De Baarnse moordzaak

Het is eind juli als ik aanhaak bij 'n verhaal over de Baarnse moordzaak. De gruwelijke moord op de 14 jarige Theo Mastwijk houdt begin jaren zestig heel Nederland in haar greep. De broers Boudewijn en Ewout en hun vriend Henny houden Theo wekenlang verborgen in de torenkamer van de villa waarin de twee broers wonen. Dit om de ogenschijnlijke ontdekking van een aantal kleine diefstallen te verdoezelen. Uiteindelijk wordt de situatie in de villa onhoudbaar en de jongens besluiten dat Theo dood moet.

Zijn lichaam wordt gedumpt in een put in de tuin van de villa. Anderhalf jaar later wordt het lichaam gevonden en is Nederland getuige van één van de meest bizarre moordzaken uit de geschiedenis. De Baarnse moord wordt op dit moment verfilmd onder de titel Bloedbroeders.

Om me in te kunnen leven in het verhaal, lees ik het boek De Baarnse moord van schrijver K. Beerman In het boek staan de gebeurtenissen omschreven vanaf de ontdekking van het lichaam van Theo tot en met de veroordeling van de drie jongens. Ik word gegrepen door de bizarre samenloop van omstandigheden die het boek schetst. Vrienden die in een situatie belanden die onomkeerbaar leek, met als enige uitweg de moord op een vriend. Nadat ik in twee dagen de ruim 200 pagina's verslonden heb, begin ik maandag aan 'n speurtocht naar de hoofdpersonen van toen.

Op zoek naar betrokkenen

Een collega heeft al veel namen achterhaald maar de meeste personen zijn inmiddels overleden, sommigen hebben geen behoefte om mee te werken, een enkeling wel, waaronder oud-politieagent Leo Born. Ik heb voor mezelf al een lijstje gemaakt met alle namen van personen en locaties die ik tegenkom in het boek. Van de rechters tot en met een meisje uit Eemnes die de ontsnapte Boudewijn destijds heeft gezien, van het café in Baarn waar de journalisten zich verzamelen tot de familie van het slachtoffer Theo Mastwijk.

'Het verhaal staat hem nog goed bij'

In het boek wordt gesproken over de Telegraaf-verslaggever Wim van Geffen, nieuwsreporter van het eerste uur. Hij is het die zijn oor te luisteren heeft gelegd bij het politiebureau in Baarn, waar op dat moment de broers H. verhoord worden. Na enig speurwerk vind ik de heer Van Geffen. 'n Geweldig enthousiaste man, nog steeds journalist in hart en nieren en inmiddels de tachtig ver gepasseerd. Maar nog steeds uitermate scherp van geest en herinnering.

Hij wil graag meewerken omdat het verhaal hem nog zo goed bij staat. Daarnaast deed hij als verslaggever een paar grote onthullingen in de Baarnse moordzaak. Verslaggever Fannie, met wie ik aan het verhaal werk, gaat langs en interviewt oud-journalist Van Geffen. Ze komt enthousiast terug: "Wat een geweldige man!" Ik heb al toegezegd een keer langs te gaan bij de heer Van Geffen, iets dat zeker gaat gebeuren. Om het verhaal wat meer te structureren, zet ik voor mezelf een aantal belangrijke data op rij:

