Het leven in Nederland is voor veel mensen duur. Minder werken omdat je meer tijd met je gezin wil doorbrengen zit er lang niet voor iedereen in. Voor Nicole Wolbert, haar man en twee kinderen was dat de reden om naar het zuiden van Spanje te emigreren.
En ze zijn niet de enigen. Spanje is na België en Duitsland het derde land waar in Nederland geboren mensen naartoe emigreren, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Samen thuis tijdens corona
"Als je een leuk 'Ik Vertrek-verhaal' zoekt, zit je bij ons niet goed", lacht Nicole. "Het ging - en gaat - eigenlijk allemaal heel goed, dat is hartstikke saaie televisie." Het idee om vanuit het Overijsselse Hengelo naar een ander land te verhuizen, was voor haar en haar partner Jordy al jaren een droom. Dat gevoel werd versterkt tijdens de coronalockdowns.
"We kwamen thuis te zitten met de kinderen en merkten hoe fijn we het vonden om zoveel tijd door te brengen met z'n vieren." Maar toen eindigde de pandemie en ging de wereld weer open. Jordy moest weer naar kantoor en Nicole naar haar cliënten in de gehandicaptenzorg en op pad voor haar fotografieklussen die ze ernaast deed.
Minder werken niet mogelijk
"Op dat moment realiseerden we ons dat we minder wilden gaan werken, zodat we meer tijd met elkaar en met de kinderen zouden kunnen doorbrengen. Maar ondanks dat we beiden een prima salaris verdienden, was minderen financieel niet mogelijk met de kosten die we hadden. We zijn toen gaan onderzoeken hoe dat wél zou kunnen en kwamen in Spanje terecht", vertelt Nicole.
"Het leven is daar zoveel goedkoper, ontdekten we. In elk geval voor ons." In januari 2022 gingen Jordy en Nicole met een makelaar op pad in de bergachtige regio Andalusië, in het zuiden van Spanje. De maand erna namen ze hun twee kinderen mee. En in april van dat jaar kochten ze hun woning in het dorpje Villanueva de Algaidas.
Kosten Spanje vs. Nederland
- Zorgverzekering: in Nederland betaal je in 2024 gemiddeld 146 euro aan zorgpremie voor de basisverzekering. Kinderen zijn tot hun 18de gratis verzekerd. In Spanje betaal je 0 euro als je in loondienst bent, dan ben je automatisch verzekerd. Als zzp'er betaal je maandelijks minimaal 289 euro aan sociale premies. Dat bedrag wordt opgebouwd, als starter betaal je minder.
- Controle bij de tandarts: in Nederland betaal je in 2024 26,75 euro voor een periodieke controle. In Spanje betaal je niets voor een controle bij de tandarts.
- Gas: in Nederland komen die in 2024 neer op gemiddeld 1.893,01 euro per jaar (153,25 euro per maand). Nicole en Jordy kopen in de winter drie gasflessen per maand (16 euro per stuk) voor hun gaskachels. In de zomer gaat er een halve fles doorheen.
- Elektriciteit: in Nederland betaal je in 2024 gemiddeld 790,62 euro per jaar (65,89 euro per maand). In Spanje betalen Nicole en Jordy nu 100 euro per maand. Dit vanwege airconditioning en het zwembad bij hun huis.
- Stookkosten houtkachel: In Spanje maakt het gezin gebruik van gratis hout. In Nederland betaal je zo'n 90 euro voor een kuub droog haardhout.
- Motorrijtuigenbelasting: in Nederland betaalden Nicole en Jordy 180 euro per maand voor hun Land Rover-dieselauto, in Spanje 90 euro per jaar. Ook zijn de brandstofprijzen er lager.
- Uiteten met het gezin: In hun huidige woonplaats gaat het gezin uiteten voor ongeveer 60 euro, in Hengelo betaalden ze ongeveer 90 euro.
- Biertje in het café: in Nederland betaalde je vorig jaar gemiddeld 3,20 euro voor een biertje in het café. In Spanje is dat 1,50 euro inclusief olijven.
- Boodschappen: uiteraard verschilt dit per gezin, maar het Nibud denkt bij een gezin met een of twee kinderen op een budget van 105 tot 150 euro per week (2023). Nicole en Jordy geven ongeveer 160 euro per week uit aan boodschappen.
'Ik mis Nederland eigenlijk niet zo'
Niet voor alle gezinsleden was emigreren even makkelijk, vertelt Nicole. "Onze dochter Vajèn, die inmiddels 10 jaar is, vond het in het begin helemaal niet leuk om haar woonplaats en school te moeten verlaten. Dat snapten we ook. Onze zoon Mason (7) had er minder moeite mee, waarschijnlijk omdat hij nog erg jong was."
