De jaren 80: toen je nog rijk kon worden met sparen

De spaarrente is met 0,01 procent historisch laag. Dat was in de jaren 80 wel anders, toen de rente soms wel boven de 10 procent uitkwam. Gouden tijden voor spaarders, maar of het ook een tijd is om naar terug te verlangen?

De torenhoge rentes hadden we 40 jaar geleden te danken aan de flinke inflatie die aan het einde van de jaren 70 en het begin van de jaren 80 heerste. Hierover zegt economisch journalist Roel Jansen: "Na twee oliecrisissen wilden regeringen van over de hele wereld de prijs van olie compenseren door alles te laten stijgen. Dit kwam vooral neer op hogere prijzen en hogere lonen."

Inflatie te lijf met de Saturday Night Special

Vooral in de Verenigde Staten was de inflatie extreem hoog, daarom besloot de voorzitter van de Amerikaanse centrale bank (The Federal Reserve), Paul Volcker, in te grijpen. Hij kondigde toen op zaterdag 6 oktober 1979 zijn 'Saturday Night Special' aan. Met dit plan gaf hij groen licht aan de banken om de rentes door het dak te kunnen laten gaan.

Daarbij zorgde de Amerikanen ervoor dat er minder dollars in omgang kwamen om zo de waarde van de munt weer omhoog te krijgen en zo de inflatie uit het Amerikaanse systeem te wringen. Als gevolg hiervan steeg de rente tot ongekende hoogte.

Gevolgen van de hoge rente

"Het gevolg van het rentebeleid was tweeledig. Aan de ene kant raakte de Amerikaanse economie in een hele diepe recessie, maar de koers van de dollar begon ook te stijgen en de munt werd weer steeds sterker na een historisch dieptepunt in de jaren 70."

Volgens Jansen kan Volcker achteraf als een geweldig centrale bankier beschouwd worden. Dit omdat het hem daadwerkelijk is gelukt de inflatie uit het systeem te wringen.

De rest van de wereld moest ook mee

Toen de Verenigde Staten hiermee aan de slag ging moest de rest van de wereld ook volgen, met daarbij ook Nederland. Dit betekende een gouden tijd voor spaarders, maar voor huizenbezitters of mensen die een huis wilde kopen was het een heel stuk minder rooskleurig.

Als de inflatie hoog is, de enige manier om dat aan te pakken de rente zo exorbitant hoog te maken dat je de economie als het ware afknelt. Dit zorgt voor een teruggang in de economie maar ook dat de druk op de prijsstijgingen afneemt, de druk op de loonstijgingen afneemt en zo 'wring' je de inflatie uit het monetaire systeem.

De Nederlandse huizenmarkt maakte een diepe crisis door, onder andere omdat het zo duur was om een hypotheek te krijgen ook die rentes waren boven de 10%. Het was hartstikke duur om een huis te kopen, met als gevolg dat de huizenmarkt in elkaar stortte en mensen aan de straatstenen hun huis niet kwijt konden."

De jaren 80 waren voor spaarders dus gouden tijden, maar voor mensen die ene huis wilde kopen niet.