Een wereldreis, nieuwe camper of vakantiehuis: vanaf volgend jaar kunnen mensen die stoppen met werken een deel van hun pensioen ineens opnemen. 14 procent overweegt dit, maar de grootste groep is sceptisch.
Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder 4.700 deelnemers van 55 jaar en ouder die in de komende jaren nog met pensioen gaan. Als de Eerste Kamer instemt, dan kunnen vanaf 1 juli 2025 nieuwe gepensioneerden met de regeling 'bedrag ineens' maximaal 10 procent van hun opgebouwde pensioen in één keer opnemen. Voor Jan Modaal gaat het gemiddeld genomen om een bedrag van zo'n 20 duizend euro dat in een keer kan worden uitgekeerd. Dat kan eenmalig: bij de start van hun pensioen, of bij het bereiken van de AOW-leeftijd. Wie daar gebruik van maakt, ontvangt daarna maandelijks een lagere pensioenuitkering.
Kan nadelig uitpakken
Zes op de tien (62 procent) van de aanstaande gepensioneerden laten de regeling aan zich voorbij gaan. Zij zien een grote eenmalige opname vooral als een 'sigaar uit eigen doos' en zijn bang dat het nadelig voor hen uitpakt. Over die opname moet namelijk belasting betaald worden, bij hoge uitkeringen soms voor meer dan de helft van het bedrag. "Dat zou wel een erg dure reis zijn als ik de helft van het geld aan de Belastingdienst moet geven", vindt een deelnemer.
Ook voor mensen met toeslagen kan de regeling negatieve gevolgen hebben: bij een hoge opname lopen ze het risico dat ze toeslagen terug moeten betalen. Veel deelnemers geven daarom aan liever voor zekerheid te kiezen, om ook in de jaren daarna genoeg over te houden. Een panellid laat weten: "Omdat de zorgkosten voor ouderen de pan uit rijzen, kom je later financiële middelen tekort om in behoorlijke zorg te voorzien."
Geniet ervan als je nog 'jong' bent
Een kleinere groep, 14 procent, heeft wél oren naar deze regeling. Voor mensen die nog een groot doel hebben na hun carrière is dat een goede uitkomst, vinden zij. Bovendien heb je meer plezier van het geld als je nog 'jong' bent, vindt dit panellid: "Als je 67 bent, kun je nog wat ondernemen. Met 77 zijn er misschien gebreken, als je die leeftijd al haalt."
Een redenering die veel toekomstige pensionado's kunnen volgen, zo blijkt. Onder de mensen die een deel van hun pensioen ineens op zouden nemen, wordt een verre of lange reis (27 procent) het vaakst genoemd als bestemming van dat geld. Ook een nieuwe camper of caravan staat bij één op de acht (13 procent) op het wensenlijstje.
Liever in eigen handen
Anderen willen het geld vooral in eigen hand houden. Uit angst voor hervormingen aan het pensioenstelsel, of omdat ze weinig vertrouwen hebben in de pensioenfondsen. "Dat zijn slechte beleggers en ze rekenen veel te hoge kosten", legt een deelnemer uit. "Geld daar weghalen is een goed idee."
Ook denken mensen voordeel te behalen uit investeringen in hun huis. Bijvoorbeeld door hun hypotheek af te lossen en daarmee maandelijkse lasten te verlagen, of middels verbouwingen waardoor ze langer in hun woning kunnen blijven.
Goede zaak of niet?
Hoewel een relatief kleine groep er zelf gebruik van zou maken, vindt onder het totale aantal deelnemers een groot deel (41 procent) het wel goed dat de regeling er komt. Vooral omdat het mensen meer vrijheid geeft over hun eigen pensioen. "Het is jouw geld, daarvan mag je zelf bepalen wat en wanneer je er wat mee doet", vindt een deelnemer.
Een derde (34 procent) is tegen de regeling. Met de 'addertjes onder het gras' zijn zij bang dat mensen de gevolgen van een eenmalige opname niet goed kunnen overzien en in de problemen raken, 'die de maatschappij dan weer op mag lossen'. De middengroep (25 procent), die twijfelt over de voor- en nadelen, pleit daarom voor een 'rekentool' of 'verplichte voorlichting', voordat de regeling er kan komen.
Over dit onderzoek
Het onderzoek is gehouden van 18 tot en met 21 oktober 2024. Er deden in totaal 24.126 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Daarvan geven 4.679 deelnemers van 55 jaar of ouder aan dat zij nog met pensioen gaan, maar al wel pensioen hebben opgebouwd. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.