Groningen wil in 2035 helemaal van het gas af zijn, maar is dat haalbaar in 12 jaar? 'Zeer ambitieus plan'

De provincie Groningen heeft gisteren in Den Haag een stevig eisenpakket neergelegd. Een van de opvallende punten is dat de provincie al in 2035 helemaal van het gas af wil zijn. Maar hoe realistisch is dat? Er zijn veel mitsen en maren.

In Dit is de Dag is energie-expert Jilles van den Beukel kritisch over de haalbaarheid van het plan van de provincie Groningen. Maar voorzitter Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging voor duurzame energie is enthousiast. Hij zegt in het radioprogramma dat als je elke werkdag 100 huizen in Groningen verduurzaamt, je in 2035 helemaal van het gas af bent. We zoeken uit of dat klopt.

Vakmensen en materialen

Volgens lector energietransitie Martien Visser kan het haalbaar zijn, maar hij waagt zich niet aan een eenduidig antwoord. "Dan wil ik eerst een plan van aanpak zien", zegt hij. Er zijn namelijk veel mitsen en maren: "Er moeten bijvoorbeeld voldoende mensen en spullen zijn. En dat is een probleem aan het worden. Probeer vandaag de dag maar eens een aannemer te vinden", zegt Visser.

En daarnaast is er nog een probleem: want naast huizen gebruiken ook bedrijven aardgas. "De meerderheid van het gas wordt niet gebruikt door woningen, maar door alle andere gebouwen. En die zijn soms heel lastig te verduurzamen", legt Visser uit. "Maar een kwart van al het gas wordt door huizen gebruikt."

Vooral industrie gebruikt gas

Vooral de elektriciteitscentrales in Groningen gebruiken gas. En dat laten vervangen door duurzamere energie staat niet voor de korte termijn gepland. "Er is best veel industrie in Groningen. Het lijkt mij dat Groningen die industrie wil behouden, en die verbruikt aardgas. De vraag is waar je alternatieve gas vandaan haalt. Er zijn plannen om gas in de elektriciteitscentrales te vervangen voor waterstof, maar die plannen zijn voorlopig nog niet uitgevoerd."

Daarnaast zijn nieuwe windmolenparken voorlopig vooral gepland voor de kust van Noord- en Zuid-Holland, en niet boven Groningen in de Waddenzee. "De voorlopige planning is dat die er pas na 2030 komen", weet de lector.

Relatief oude huizen

Een andere factor waarom het verduurzamen van alle huizen voor 2035 in Groningen weleens niet zou kunnen gaan lukken, is de staat van de huizen. "Groningen heeft relatief oude huizen. Dat zag je ook bij de versterkingsoperatie, hoe lastig het is om oude huizen gereed te maken voor aardbevingen", vertelt Visser.

Als je van gas wil overschakelen op elektriciteit om huizen mee te verwarmen, moet je die huizen extra goed isoleren. "En dat vraagt wel wat", benadrukt de energietransitie-expert. Hij noemt het Groningse plan om binnen 12 jaar volledig van het gas af te zien daarom zeer ambitieus.

Ereschuld aflossen

Voor de overstap op stroom moet namelijk ook het elektriciteitsnetwerk verzwaard worden. " We zullen daar fors in moeten investeren", vertelt de directeur energiesysteem en transitie bij Enexis, Daphne Verreth. "Het is niet alleen van het gas af, maar ook het kunnen aansluiten van warmtepompen en opladen van auto's. En dan heb ik het alleen nog maar over de gebouwde huizen en niet de industrie."

Lector Visser denkt wel dat de provincie Groningen voorrang zou kunnen krijgen om het elektriciteitsnetwerk te verzwaren. "Dat zou niet gek zijn." Dat zou volgens hem ook een deel van de eerschuld kunnen inlossen, zoals werd opgedragen in het eindrapport van de parlementaire enquêtecommissie naar de gaswinning in Groningen.