Discussies over erfgrenzen, zonnepanelen en stofzuigers: het aantal burenruzies stijgt en dit is waarom

In Dronten eindigde een burenruzie met een dode en twee zwaargewonden. Al loopt het zeker niet altijd zo erg uit de hand, is het aantal ruzies tussen buren wel gestegen. De boosdoeners? Verduurzaming, de huizenmarkt en minder contact.

Geluidsoverlast door een verbouwing, lawaaierige kinderen of airco's, bomen op erfgrenzen, stofzuigen om 3 uur 's nachts of zonnepanelen die zorgen voor een verblindende schittering. Jurist Stijn Bouwmeister, van Stichting Achmea Rechtsbijstand, somt zo een handje vol oorzaken van burenruzies op.

Toename burenruzies

De ruzies die Bouwmeister dagelijks tegenkomt zijn een stuk kleiner dan die in Dronten, en eindigen gelukkig ook anders. Maar, hij ziet ze wel toenemen.

De stichting publiceert jaarlijks het aantal juridische hulpvragen dat ze krijgen. In de eerste helft van 2024 kregen ze 2.094 vragen om bijstand in burenzaken. Een stijging van 9 procent ten opzichte van vorig jaar.

Overlast door verduurzaming

Hoe deze stijging is ontstaan, zijn geen duidelijke cijfers over maar Bouwmeister heeft wel wat vermoedens. "We zien veel verduurzaming. Hoe meer apparaten er komen, hoe meer potentiële overlast er is."

"Warmtepompen, bijvoorbeeld", gaat hij verder. "En we krijgen geregeld meldingen over airco's en dan met name in het kader van geluidsoverlast. Zo'n apparaat maakt natuurlijk geluid en als dat tegen de erfgrens aan staat kan je daar last van hebben. Of de schittering op zonnepanelen, die komen we nog wel eens tegen, dat is niet prettig om de hele dag tegenaan te kijken."

'Eigen belang op voorgrond'

Naast verduurzaming zorgt de huidige woningmarkt ook voor problemen, zoals wanneer mensen willen scheiden maar nog geen nieuw huis weten te vinden. En Bouwmeister noemt ook verharding van de maatschappij als een van de boosdoeners. "Mensen zetten toch hun eigen belang op de voorgrond."

Wanneer buurtbewoners bijvoorbeeld gaan verbouwen, communiceren ze daar niet altijd duidelijk over. "Wat we vaak krijgen is het verwijt: 'Mijn buurman heeft mij niet ingelicht, of hij heeft niet overlegd over een bouwwerk dat in de tuin wordt geplaatst.' Daar zit vaak een groot deel van de frustratie in."

'Leer elkaar kennen'

De emoties kunnen hoog oplopen, ziet ook directeur Claudia Helsloot van BeterBuren, een stichting die bemiddelt tussen buren. "Soms vinden mensen het gewoon heel spannend om überhaupt naar iemand toe te gaan met een klacht. Je moet ook over de vaardigheden beschikken om je klacht onder woorden te brengen."

"Vaak kennen buren elkaar helemaal niet", gaat ze verder. "Daar zijn we al mee bezig in de preventie: leer elkaar kennen als buurt. Het scheelt al heel veel als je in ieder geval even een handje hebt geschud of je ooit eens voor hebt gesteld, en een beetje weet: wie is mijn buurman of buurvrouw?"

Laatste redmiddel

Als het zo ver is gekomen dat er echt ruzie is ontstaan, proberen beide stichtingen een manier te zoeken om het op te lossen. "Je zit natuurlijk wel aan elkaar vast, het is niet zo dat je zomaar verhuist, zeker niet in deze markt. En hoe verder dat geschil escaleert, hoe minder prettig het is om daar te wonen. Dus een gezamenlijke oplossing staat wat ons betreft voorop", vertelt Bouwmeister.

Naar de rechter stappen is dan ook een 'laatste redmiddel'. "Natuurlijk, daar ontkom je soms niet aan, soms is het al zo ver geëscaleerd dat dat de enige optie is. Maar de gezamenlijke oplossing staat voorop."