De eerste maanden van president Joe Biden: hij is onzichtbaar, maar efficiënt

Joe Biden is precies 2 maanden president van de Verenigde Staten. Die afgelopen 2 maanden lijken geruisloos voorbij zijn gegaan. Maar schijn bedriegt, ziet Amerika-verslaggever Tom van 't Einde. Hij zet op een rij wat Biden tot nu toe voor elkaar kreeg.

Er is een stille revolutie gaande in Washington, vertelt Van 't Einde. "We horen en zien er amper iets van, omdat het gebeurt zonder tromgeroffel en de gezwollen retoriek die we gewend zijn van Donald Trump. Maar Joe Biden is in stilte bezig geschiedenis te schrijven."

'Sleepy Joe'

Volgens de verslaggever heeft Biden in zijn eerste 2 maanden als president al meer bereikt dan zijn meeste voorgangers in een hele termijn. Van 't Einde staat versteld van de daadkracht van 'Sleepy Joe'. Maar er gaan ook alarmbellen af, want de nieuwe president lijkt zijn belangrijkste belofte nu al vergeten.

Het verschil met het presidentschap van Trump kan niet groter, ziet Van 't Einde. Trump regeerde vooral via Twitter, deed opmerkelijke uitspraken, kwam met omstreden plannen en beheerste 4 jaar lang het nieuws. Nu gaan dagen voorbij waarop er geen enkel nieuws is vanuit het Witte Huis.

Ongekend aantal besluiten

"Maar in alle stilte krijgt Biden tot nu toe al wel een stuk meer voor elkaar dan Trump. Hij heeft in amper 2 maanden tijd 44 besluiten genomen. Bijna twee keer zoveel als Donald Trump in dezelfde periode en zelfs meer dan Barack Obama en George Bush samen."

Het gaat voornamelijk om zogeheten executive actions, die een president relatief eenvoudig kan afkondigen. Die besluiten hebben wel een nadeel: een volgende president kan ze net zo makkelijk weer afschaffen.

Klimaatakkoord en mondkapjesplicht

En dat afschaffen is precies waar Biden druk mee is geweest de afgelopen tijd. Zo zette hij direct een streep door de bouw van de grensmuur bij Mexico. Ook een omstreden oliepijpleiding gaat niet door. En de Verenigde Staten doen weer mee met het Klimaatakkoord van Parijs.

De helft van alle besluiten die Biden heeft genomen zijn een correctie op het beleid van zijn voorganger. Er is een mondkapjesplicht ingevoerd in federale gebouwen en Biden heeft ervoor gezorgd dat het vaccinatieprogramma op stoom komt. Ook daarmee wil hij een duidelijk signaal geven. Hij doet het anders dan zijn voorganger Trump, die de coronapandemie niet serieus nam.

Historisch steunpakket

Maar het aantal executive actions verbleekt bij Bidens grootste overwinning tot nu toe: een steunpakket ter waarde van 1900 miljard dollar om de Amerikanen de coronacrisis door te helpen. Tot afgrijzen van de Republikeinen is het de president gelukt om dit steunpakket door het Huis van Afgevaardigden en de Senaat te loodsen.

Elke Amerikaan krijgt 1400 dollar. Maar in het steunpakket zitten maatregelen verstopt die veel verder gaan dan een eenmalige uitkering. Voor het eerst in decennia wordt de sociale zekerheid in de Verenigde Staten uitgebreid. Zo krijgen Amerikanen met kinderen vanaf nu elke maand 250 tot 350 dollar per kind.

'Paard van Troje'

Het steunpakket, inclusief alle maatregelen rondom de sociale zekerheid, wordt volgens Van 't Einde als revolutionair gezien in een land waar de overheid zich traditioneel juist zo min mogelijk bemoeit met de burgers. De Republikeinen zijn dan ook woedend. De Republikeinse leider in de senaat, Mitch McConnell, noemt het steunpakket 'een paard van Troje vol slechte, oude, progressieve ideeën'.

"De Democraten hebben het door kunnen drukken, omdat ze een meerderheid hebben in het Huis van Afgevaardigden en een nipte meerderheid in de Senaat. De Republikeinen moesten daardoor knarsetandend toekijken hoe de Democraten een enorme overwinning behalen", legt Van 't Einde uit.

Eenheid nog ver weg

Tijdens zijn inauguratie herhaalde Joe Biden het nog maar eens: "We hebben de belangrijkste eigenschap van een democratie nodig: eenheid." Zijn belangrijkste belofte is dat hij het diep verdeelde land weer bij elkaar brengt. Maar daar is tot nu toe niets van terecht gekomen.

Van 't Einde: "Het presidentschap van Biden is een exclusief feestje voor de Democraten. Zelfs het ingrijpende steunpakket is erdoorheen gedrukt zonder steun van de Republikeinen. Dat brengt het gevaar met zich mee dat veel Amerikanen zich verder zullen afkeren van hun nieuwe president. Iets waar de Republikeinen veelvuldig voor waarschuwen."

Populair

Toch lijkt Biden zich daar weinig zorgen over te maken. Zelfs onder de Republikeinse kiezers is er een ruime meerderheid voor het steunpakket. Ook zijn populariteitscijfers liggen tot nu toe stukken hoger dan die van Donald Trump. Die kwam nooit boven de 50 procent, terwijl Biden volgens peilers bij 54 procent van de kiezers op goedkeuring kan rekenen. Tien punten meer dan Trump aan het begin van zijn presidentschap.

Toch is de verwachting dat Joe Biden het vanaf nu iets rustiger aan gaat doen en zal zoeken naar meer draagvlak voor zijn plannen. Hij is in de eerste 2 maanden van zijn presidentschap duidelijk een andere weg ingeslagen en heeft een fundament gelegd waarop nu gebouwd moet worden.