Grens cashbetalingen aan advocaten verlagen is 'ogen sluiten voor realiteit', zegt voorzitter advocatenvereniging

Cash betalen doen we vrijwel nergens meer, maar in de advocatuur is het nog heel gewoon. Dat mag onder bepaalde voorwaarden, maar uit onderzoek van de lokale dekens blijkt: advocaten negeren de gedragsregels en nemen op grote schaal cash geld aan.

Het onderzoek van het Financieel Toezicht Advocatuur werd gedaan in opdracht van de lokale dekens die toezicht houden op de advocaten. En daaruit blijkt dat het nog vaak misgaat rondom contante betalingen.

'Iedereen recht op een advocaat'

Uit onderzoek onder 45 advocatenkantoren blijkt dat strafrechtadvocaten op grote schaal contante betalingen accepteerden, ook als deze buiten de eigen voorwaarden vielen. Ook meldden advocaten in veel gevallen bedragen boven de 5000 euro niet aan de lokale deken, terwijl dit volgens hun eigen tuchtregels wel zou moeten.

Waarnemend voorzitter Geertjan van Oosten van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten noemt de ophef rondom de berichtgeving 'een storm in een glas water'. Wel erkent hij dat er een probleem is. "Soms kun je op je klompen aanvoelen dat dit crimineel geld is. Tegelijkertijd heeft iedereen altijd recht op een advocaat."

Al langer een splijtzwam

Het aannemen van cash staat al langer ter discussie binnen de advocatuur. Zo moest de bekende advocaat Bram Moszkowicz zijn beroep opgeven vanwege schimmige betalingen.

Ook sprak advocaat Jan Vlug zich al eerder uit voor het verscherpen van de regels rondom het aannemen van cash. "Wij moeten maar eens af van al die witwas-verdenkingen die telkens weer bovenkomen. Advocaten die zich laten bedelven onder crimineel geld, daar moeten wij vanaf."

'Soms ontkom je niet aan het aannemen van cash'

Maar Van Oosten kijkt hier anders naar dan zijn collega en ziet het als noodzakelijk. "Soms ontkom je namelijk niet aan het aannemen van contante betalingen."

Hij zegt dat cliënten soms geen bankrekening hebben of dat er beslag gelegd is op hun bankrekening. Ook zegt hij dat advocaten wanbetaling willen voorkomen: daarom vragen advocaten vaak een voorschot, die soms cash uitbetaald wordt. "Soms is het gewoon niet anders."

'Dit is symboolpolitiek'

De Amsterdamse deken Evert-Jan Henrichs stelt in het NRC voor om de grens van acceptabele betalingen met cash te verlagen naar 1.000 euro. Van Oosten is hier niet over te spreken. "Dan sluit je je ogen voor de realiteit, dit is symboolpolitiek. Dan kun je cashbetalingen net zo goed helemaal afschaffen."

Hij benadrukt dat deze oplossing niet realistisch is, omdat veel cliënten simpelweg geen beschikking hebben over een bankrekening en toch juridische bijstand nodig hebben.

'Lijkt ernstiger dan het is'

Henrichs laat in het NRC weten dat het ernstig is dat de regels niet zijn opgevolgd. Hij zegt 'dat er een cultuur is ontstaan waarin onvoldoende gelet is op de regels rondom contante betalingen'. Maar toen het een stuk beter ging heeft Henrichs geen tuchtmaatregelen gevraagd aan de tuchtrechter, zegt Van Oosten. "Dat zegt ook wat."

"Er zijn dingen niet goed gegaan. Daar hebben de advocaten rijkelijk de hand voor in eigen boezem gestoken en beterschap beloofd. Dat heeft hem kennelijk het vertrouwen gegeven dat er geen maatregelen nodig zijn", zegt Van Oosten over Henrichs. "In die zin kom ik tot de conclusie dat het allemaal ernstiger lijkt dan het is."