Hoe het oer-Hollandse Blokker afgleed naar faillissement: 'Ze hebben zichzelf overbodig gemaakt'

De huishoudketen Blokker verkeert in serieuze problemen. Het bedrijf vroeg vandaag uitstel van betaling aan en de webshop is al gesloten. Experts denken dat faillissement onvermijdelijk is. Hoe kwam het zo ver? "Ze zijn misbaar geworden."

Het bedrijf spreekt in een persverklaring van 'onvoorziene tegenvallers' die hebben geleid tot 'acute geldnood'. Quote-journalist Barbara Rijlaarsdam schreef een boek over de opkomst en de neergang van het familiebedrijf. Of de tegenvallers inderdaad onvoorzien zijn, kan je betwisten, zegt zij. "Het gaat al heel lang heel slecht met de Blokker. Het is al jaren een verliesgevende onderneming."

In de zomer al duidelijk

Zo was het begin dit jaar al kantje boord voor de huishoudketen. "Toen redden ze het ternauwernood, want ze vonden een nieuwe geldschieter", vertelt Rijlaarsdam. "Ze zeiden dat ze daar 3 jaar mee vooruit zouden kunnen."

"Maar eigenlijk werd in de zomer al duidelijk dat het deze herfst benauwd zou worden. En vorige week lagen er meer bladeren op de grond dan aan de boom. Toen was het zover."

'Faillissement onvermijdelijk'

Uitstel van betaling is meestal een opmaat naar een faillissement. Er worden nu bewindvoerders aangesteld die gaan kijken of ze de onderneming intact kunnen laten en of het bedrijf levensvatbaar is.

"Ik denk dat faillissement aanvragen onvermijdelijk is", concludeert Rijlaarsdam. "En dat is natuurlijk triest voor alle 3.500 medewerkers. Blokker heeft nog altijd 400 winkels en mensen werken daar vaak al heel erg lang. Mensen met een Blokker-hart, zou je kunnen zeggen."

Financiële crisis en overlijden Jaap Blokker

En dat is een schril contrast met de situatie zo'n 13 jaar terug. Blokker Holding, het moederbedrijf, bezat toen ketens als Marskramer, Leen Bakker, Xenos, Intertoys, Bart Smit en Tuincentrum Overvecht. "Ze hadden op dat moment een miljardenomzet", herinnert Rijlaarsdam, die onderzocht hoe het bedrijf zo heeft kunnen afglijden.

"Er zijn een aantal dingen tegelijk fout gegaan. Jaap Blokker, die het bedrijf samen met zijn broer groot heeft gemaakt, overleed in 2011. En op dat moment was de financiële crisis al bezig, maar die kwam pas met vertraging door in de winkelstraat. Dat was het moment dat bedrijven zich hier tegen moesten wapenen."

Geen aansluiting

Door het overlijden van Jaap Blokker ontstond er een machtsstrijd. "In dit geval tussen de neef die het van Jaap Blokker had overgenomen en zijn andere oom. Ze hadden ruzie en daardoor is het hele bedrijf lamgelegd. En daarna is het niet meer goedgekomen."

Het bedrijf miste de aansluiting met de consument, die volgens Rijlaarsdam liever online gaat winkelen, of naar de Action of HEMA gaat. "Blokker is het op alle fronten kwijtgeraakt. De Blokker-broers geloofden niet zo in internet. Ze dachten dat consumenten naar winkels zouden blijven komen om producten te besnuffelen en te voelen."

Ingehaald door concurrenten

Maar dat was niet zo. Directeur Research bij vastgoeddatabedrijf Locatus Gertjan Slob zag ook dat Blokker door andere ketens 'links werd ingehaald'. "Blokker heeft daar niet goed op gereageerd", zegt hij.

"Je moet zorgen dat je als winkel een alternatief blijft voor het online kanaal. En dan moet je zorgen dat je echt vernieuwend blijft met hetgeen wat je aanbiedt. Dat doen Action of Flying Tiger beter. En HEMA heeft veel producten die je direct nodig hebt, waarvoor je de winkel kan binnenlopen zodat je niet hoeft te wachten totdat het bezorgd wordt."

Leegstand

Op die stapel van problemen kwam ook nog de locatie van de winkels. Blokker zat niet altijd op de beste plek in steden, zag Slob. Hij verwacht dat de panden van Blokker straks lang leeg kunnen staan. "Niet alle plekken zijn geschikt voor weer iets anders, ook omdat het best wel grote panden zijn. Vooral in de kleinere steden gaat het lastig worden om een nieuwe huurder te vinden. Daar staat het winkelen al langer onder druk."

En dus zien we straks winkelstraten zonder de beroemde oranje letters van de Blokker. Een verlies? "Als het echt een verlies was voor Nederland, dan was het niet gebeurd natuurlijk", benadrukt Slob. "Dezelfde discussie hebben we met de V&D gehad. Als je het erg vindt dat de Blokker failliet gaat, dan had je er als consument meer moeten kopen."

Stukje Hollands erfgoed

Ook Rijlaarsdam denkt dat we geen Blokker nodig hebben in Nederland. "Ik denk dat dat de trieste conclusie is, als je kijkt naar het nieuws van vandaag. Ze zijn misbaar geworden. Ze hebben zichzelf overbodig gemaakt."

De journalist denkt wel dat er een stukje Hollandse glorie verloren gaat. "In mijn ogen wel, ja. Ik heb me natuurlijk zo lang verdiept in Blokker. Het is een stukje Hollands erfgoed voor mij. Het bestaat sinds 1896 en het is door de jaren zo groot geworden. Die opkomst was een fantastisch mooi verhaal van twee succesvolle broers."