Fransen blij dat KLM-topman Pieter Elbers vertrekt: 'Revanchegevoelens zijn groot'

Topman Pieter Elbers stopt bij KLM. Volgend jaar gaat hij niet op voor een derde termijn. Het nieuws dat in Nederland de wenkbrauwen deed fronzen werd bijna met gejuich ontvangen in Frankrijk, ziet oud-Frankrijk correspondent Stefan de Vries.

"In Frankrijk zien ze het zo dat Elbers eruit geknikkerd is", zegt De Vries die de Franse media op de voet volgt. "Het botert natuurlijk al veel langer niet tussen de twee bedrijven Air France en KLM. Of dat straks beter wordt, dat is nog lang niet duidelijk. Dat ligt er aan wie Elbers opvolgt."

Samensmelting

Elbers is sinds 15 oktober 2014 de president-directeur van de Koninklijke Luchtvaartmaatschappij (KLM) en lag al vaker overhoop met Air France. Zo verliep de samenwerking met de topman van Air France-KLM, Ben Smith, al stroef sinds Smith in de herfst van 2018 CEO werd. Smith zou het liefst de twee bedrijfsonderdelen Air France en KLM volledig zien samensmelten.

Of het zover komt is de vraag. Maar de band tussen de Nederlandse en Franse tak is al tijden bekoeld. Het dieptepunt in de relatie tussen KLM en Air France werd in 2019 bereikt. Toen de toenmalig minister van Financiën Wopke Hoekstra het belang van de Nederlandse staat in KLM vergrootte door aandelen te kopen.

Hoekstra zorgt voor dieptepunt relatie

Het aandelen kopen van Hoekstra werd in Frankrijk echt als achterbaks gezien, zegt De Vries. "Er zou een keer een revanche komen. In sommige kranten stond zelfs dat het vertrek van Elbers met hulp van de Franse regering was gedaan. Dat weet ik zo niet, maar het zegt wel iets over de Franse gevoelens over KLM."

Eerder vergrootte ook de Franse staat haar belang in Air-France, Nederland heeft dat daarna laten gaan, zegt de Vries. "Toch opvallend, aangezien er hier een soort sentiment heerst dat de blauwe zwaan gered moet worden, er worden door de overheid ook in coronatijd miljarden in KLM gepompt om het overeind te houden." Of het genoeg is voor de lange termijn, betwijfelt De Vries.

Vrees bij KLM voor meer Franse invloed

De Vries ziet een toenemende vrees bij KLM dat Air France aan invloed zal winnen. "Het is echt een soap, en de Nederlandse staat heeft veel steken laten vallen in dit verhaal. Wat ik zei: de KLM is bijna een soort religie geworden, er zit zoveel gevoel bij vanuit de overheid. Dan maak je economisch gezien niet perse de beste keuzes."

"Air France is nu het winstgevende deel", zegt De Vries. "In theorie kan de Nederlandse tak van KLM op termijn zomaar verdwijnen. Headhunters zijn al weken aan het zoeken naar een opvolger voor Elbers, er zijn nog geen namen gelekt. Maar het zou logisch zijn als Smith er een stroman wil hebben die uitvoert wat hij wil. Er gaan verhalen van huilende stewardessen inmiddels die bang zijn dat het Nederlandse deel van KLM verdwijnt. De groep zelf zal nog wel blijven bestaan, maar wellicht ook met een stuk minder Nederlandse activiteit op Schiphol."