Defensie-expert Sweijs voorziet snel een heftige Russische escalatie: 'Tijd is niet aan Poetins zijde'

"Tijd is niet aan Poetins zijde", zegt directeur onderzoeker van het Haagse Centrum voor Strategische Studies (HCSS) en defensie-expert Tim Sweijs. Hij voorziet een snelle escalatie in de komende 72 uur in Oekraïne vanuit Rusland.

Na een slepende inval van de Russen in Oekraïne afgelopen week verwacht Sweijs een versnelling. "We zijn nu een week bezig en ik hou mijn hart vast", zegt hij. Sweijs ziet dat de Russen eigenlijk relatief weinig geweld op burgerdoelen hebben gebruikt tot nu toe, ondanks de slachtoffers die natuurlijk al gevallen zijn. "Het grote geschut is heftiger, dat hebben we gelukkig tot nu toe nog niet gezien."

Kiev

Sweijs ziet een langzame opmars richting Kiev. "Er is voor Poetin een zekere druk om te handelen, het duurt hem eigenlijk al te lang. De omcirkeling van Kiev verwacht ik niet lang duren, ik verwacht niet een langdurig beleg." Hij denkt zelf eerder aan een snelle aanval van de stad, ofwel met zware aanvallen, ofwel met 'special forces' die snel de stad in kunnen gaan om de Oekraïense president Zelensky te overwinnen.

"Wat we in Oekraïne zien, is de stekelvarkenstrategie", vervolgt Sweijs. "Daarmee zorg je ervoor dat als de Russen ìets doen, ze zich in ieder geval prikken aan de Oekraïners. De bewapening van burgermilities, de versperringen op straat, de molotovcocktails, er wordt succesvol gewerkt aan tegenstand vanuit Oekraïne." Volgens Sweijs gaat dat er wel voor zorgen dat de Russen zullen escaleren.

Zo min mogelijk doen

Wat we daar als het Westen tegen kunnen doen, is lastig, benadrukt Sweijs. "We geven een rustige gebalanceerde reactie op de nucleaire dreiging vanuit de Russen." Naast de sancties heeft het Westen natuurlijk het taboe op het leveren van wapens opgeheven. "Wat we zelf al jaren proberen, een hechte samenwerking in de NAVO, heeft Poetin in 3 dagen voor elkaar gekregen."

Dat we niet tot militaire actie overgaan om de aanval letterlijk te stoppen, heeft volgens Weijs vooral met het volgende te maken: de nucleaire dreiging. "We moeten wel bedenken, Rusland heeft veel kernwapens. Poetin laat in zijn woorden al zien dat hij niet bang is om dat in te zetten. Dat hangt als schaduw over ons beleid heen."

Nucleaire dreiging

Het Westen wil niet escaleren, in verband met die nucleaire dreiging die van Poetin uitgaat. "Ik verwacht dus dat we zo min mogelijk blijven doen. Westerse leiders hebben aangegeven geen derde wereldoorlog te willen, er zal dus niet gevochten worden."

De enige escalatie die Sweijs voor mogelijk houdt, is er een vanuit Poetin. "Daarvoor moet hij een NAVO-bondgenoot binnenvallen. Het wordt spannend als een Russisch vliegtuig per ongeluk over een stukje NAVO-grondgebied vliegt, of als er een wapenlevering nèt over de grens wordt aangevallen."

Hoe Oekraïne verder gaat

Vooralsnog blijft het westen dus nog zo min mogelijk doen, om Poetin niet verder te laten escaleren. Een volgend hoofdstuk wordt dan, wat zal het Westen accepteren als nieuwe situatie, wanneer Oekraïne in de handen van de Russen is gevallen?

"Misschien accepteren we Oekraïne met neutrale status als Zelensky dat weet te bedingen, maar ik denk niet dat Poetin daarmee akkoord zal gaan."