Embryo kleiner als vrouw veel ultrabewerkt voedsel eet voor en tijdens zwangerschap, effect vergelijkbaar met roken

Vrouwen die voor en tijdens hun zwangerschap veel ultrabewerkt voedsel eten, hebben een kleiner embryo in hun baarmoeder. Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC in Rotterdam. Het effect op de ongeboren baby is vergelijkbaar met dat van roken.

Ultrabewerkt voedsel is eten dat vaak uit veel ingrediënten bestaat en waar je lichaam niet veel aan heeft. Denk aan koeken, chips, maar bijvoorbeeld ook witbrood. 60 tot 80 procent van de producten in de supermarkt is ultrabewerkt.

Grotere kans op ziekte

Er zijn al langer zorgen om ultrabewerkt voedsel. Zo blijkt uit eerder wetenschappelijk onderzoek dat het eten van veel fabrieksvoedsel de kans op darmkanker, hart- en vaatziekten, dementie en zelfs overlijden vergroot.

Door nieuw onderzoek van het Erasmus MC weten we nu dus ook dat dit soort voedingsmiddelen niet alleen ongezond zijn voor aanstaande moeders, maar ook voor ongeboren baby's.

700 zwangerschappen gevolgd

Het Rotterdamse ziekenhuis heeft in totaal 700 zwangerschappen gevolgd. Aan de hand van een vragenlijst gaven de vrouwen precies aan wat ze aten voor en tijdens hun zwangerschap.

De onderzoekers hielden bovendien de groei van de embryo's en het gewicht van de baby's van hoofd tot romp bij. Een toename van 10 procent van het eten van ultrabewerkt voedsel bleek een significant effect te hebben op het ongeboren kind.

Verminderde groei van embryo

"Dan zie je dat er meerdere vrouwen zijn die veel ultrabewerkt voedsel eten en die hebben allemaal een wat kleiner embryo", zegt Lenie van Rossem, voedingskundige en epidemioloog bij het Erasmus MC. "En je ziet dat bij vrouwen die minder ultrabewerkt voedsel eten het embryo gemiddeld wat groter is."

Van Rossem deed het onderzoek en concludeert dat het eten van ultrabewerkt voedsel in verband kan worden gebracht met een groeiachterstand bij ongeboren baby's. "Dat je het zo vroeg in het leven kunt zien, daar schrok ik van."

Andere invloeden op embryo

De data van de 700 zwangere vrouwen is gecorrigeerd op veelvoorkomende andere factoren die invloed hebben op het embryo. "We dachten, is het nou echt dat ultrabewerkte voedsel dat zo'n groot effect heeft op het ongeboren kind?", legt de onderzoeker uit.

"Want vrouwen die ongezonder eten roken en drinken ook vaker en hebben minder gezondheidskennis. Daar hebben we rekening mee gehouden en we zagen nog steeds dat het effect van ultrabewerkte voeding op het embryo bleef staan", zegt Van Rossum.

Effect vergelijkbaar met roken

Ze vergelijkt het met het effect van roken op een ongeboren baby: "We hebben ook gekeken wat roken doet met het embryo. We weten dat vrouwen die roken ook een kleiner embryo hebben en we zien dat het effect van ultrabewerkt voedsel in die richting komt."

Verminderde embryonale groei tijdens het eerste trimester van de zwangerschap geeft een hoger risico op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht, waarschuwt de onderzoeker. "Ik denk dat het goed is dat zwangere vrouwen zich realiseren dat zij al heel vroeg in de zwangerschap invloed kunnen uitoefenen op de gezondheid van hun kind."

Meer onderzoek nodig

Om er precies achter te kunnen komen waarom het embryo achterblijft in de groei is er meer onderzoek nodig. "Het is een epidemiologisch onderzoek geweest, het zijn statistische verbanden. We weten nog steeds niet precies welk aspect van ultrabewerkte voeding zorgt voor het effect op de groei van het embryo", zegt Van Rossem.

Maar dat ultrabewerkt voedsel niet alleen dik maakt, maar ook ziek maakt én effect heeft op ongeboren baby's in de baarmoeder, is volgens haar zeker. "We zien consistente gezondheidseffecten, dus er is echt wel iets aan de hand."