De prins en DNB

Natuurlijk is het raar dat Prins Willem-Alexander een commissariaat heeft bij De Nederlandsche Bank, en tegelijkertijd onder de ministeriele verantwoordelijkheid valt.

Natuurlijk is het raar dat de meeste kamerleden, en zelfs de financieel woordvoerders, van dat commissariaat niet op de hoogte waren.

Natuurlijk is het raar dat de leden van de Vereniging Verslaggevers Koninklijk Huis, zo blijkt uit De Volkskrant van woensdag, vorige week nog in een gezellig onderonsje met onze Kroonprins over zijn rol bij DNB hebben gesproken, maar daar op geen enkele manier vraagtekens bij hebben geplaatst en nog erger: daarover niet hebben bericht. Het enigszins muffige 'we wisten het al'-toontje van journalist Hoederman c.s. verhult eigenlijk een brevet van onvermogen.

Natuurlijk is het raar dat De Telegraaf in haar hoofdredactioneel commentaar van donderdag "deze aanval op het Koningshuis" ziet als een links complot. Bah, die linkse partijen. Bah, die linkse publieke omroep!

Maar het meest vreemde is wel de officiële reactie die los kwam, nadat een Kamermeerderheid in onze uitzending zijn zorgen had geuit over de problemen die kunnen ontstaan voor Willem-Alexander, nu er een parlementair onderzoek begint naar de rol van de Nederlandsche Bank bij het begin van de kredietcrisis. Want als de directie van DNB grove fouten heeft gemaakt bij de ondergang van IceSave of bij de aankoop van ABN AMRO, heeft de Raad van Commissarissen dan liggen slapen? Een aanval op het Koningshuis? Welnee! Het is eerder een sympathieke actie om de Kroonprins te behoeden voor een moeilijke en ingewikkelde situatie. Willem-Alexander wordt de Koninklijke uitweg geboden. Maar het kabinet koos de tegenaanval.

Of dat verstandig was? ik denk het niet.

Gelukkig is niet alles in links en rechts in te delen, zoals De Telegraaf doet voorkomen. Het blad Elsevier, dat toch ook niet bekend staat om zijn marxistische standpunten, publiceerde al eerder over de dubieuze rol van Willem-Alexander bij DNB. Columnist Syp Wynia kreeg eerder dit jaar de wind van voren. DNB stelde in een ingezonden brief op 11 april:

"In de column 'Kroonprinselijk toezicht' (28 maart) suggereert Syp Wynia dat het commissariaat bij De Nederlandsche Bank (DNB) een erebaantje is. Dit is volstrekt onjuist. De raad van commissarissen van DNB is een volwaardig toezichthoudend orgaan dat beschikt over reguliere controlebevoegdheden. De raad ziet toe op het beheer binnen DNB en de algemene gang van zaken in de vennootschap, en staat de directie terzijde. Kroonprins Willem-Alexander is volwaardig lid van de raad. Zijn inbreng is materieel en wordt door de directie en de raad van DNB hogelijk gewaardeerd."

De reactie van 11 april lijkt haaks te staan op de reactie die de Rijksvoorlichtingsdienst deze week gaf, naar aanleiding van onze uitzending:

"De Prins van Oranje heeft, mede in het kader van de voorbereiding op zijn toekomstige taak, een aantal nationale en internationale functies. Zo heeft hij onder meer zitting in de Raad van State en is hij voorzitter van de VN-adviseursgroep Water en Sanitatie. Ook is hij lid van de Raad van Commissarissen van DNB. De RvC is niet verantwoordelijk voor de taken die DNB uitvoert inzake het toezicht op de Nederlandse financiële sector en ook niet inzake het monetaire beleid. De RvC ziet wel toe op het beheer binnen DNB. Dit betreft zaken als de vaststelling van de jaarrekening en goedkeuring van de begroting."

Hoogleraar Dirk Swagerman (Faculteit Economie, Rijksuniversiteit Groningen) vindt dat de Rijksvoorlichtingsdienst de Raad van Commissarissen nu afdoet als 'een praatclubje'. Dat is het niet en hij kan zich ook niet voorstellen dat de problemen met IceSave en ABN AMRO niet door die raad zijn besproken. Hij stelt dat de leden van de Raad van Commissarissen in zijn geheel, en zonder uitzondering, zijn belast met het toezicht van de hele Nederlandsche Bank. In de statuten van DNB*** wordt in artikel 11 de functie en rol nader geregeld. Bovendien staat in de profielschets dat de leden overeenkomstig moeten handelen met de Code Tabaksblat. In die code staat in Hoofdstuk 3, lid 1 dat de Raad van Commissarissen toezicht houdt op, jawel, het beleid van het bestuur.

Is het niet verstandiger dat Willem-Alexander de handdoek in de ring gooit?

Maar natuurlijk! En is het niet raar dat hij die gulle handreiking van de kamer vooralsnog afslaat?