Gemeenten moeten kiezen tussen bibliotheek en jeugdzorg (en de bieb wint niet)

Zo'n 30 bibliotheken in ons land dreigen te verdwijnen. Gemeenten hebben geld nodig om de kosten voor jeugdzorg te dekken. "We hebben straks boeken en personeel, maar geen dak boven ons hoofd."

Een moeder leest haar jonge zoon voor in de bibliotheek van Amerongen. "Wij komen hier elke week om boeken te lenen. Het zou verschrikkelijk zijn als de bibliotheek dicht moet." De bibliotheek is veel meer dan een verzameling boeken, vindt directeur Mariet Wolterbeek. "Mensen komen hier samen. We organiseren workshops, lezingen en helpen mensen bijvoorbeeld met het invullen van hun belastingformulieren."

Dertig bibliotheken in gevaar

Amerongen valt onder de gemeente Utrechtse Heuvelrug. De bibliotheek moet mogelijk de deuren sluiten, net als de vestiging in Maarn. Mariet Wolterbeek is ervan geschrokken. "De gemeente heeft gezegd: 'Zeg de huur maar op'. We hebben straks boeken en personeel, maar geen dak boven ons hoofd."

Volgens adjunct-directeur Vereniging van Openbare Bibliotheken Francien van Bohemen dreigen zo'n 30 bibliotheken te verdwijnen: "De afgelopen jaren is al zo'n 12 procent op het budget gekort. Veel bibliotheken staat het water aan de lippen. Als gemeenten nog meer gaan snijden, houdt het gewoon op."

Veel bibliotheken staat het water aan de lippen.

Francien van Bohemen, adjunct-directeur Vereniging van Openbare Bibliotheken

Bezuinigen door jeugdzorg

Maar ook de gemeente Utrechtse Heuvelrug staat volgens wethouder Hans Waaldijk met de rug tegen de muur. "Sinds 2015 zijn we verantwoordelijk voor de jeugd- en ouderenzorg. Dat kost veel meer dan we hadden voorzien, dus we moeten bezuinigen."

"Maar eigenlijk hebben we gewoon meer geld nodig uit het Gemeentefonds", zegt Van Bohemen. "Het Rijk moet zorgen dat de gemeenten de Jeugdzorg goed kunnen uitvoeren, zodat de gemeenten ook hun plek kunnen houden."

Laaggeletterdheid

Volgens directeur Wolterbeek is het taalniveau van kinderen die regelmatig de bibliotheek bezoeken aantoonbaar beter dan van kinderen die deze gelegenheid niet hebben. Van Bohemen bevestigt dat een taalachterstand op jonge leeftijd moeilijk is in te halen. "De samenleving wordt complexer, van mensen wordt zelfredzaamheid verwacht maar dan moet je mensen wel laagdrempelig de gelegenheid geven om die vaardigheden op te doen. Laaggeletterdheid is een hardnekkig probleem. Het leidt tot minder inkomen, minder gezondheid. Allemaal achterstanden, dat moeten we niet willen."

"Schoolklassen komen hier welke week", vertelt de voorleesmoeder. "Als er in een dorp geen bibliotheek is, dan gaan schoolklassen niet naar de bibliotheek in het volgende dorp. Ik ben heel erg bang wat dat betekent voor de kinderen hier."