Steeds meer Nederlanders raken verslaafd aan zware pijnstillers. Huisarts Jos van Bemmel waarschuwt voor Amerikaanse toestanden. Tot zijn eigen schrik bleek hij zelf duizenden van deze verslavende pillen jaarlijks voor te schrijven aan zijn patiënten.
Het aantal Nederlanders dat verslaafd is aan zware pijnstillers en daarvoor terechtkomt in een afkickkliniek is in de periode van 2012 tot 2018 verdrievoudigd. De trend lijkt zich ook dit jaar verder door te zetten: in de eerste helft van 2019 zijn 252 verslaafden aangemeld. Dit blijkt uit een rondgang van NRC.
20.000 pillen per jaar
Huisarts Jos van Bemmel had er lange tijd geen erg in hoe vaak hij deze zware pijnstillers zelf voorschreef. Tot hij op een dag een brief van het ziekenhuis ontving met daarin een medicatieoverzicht van één van zijn patiënten, een meisje van 16 jaar oud. Ze had 63 oxycodonpillen meegekregen naar huis. "Ik schrok toen ik dit zag, en dacht nog: dan zal ze wel kanker of leukemie hebben. En ik besloot haar op te bellen."
"Toen vertelde ze dat haar amandelen waren geknipt. Ik kon het niet geloven", zegt Van Bemmel. Het was voor de huisarts aanleiding genoeg in zijn eigen patiëntendossiers te gaan spitten. Tot zijn eigen schrik bleek hij gemiddeld per jaar 20.000 oxycodonpillen voor te schrijven, vooral op herhaalrecept. Hij noemde het middel al eerder 'te mooi om waar te zijn'.
Vooral het middel Oxycodon lijkt steeds vaker op te duiken. Dit wordt voorgeschreven aan patiënten die lijden aan kanker of een zware operatie achter de rug hebben, maar ook bij kwalen zoals rug- of schouderpijn. En dan kan het snel misgaan. Het middel is op lange termijn zeer verslavend. Inmiddels zijn er naar schatting 450.000 Nederlanders die deze zware pijnstillers slikken.
Amerikaanse toestanden in Nederland
De huisarts probeert het probleem nu juist bespreekbaar te maken en pleit voor meer voorzichtigheid bij het voorschrijven van deze pijnstillers. "Zowel dokters als de patiënten moeten zich meer bewust worden van de gevaren: de slikkers en de voorschrijvers," vindt Jos van Bemmel. Hij schreef zijn persoonlijke verhaal op in een column gericht aan vakgenoten, en noemt het 'de nieuwe heroïneplaag'. "De dokters zijn het nog niet helemaal eens met elkaar. Ook zeker niet altijd met mij. Maar we schrijven het voor omdat we het gewend zijn. Ik krijg weleens te horen: 'het zal zo'n vaart niet lopen, we zijn toch Amerika niet.' Maar we zijn Amerika wel. Ik sluit niet uit dat er hier ook doden gaan vallen."
Inmiddels heeft het Nederlands Huisartsen Genootschap de richtlijnen voor pijnbestrijding aangescherpt. Ook vanuit de politiek gaan er stemmen op om het voorschrijven van dit soort zware pijnstillers meer aan banden te leggen. Ook wordt er inmiddels over politieke maatregelen gesproken. Minister Bruins van Medische Zorg heeft besloten om een werkgroep op te zetten die bestaat uit artsen, apothekers en andere deskundigen om na te denken over maatregelen zoals betere voorlichting aan artsen die de zware pijnstillers voorschrijven.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.