Eigen schuld, dikke bult: de muggen komen er weer aan en 'die overlast ligt aan onszelf'

Jeukende bulten en slapeloze nachten door irritant gezoem: de mug. Gek word je ervan. Nou, maak je borst maar nat, de komende dagen zijn de omstandigheden ideaal voor muggen en zul je er veel meer zien (en horen). Wist je dat het onze eigen schuld is?

"Wij produceren echt onze eigen muggenplaag. Mensen weten dat niet of we zijn niet bereid om er iets aan te doen", zegt bioloog Arnold van Vliet van de Wageningen Universiteit en medeoprichter van muggenradar.nl. Daarop is te zien dat Nederland de komende dagen van licht oranje naar donkerrood kleurt. Die donkerrode kleur betekent veel overlast van muggen.

Veel broedplaatsen

Natuurlijk speelt het klimaat mee: warmere, lange zomers betekent dat muggen al vroeg actief zijn. En als muggen zich vervolgens succesvol voortplanten, kun je ook meer generaties per jaar krijgen. Maar dat voortplanten kunnen ze vooral door ons.

Muggen hebben geschikte broedplaatsen nodig. En laten wij nou zelf de beste muggenkraamkamers voor ze maken, op ons balkon of in de tuin. Gemiddeld hebben we wel vier broedplaatsen per tuin, onderzocht de Wageningen Universiteit een aantal jaar geleden. En wat doen we eraan? "Niets", zegt Van Vliet, "we hebben muggen in grote mate aan onszelf te danken."

Nauwelijks natuurlijke vijanden

Rondom onze huizen zijn verreweg de hoogste dichtheden muggenlarven per liter water te vinden. Anders dan in het buitengebied hebben de larven en larveneitjes op ons balkon of in de tuin nauwelijks natuurlijke vijanden. De vrouwtjesmuggen leggen dus graag hun eitjes in een poeltje water in de plantenbak, in een putje onder je buitenkraan of in het waterbakje voor de vogels.

"In een volle regenton kunnen wel een paar honderd larven per liter water zitten en ook in een klein bakje of een gieter zie je vaak van die ei-pakketjes drijven", legt Van Vliet uit. Broedplaatsen zijn door de regen deze dagen helemaal gevuld en met hoge temperaturen die volgen, kan de ontwikkeling van larven extra snel gaan. Dus moet je je regenton goed afdekken, geen water laten slingeren en bakjes elke 2 weken helemaal leeggooien. "Maar ,dat vinden mensen al ingewikkeld en dus doen ze het niet."

Enge ziektes

Van Vliet probeert al jaren meer aandacht te krijgen voor het muggenprobleem. Hij maakt zich zorgen over de toekomst. Want muggenbulten zijn vervelend, maar het wordt pas echt vervelend als ze ziektes overbrengen. Zelfs onze gewone huissteekmug kan het Westnijlvirus overbrengen en in Zuid-Europa doen ze dat al. Of het Usutuvirus waar bijvoorbeeld veel merels door stierven.

Met een stijgende temperatuur in Nederland wordt de kans op overdracht van ziekten zoals het Westnijlvirus alleen maar groter. En dan heeft de bioloog het nog niet eens over de tijgermug die zich met een warmer klimaat ook makkelijker vestigt. "Dit gaat ingewikkeld worden, want we zijn daar nog niet klaar voor", zegt Van Vliet. "We zien de urgentie niet. In Singapore wordt zelfs bij je thuis gecontroleerd of je geen broedplaatsen hebt."

De tuin in

Je kunt deze zomer dus weer aan de slag met citronellakaarsen, deet, horren en klamboes, maar volgens dé muggenexpert van Nederland komen we alleen van de overlast af als we voorkomen dat ze zich voortplanten.

Van Vliet wil iedereen meekrijgen. Hij adviseert de tuin in te gaan op zoek naar alle mogelijke muggenkraamkamers, zodat de muggenradar weer aangenaam groen wordt.