Kinderen worden te veel misleid in het immens populaire computerspel Fortnite. De maker krijgt daarom een boete opgelegd van 1,1 miljoen euro door toezichthouder ACM. Game-expert René Glas ziet dat kinderen onder druk worden gezet om aankopen te doen.

Hoewel het spel gratis is, zitten er ook elementen aan verbonden die geld kosten. Cultuurprofessor en game-expert René Glas van de Universiteit Utrecht ziet dat het aanlokkelijk kan zijn om een klein abonnement te nemen. "Je kan allerlei items los kopen in de winkel. En daarmee spelen en dat laten zien aan je vrienden is wel een van de succesnummers van dit spel."

Statussymbool

Volgens Glas willen spelers zich onderscheiden: "Het idee is dat je er graag uniek wil uitzien of in ieder geval anders, dan je vrienden. En je kan ook laten zien hoe goed je bent, hoe ver je bent gekomen, hoe vaak je speelt, het is ook een statussymbool." Bovendien helpt het ook dat dit spel populair is op sociale media.

Juist die populariteit van het spel maakt dat de gebruikers het extra belangrijk vinden hoe ze eruitzien, zegt de game-expert. "Er zit veel ambitie in bij spelers om ook zo goed te worden als de mensen die ze bijvoorbeeld op streaming en op YouTube zien."

Slechte publiciteit

Maar waar zit dan het verdienmodel in? De cultuurprofessor ziet dat het spel zo goedkoop mogelijk wordt gemaakt of gratis aan het publiek beschikbaar wordt gesteld. Vervolgens wordt er geld verdiend met abonnementen en microtransacties. En dat is nou juist waar de toezichthouder aan de bel heeft getrokken.

Toch verwacht Glas dat de boete niet veel indruk zal maken bij Epic Games, de distributeur van Fortnite. "Ze liggen eerder wakker van slechte publiciteit dan van dit specifieke bedrag. Het is inderdaad een bedrijf waar dit soort bedragen gewoon dagelijks worden verdiend", vertelt hij. Maar, vervolgt de deskundige: "Ik denk dat een grote uitgever als Epic zich eerder zorgen maakt over de Europese Unie die dit soort maatregelen treft."

Tijdsdruk

Glas ziet dat zodra bedrijven en games impact maken, toezichthouders alerter worden. "Zeker als het dit geval bijvoorbeeld ook heel populair is onder kinderen", benadrukt hij. In dit geval is Epic Games beboet omdat er tijdens het spelen een timer in beeld was, waarbij spelers het gevoel kregen dat ze maar een beperkte tijd hadden om dat specifieke item te kopen. Maar vaak klopte dat niet.

"De teller werkt niet op Nederlandse tijd maar op Amerikaanse tijd. Dat wordt een dark design pattern genoemd", vertelt Glas. Volgens hem heeft dat vooral te maken met onduidelijkheid creëren. "Dan weet een consument nooit helemaal precies zeker waar ze mee te maken hebben. En dan denken ze: nou misschien moet ik nu dan toch maar overgaan tot consumeren. Het is eigenlijk onder tijdsdruk."

Misleidend

Het gevaar zit er volgens Glas in dat jonge kinderen makkelijk beïnvloedbaar zijn. Hij ziet dat de games bewust inspelen op consumptiegedrag van kinderen door schaarste te creëren en tellers te laten meelopen. "Je hebt nog maar een dag om dit te kopen. En die schaarste is valse schaarste natuurlijk. Dat is niet-bestaande schaarste."

Tegelijkertijd ziet de game-expert dat deze trend zich niet alleen voordoet in de game-industrie. Dit zie je volgens hem ook terug op sociale media, webshops en dus ook in games. "Deze bedrijven zullen altijd de grenzen opzoeken van waar je geld mee kan verdienen."

audio-play
Fortnite-maker krijgt boete van 1,1 miljoen euro voor misleidende reclames

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.