Zelf waren Nicole en Jordy natuurlijk ook onzeker. "'Zal het allemaal wel goed gaan, met alles regelen, met ons, met de kinderen?' vroegen we ons af. Je verlaat toch je stabiele basis. Maar het is me alles meegevallen", vertelt ze. "Ik mis Nederland eigenlijk niet zo. Het is ook relatief dichtbij, dus familie en vrienden kunnen makkelijk op bezoek komen en andersom."
Alleen maar Spaans spreken
De kinderen zijn inmiddels aardig gewend. Het eerste jaar gaven Nicole en Jordy ze thuisonderwijs en sinds afgelopen september gaan ze naar school in hun woonplaats Villanueva de Algaidas. Ook zitten ze bij plaatselijke sportclubs.
Engels wordt daar niet gesproken, nergens eigenlijk, "maar gelukkig leren ze de taal heel snel." Zelf heeft Nicole daar meer moeite mee. Ze heeft naar eigen zeggen niet zo'n talenknobbel, maar langzaam begint het te komen.
Buiten in plaats van binnen
Dat ze de taal nu beetje bij beetje onder de knie krijgt, zorgt er ook voor dat het sociale leven meer op gang komt, vertelt Nicole. "Mensen zijn heel gastvrij en je ziet elkaar veel, omdat een groot deel van het leven zich door het klimaat buiten afspeelt in plaats van binnenshuis, zoals in Nederland."
"Veel inwoners verbouwen hier hun eigen groente en fruit en wisselen dat met elkaar uit. Op dit moment ligt het aanrecht vol met citroenen van de buurman, die zijn nu in het seizoen", lacht ze.
'Sowieso pas je je leven erop aan'
Hun geld verdienen ze nu grotendeels met de verhuur van het appartement dat bij hun huis hoort. Nicole heeft daarnaast de fotografie weer een beetje opgepakt en ondersteunt mensen vanuit huis bij een gezondere levensstijl. Bij hun huis is ook een olijfboomgaard. Afgelopen maand plukten ze daar voor het eerst olijven van om ze vervolgens te persen. De olie wil het stel gaan verkopen in Nederland.
Of ze ooit nog teruggaan naar Nederland, betwijfelt Nicole. Dat het door klimaatverandering steeds heter wordt in Zuid-Spanje - afgelopen zomer steeg het kwik tot boven de 40 graden - zorgt er ook niet voor dat ze aan vertrekken denken. "Ons huis heeft hele dikke muren en voor alle ramen hangt goede zonnewering. Sowieso pas je je leven erop aan. Tot een uur of 11 ben je buiten en dan pas weer na 19 uur. Het is niet voor niets dat we hier aan siësta doen."
Emigratie in cijfers
De afgelopen 10 jaar is het aantal mensen dat vanuit Nederland emigreerde steeds een beetje toegenomen. In 2012 ging het om 144.500 mensen, in 2022 om 179.300 mensen. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Van alle emigranten die in 2022 vertrokken, had 16,5 procent een Nederlandse achtergrond. Dat waren 29.643 personen. Daarnaast was 8,2 procent van de emigranten in Nederland geboren, maar had minstens één ouder uit het buitenland (de tweede generatie). Dat waren 14.748 personen.
Van de emigranten die in Nederland geboren zijn, verhuist het grootste deel naar België (14,1 procent) of Duitsland (11,5 procent). Ook Spanje en Groot-Brittannië zijn populair. Bij emigranten met een tweede generatie-migratieachtergrond staan Turkije en Polen ook in de top 10. Deze landen zijn minder populair onder emigranten met een Nederlandse achtergrond.
'Ontzettend veel geluk'
Nicole vindt het belangrijk om te benadrukken dat ze zich realiseert dat wat zij met haar gezin doet zeker niet voor iedereen haalbaar is. Want hoewel het voor hen als nieuwkomers in Spanje goed toeven is, en de kosten er veel lager liggen dan in Nederland, is armoede een groot probleem in het Zuid-Europese land.
Volgens onderzoeksbureau Eurostat leefde in 2023 26 procent van de Spanjaarden in armoede. Dat heeft alles te maken met de stijgende kosten, waar ook Spanje mee te maken heeft. Daar heb je minder last van als je bent verhuisd vanuit een land waar die kosten nog hoger liggen. "Wat dat betreft hebben wij ontzettend veel geluk dat dit mogelijk is."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.