Ruim een derde van de Oranje-supporters (35 procent) wil dit EK een statement van het Nederlands elftal. Het omstreden WK in Qatar stond bol van de statements, maar ook in Duitsland moet er een signaal gegeven worden, zegt een deel van de fans.
Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag in de aanloop naar het Europees kampioenschap voetbal in Duitsland dat op 14 juni begint. Het EK is het eerste landentoernooi sinds het veelbesproken WK in Qatar, waar het over veel zaken ging, maar weinig over voetbal.
Niet nodig
Discriminatie, LHBTI-rechten, corruptie, arbeidsomstandigheden: de regering, inclusief de koning, zag genoeg reden om thuis te blijven bij de wedstrijden van Oranje. En het Nederlands elftal wilde de OneLove-band dragen, een statement tegen discriminatie en racisme, ware het niet dat de FIFA dat verbood.
Zulke gebaren zou men niet verwachten nu het aanstaande EK in democratisch voetballand Duitsland wordt gespeeld. Geen enkel land is tot nu toe van plan om zich ergens over uit te spreken op het EK. Voor de grootste groep Oranjefans (61 procent) is het dan ook niet nodig om dit EK een statement te maken.
'Werelden niet mengen'
Veel tegenstanders, vooral voetballiefhebbers, willen niet dat politiek en sport zich met elkaar vermengen. "Gewoon lekker voetballen", is een uitspraak die veel wordt gedeeld.
Er zijn ook tegenstanders bij wie de frustratie dieper zit. Een panellid schrijft bijvoorbeeld: "Alsjeblieft, ik smeek het: laat dit EK weer los van politiek en andere standpunten." Een andere deelnemer schrijft: "Sport moet verbroederen, sport moet verbinden. Je moet deze werelden niet met elkaar vermengen."
Rolmodellen
Toch is er een behoorlijke groep (35 procent) van voetballiefhebbers die wel wil dat Oranje ergens tegen protesteert. Een kwart (25 procent) wil dat het team van Koeman een signaal laat zien tegen racisme en/of discriminatie in en rond het voetbal.
Een Oranjefan uit het Opiniepanel zegt daarover: "Topsporters zijn rolmodellen en kunnen dus invloed uitoefenen. Dat moet niet politiek zijn, maar moet wel gerelateerd zijn aan onbeschoft gedrag zoals discriminatie en racisme." Anderen stellen dat Oranje alleen een statement moet maken over zaken waar de voetbalwereld zelf mee te maken heeft: "Omdat racisme vaak voorkomt bij voetbal. Spelers en publiek hebben er zelf invloed op. Daar mag je niet over zwijgen."
Wordt Oranje weer Europees kampioen in Duitsland?
Dat denkt maar 3 procent van de Oranjefans. De meesten (43%) denken dat Oranje de kwartfinale haalt. Dat is verder dan het laatste EK, toen Oranje in de achtste finale verloor van Tsjechië.
'Einde zoek'
Voor een statement tegen andere zaken, zoals de oorlogen in Gaza en Oekraïne, is minder steun. Panelleden vrezen voor een glijdende schaal: "In het algemeen een statement maken is prima. Maar als je een of twee zaken benoemt, zoals de oorlogen, vergeet je de rest van de wereld en is het einde zoek", aldus een ondervraagde voetbalfan.
1 op de 10 Oranjefans vindt dat de selectie wel aandacht moet vragen voor de oorlogen aan de randen van het continent. "Dit zijn uitstekende momenten om een statement te maken. Miljoenen mensen kijken."
Over dit onderzoek
Het onderzoek is gehouden van 18 tot en met dinsdag 21 mei 2024, waar 26.142 mensen aan meededen. Daarvan gaven 14.794 mensen aan dat ze EK's of WK's doorgaans volgen. Deze groep wordt in tekst aangeduid als 'Oranjefans'. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.