bij dan je vrienden misschien hebben."

Meer werken, maar hoe dan?

Vianna merkt dat de zorg voor haar moeder en broertje in combinatie met haar werk behoorlijk pittig kan zijn. Zo viel ze gisteren na werk bijna in slaap in de trein, toen er een mailtje binnenkwam over haar moeder. "Ik dacht: wacht even, ik wil nu even zitten. En Dan hoor ik de ene minister zeggen dat ze willen dat de deeltijdprinsessen meer moeten gaan werken, en de andere dat ze vinden dat we door de vergrijzing moeten gaan zorgen. Die wil om te gaan werken is er echt wel", zegt ze.

Maar Vianna weet ook dat het niet te combineren is met de intensieve mantelzorgtaak. "Dan hou ik het leven niet vol", zegt ze. Een evenwicht vinden, is niet altijd even makkelijk. "Ik wil graag een goede werknemer zijn, maar ik wil ook niet dat mijn moeder en broertje iets tekort komen."

Gesprek met werkgever

Bij Vianna zijn de reacties van werkgevers wisselend geweest wanneer ze aangaf mantelzorger te zijn. "Op een gegeven moment werd mijn contract niet verlengd en toen zeiden ze dat het ook maar beter was omdat ik mantelzorger ben." 'Stel je voor dat je naast je schoenen gaat lopen en ziek wordt', vertelde ze haar.

Bij haar huidige baan was ze daarom ook wel nerveus om het te vertellen. "Je wil het niet verbergen maar het is ook spannend wat hun reactie gaat zijn."

Flexibele collega's

Gelukkig gaat het bij haar huidige werkgever goed. "Als ik met m'n moeder naar het ziekenhuis moet, dan zeggen collega's: 'Ik ga die dag wel werken en dan pak jij weer een andere dienst op'. Daar mogen echt heel veel bedrijven een voorbeeld aan nemen", zegt Vianna.

"We gaan steeds meer mantelzorgen met elkaar hier in Nederland. Dus het zal wel moeten dat werkgevers zich meer gaan openstellen voor de rechten van de mantelzorg en ook naar het goede werkgeverschap richting werknemers die mantelzorger zijn."

Bonnetje naar de werkgever

Maar ook voor werkgevers is de combinatie van mantelzorger en werknemers soms moeilijk. Driekwart van hen vindt dat zij nu opdraaien voor taken die door de overheid bij mantelzorgers zijn gelegd.

Mantelzorgende medewerkers zorgen voor ziekteverzuim, personele problemen en hogere bedrijfskosten. Dat blijkt uit een onderzoek van Motivaction, in opdracht van het journalistieke platform Pointer (KRO-NCRV) en Fello, een organisatie voor werk en mantelzorg.

Uit eigen verlof

Vianna begrijpt het punt van de werkgevers wel. "Een vriendin van mij is net bevallen en krijgt zwangerschapsverlof, terwijl het uit mijn eigen verlof moet komen als ik met mijn moeder of broertje naar het ziekenhuis moet."

"Daar moet moet de werkgever voor betalen. En dat vind ik dan soms ook wel oneerlijk, want dat maakt het eigenlijk ook dat de werkgevers ook wat minder sympathiek kunnen zijn."