• 27 oktober 1961, er wordt een lichaam gevonden in de tuin van de Baarnse villa van de familie H. Het is het lijk van de anderhalf jaar geleden verdwenen 14-jarige Theo Mastwijk.
• 2 november 1961, verdachte Henny W. wordt gearresteerd.
• 4 november 1961, voorpagina's van diverse kranten melden de arrestatie van drie jongens die gezamenlijk de 14-jarige Theo Mastwijk zouden hebben vermoord. De drie jongens die aangehouden worden, zijn Boudewijn H., Ewout H. en Henny W.
• 7 november 1961, verdachte Boudewijn H. ontsnapt tijdens een verhoor uit het politiebureau van Baarn. De volgende ochtend heeft Telegraaf-verslaggever Wim van Geffen de primeur van de ontsnapping. De daaropvolgende dagen is heel Nederland op zoek naar de ontsnapte Boudewijn.
• 9 november 1961, kranten melden de bizarre aanhouding van Boudewijn H. Er wordt over klassenjustitie gesproken. Er komt een onderzoek naar de handelswijze van officier van justitie mr Overbeek.
• 13 november 1961, het wordt bekend dat de vermoorde Theo Mastwijk zes weken ondergedoken heeft gezeten in de Baarnse villa.
• 15 november 1961, de vermoorde Theo Mastwijk wordt begraven, na een uitvaartdienst door de oom van Theo in de Petrus en Pauluskerk te Soest.
• 13 februari 1962, mr Overbeek wordt disciplinair gestraft door minister van justitie Beerman
• 14 maart of 15 maart, er wordt een reconstructie van de moord gedaan in de tuin van de Baarnse villa.
• 25 maart 1963, verdachte Henny W. moet voor de rechtbank Utrecht verschijnen
• 26 maart 1963, verdachte Boudewijn H. moet voor de rechtbank Utrecht verschijnen.
• 27 maart 1963, verdachte Ewout H. moet voor de rechtbank Utrecht verschijnen.
• 28 maart 1963, dag vier in het proces waarin alle verdachten gelijktijdig zullen verschijnen. Tegen Boudewijn H. en Henny W. wordt 12 jaar geeist, tegen Ewout H. wordt 7 jaar geeist.
• 29 maart 1963, dag vijf in het proces waarin de advocaten zullen pleiten voor hun clienten.
• 11 april 1963, de rechtbank Utrecht doet uitspraak en veroordeelt Boudewijn H. en Henny W. tot 9 jaar gevangenisstraf en onvoorwaardelijke terbeschikkingstelling. Ewout H. wordt veroordeeld tot 6 jaar met onvoorwaardelijke terbeschikkingstelling.

Krantenkoppen van toen

Als ik alles zo op een rij heb staan, bedenk ik me ineens dat ik de oude voorpagina's van de kranten erbij wil hebben. Deze kunnen we mooi laten zien in het onderwerp. Met dank aan een mevrouw van het Historisch Archief van de Telegraaf, krijgen we de beschikking over de krantenkoppen van toen. Als extra voor onze kijkers, zijn de voorpagina's te bekijken op onze site. Een paar dagen voor de uitzending word ik gebeld door een mevrouw wiens inmiddels overleden vriend, deel uitmaakte van de Rijksrecherche. Hij heeft zijn bevindingen destijds op een cassettebandje ingesproken en de vraag is of we belangstelling hebben. Zeker, nog geen paar uur later ben ik op bezoek bij de dame in Bussum.

Een ander licht op de moordzaak

Dit maakt het werk zo leuk, onverwachte telefoontjes, de spanning van datgene wat je aan materiaal aantreft, diegene die je spreekt. In de speurtocht heb ik ook met familie van Theo Mastwijk gesproken. 'n Tachtigjarige meneer Mastwijk staat me te woord. Nee, hij wil niet meewerken maar vindt het nog steeds een klassiek geval van klassenjustitie. Ook kom ik in contact met de familie H. Zij vinden het vreselijk dat de hele zaak weer opgerakeld wordt. Daar hebben we op de redactie ook 'n discussie over gevoerd. Uiteindelijk geeft het feit dat het verhaal op dit moment verfilmd wordt, de doorslag. Ik zou nog steeds graag de familie H. willen spreken en andere betrokkenen. Want tussen de reacties die op de uitzending binnenkomen zitten er een paar, die mogelijk een ander licht op de Baarnse moord werpen. Wordt vervolgd...

Lees hier de krantenartikels over de Baarnse moordzaak.

Bekijk hier het item dat EenVandaag maakte over de Baarnse moordzaak: