Dat verkeersboetes tot schulden kunnen leiden, merkte ook Jessica: 'Je raakt alleen maar verder in dat web verstrikt'

Verkeersboetes zijn goed voor de staatskas, maar duwen tegelijkertijd duizenden mensen de schulden in. Jessica van Hinthem maakte het persoonlijk mee: "Het gaat niet om het niet willen betalen. Het gaat om het niet kunnen betalen."

Merel van Rooy schrijft over het effect van boetes in haar boek De Boetefuik, dat dit voorjaar uitkomt. "Juist mensen die weinig geld hebben, worden het hardste getroffen", weet zij. Volgens Van Rooy spelen verkeersboetes een grote rol in de Nederlandse schuldenproblematiek.

'De overheid is de grootste schuldeiser'

"Er zijn 120.000 huishoudens in Nederland met een verdrievoudigde verkeersboete én problematische schulden. De overheid is gewoon de grootste schuldeiser", zegt ze.

Ze benadrukt dat hoge verkeersboetes en de aanmaningen gebruikt worden om de staatskas te spekken. "Het is de kip met de gouden eieren, maar die aanmaningen worden betaald door de kaalste kippen, door de mensen die ze het minst goed kunnen betalen."

Financieel klem

Jessica van Hinthem ondervond aan den lijve hoe het mis kan gaan. Jaren geleden verloor haar man zijn baan als internationaal chauffeur en ging als uitzendkracht aan de slag. Toen de uitbetaling van zijn salaris op zich liet wachten, kwam het gezin financieel klem te zitten.

"We dachten heel lang dat het nog wel goed ging komen, maar op den duur konden we onze vaste lasten niet meer betalen", vertelt Jessica.

Boete verdrievoudigd

Het lukte ook niet meer om de autoverzekering te betalen. Tijdens een ritje naar de tandarts met haar twee jonge kinderen liep ze tegen de lamp. "Ik reed een fuik in en kreeg een boete van zo'n 400 euro. De auto werd in beslag genomen, en ik moest 7 kilometer naar huis lopen met een baby in het autostoeltje en een peuter op mijn nek."

Ze kon de boete niet betalen en na twee aanmaningen werd de boete verdrievoudigd. "Het gaat echt heel erg hard."

Verder de afgrond in

Ze begrijpt dat een boete bedoeld is om af te schrikken: "Kijk, als je fout bezig bent geweest, dan moet je op de blaren zitten. Maar als ik de eerste boete al niet kan betalen, dan lukt me die verdubbeling ook niet en die verdubbelingen daarop al helemaal niet. Dan is het gewoon de mensen verder de afgrond in duwen."

Ze vervolgt: "Ik snap dat je mensen pijn wil doen in hun portemonnee als ze een fout begaan. Alleen mensen die in de financiële problemen zitten, raken alleen maar verder in dat web verstrikt."

Totale som hoger dan schulden

"Ik denk dat het negen van de tien keer helemaal niet gaat om het niet willen betalen. Het gaat om het niet kunnen betalen", zegt Jessica.

Ze adviseert nu beleidsmakers over hoe om te gaan met schuldenproblematiek en ziet dat het huidige systeem vaak niet werkt. "Onze totale hoofdsom aan schulden was 23.000 euro, maar de échte schuld daarvan was nog geen 6.000 euro. De rest bestaat alleen maar uit gerechtelijke kosten, incassokosten, betekenissen, aanmaningen en ga zo maar door."

'The poor pay more'

Ook André Moerman van advieswebsite SchuldInfo ziet dat er fouten in het systeem zitten. "Als je eenmaal weinig geld hebt en boetes niet kan betalen, dan worden de kosten alleen maar hoger en hoger door de kosten van de invordering en de deurwaarder."

Als voorbeeld neemt hij een boete van 300 euro van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB). "Die kan na verschillende aanmaningen en deurwaarderskosten oplopen tot 2.000 euro. Dat betekent dus eigenlijk: 'The poor pay more'. Hoe minder je hebt, hoe duurder je uiteindelijk uit bent. Dat is natuurlijk bizar."

Betalingsregeling

In een reactie schrijft een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid, waar het CJIB onder valt: "De verhogingen zijn fors, maar kunnen worden voorkomen door de verkeersboete op tijd te betalen of gebruik te maken van een betalingsregeling."

Moerman erkent dat je een betalingsregeling kunt treffen als je een boete niet kan betalen, maar hij vindt dat er meer nodig is. Het CJIB en andere schuldeisers zouden bijvoorbeeld beter met elkaar moeten samenwerken, zegt hij.

'Wat is er aan de hand?'

Jessica beaamt dat. "In plaats van aanmaningen sturen zou het beter werken als iemand vraagt: 'Wat is er aan de hand waardoor je je auto niet verzekerd hebt? Spelen er nog meer problemen?'"

"En dat je dan samen kunt gaan kijken naar hoe je deze mensen uit die problemen kan halen."