'Europees verbod is nodig': drinkwaterbedrijven lozen giftige PFAS terug de natuur in

Drinkwaterbedrijven weten niet wat ze met de PFAS moeten doen die ze overhouden na het filteren van ons drinkwater. Om die reden is een verbod op PFAS in de EU hard nodig, volgens deze hoogleraar drinkwatervoorziening. "Anders blijven we het rondpompen."

"Je kan het beter überhaupt niet in het milieu hebben dan het er uiteindelijk uit zuiveren. Je kan het beter bij de bron aanpakken", zegt Jan Peter van der Hoek, hoogleraar drinkwatervoorziening aan de TU Delft.

PFAS lozen in de natuur

PFAS, chemische stoffen die schadelijk kunnen zijn voor de mens, zitten in ons water. Om er drinkwater van te maken, zuiveren drinkwaterbedrijven met een geavanceerde techniek deze giftige PFAS uit het water. Dit is zodat wij het water veilig kunnen drinken.

Maar de PFAS die over blijft, worden door een paar drinkwaterbedrijven terug geloosd in de natuur, blijkt uit onderzoek van de Groene Amsterdammer. Drinkwaterbedrijven geven zelf aan dat ze niet goed weten wat ze met de PFAS moeten. Een geschikte manier om PFAS schoon te maken is er nog niet.

Europees verbod in de maak

PFAS zit onder andere in bestrijdingsmiddelen, geneesmiddelen, regenkleding die waterdicht is en in sommige pannen. "Het is een ideaal middel want het is water en verf afstotend, maar de keerzijde is wel dat het niet afbreekbaar is", zegt Van der Hoek.

Daarom wordt er gewerkt aan een verbod op PFAS. Nederland werkt sinds 2020, samen met Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen, aan dit Europese verbod. Om zo het gebruik van PFAS aan banden te leggen en ons milieu en onze gezondheid te beschermen.

'Pak het probleem bij de bron aan'

Het feit dat de stof niet afbreekbaar is, is ook het probleem voor de drinkwaterbedrijven. Wanneer ze water zuiveren, zodat wij het kunnen drinken, blijft er een reststroom van 20 procent over. Met die reststroom, waar PFAS in zit, kunnen waterbedrijven niks.

"Pak het probleem bij de bron aan, in plaats van het zuiveren in het laatste stadium", zegt Van der Hoek. Hij zou voorstander zijn van een verbod op het maken van PFAS. "Ik denk niet dat de industrie uit zichzelf zou gaan stoppen met het gebruiken van PFAS, dus is een verbod nodig. Anders blijft PFAS in het systeem rondgepompt worden."

'Uiteindelijk moet de consument betalen'

Het is wat Van der Hoek betreft vooral een principekwestie. "Je kan het beter überhaupt niet in het milieu hebben dan dat je het eruit moet filteren. Dat zuiveren kost ook geld, en uiteindelijk is dat iets wat de consument moet betalen", legt hij uit.

De verwachting is dat de Europese Commissie in 2025 een definitief voorstel voor een verbod voorlegt aan de lidstaten. In dat voorstel zijn dan ook overgangstermijnen opgenomen, zodat bedrijven voldoende tijd hebben om hun productieproces volledig PFAS-loos te maken.