Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) kan geen garantie geven dat asielzoekers deze zomer niet buiten hoeven te slapen bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. "Daarvoor zijn de marges nog te klein", zegt bestuursvoorzitter Milo Schoenmaker.
Inwoners en politici in Ter Apel houden hun hart vast: gaat het lukken om aankomende zomer genoeg opvangplekken te vinden voor asielzoekers die zich melden bij het aanmeldcentrum? Het COA doet haar best, benadrukt directeur Schoenmaker, maar heeft beperkte middelen.
EenVandaag in Ter Apel
In Ter Apel ervaren inwoners al jaren overlast van een groep asielzoekers in het naastgelegen asielzoekerscentrum. Een groep die nauwelijks kans maakt op een verblijfsvergunning, veroorzaakt dagelijks problemen. Het aanmeldcentrum zit vol en vorig jaar zomer moesten honderden mensen daarom buiten slapen.
Een jaar geleden smeekten inwoners en lokale politici daarom om actie, maar er lijkt niets te zijn veranderd. Inwoners voelen zich in de steek gelaten door de overheid en proberen de problemen zelf aan te pakken. EenVandaag zoomt deze week in op de situatie in Ter Apel, op uitnodiging van de inwoners zelf.
Kijken naar bezetting
Het aanmeldcentrum in Ter Apel biedt onderdak aan 2.000 asielzoekers, die als ze in Nederland aankomen zich eerst daar moeten aanmelden. "Elke dag kijken we aan het begin van de dag naar de bezetting. Hoeveel mensen zijn er al? Wat is de verwachte instroom?", legt Schoenmaker uit.
"Komen we dan boven de 2.000 mensen, kijken we naar hotels of andere slaapplekken om te voorkomen dat mensen weer buiten moeten slapen", vertelt hij over de manier waarop het COA probeert genoeg (tijdelijke) opvangplekken te regelen.
Op het gras slapen
Want dat was vorig jaar zomer het beeld: honderden asielzoekers die noodgedwongen de nacht buiten moesten doorbrengen omdat het aanmeldcentrum maandenlang overvol was. Ze sliepen in tenten, op stoeltjes of 'gewoon' op het gras.
"We hadden niet genoeg plekken om mensen naartoe te brengen, alle plekken zaten vol", blikt Schoenmaker terug. "Vanaf november ging dat beter en tot nu toe zijn we erin geslaagd dat zo te houden."
'Elke dag dat we het redden is er één'
"We hebben de tijd nuttig besteed om in overleg met gemeenten nieuwe plaatsen te zoeken, maar het blijft wel heel erg puzzelen", benadrukt de COA-directeur. "We hebben heel weinig speling, dus het blijft heel erg spannend. Elke dag dat we het redden is er weer één, maar garanties kan ik ook niet geven. Daarvoor zijn de marges te smal."
Een van de oplossingen om buitenslapers te voorkomen, is het creëren van zogenoemde overlooplocaties. Vanaf 1 juli kunnen asielzoekers naar een evenementenhal in Assen als het aanmeldcentrum te vol is. Ze blijven daar maximaal 5 dagen en daarna gaan ze terug naar Ter Apel. "Maar van dat soort overlooplocaties hebben we er wel meer nodig."
Tweede aanmeldcentrum?
Ook over een tweede aanmeldcentrum wordt al langer gesproken, al weet Schoenmaker dat dat niet op de korte termijn zomaar gerealiseerd kan worden. "We hopen daar in de loop van het jaar meer duidelijkheid over te krijgen. Eenvoudig is het niet, het blijft ingewikkeld, maar het zou ons enorm helpen."
Inwoners van Ter Apel ervaren al jaren overlast van een deel van de asielzoekers. De COA-directeur is zich bewust van de problemen die in het dorp spelen: "Ik ben regelmatig in gesprek met bewoners en winkeliers, de overlast is echt heftig. Het gaat om een kleine groep, een paar procent, die zorgen voor de overlast en iedereen heeft daar last van."
Zoeken naar solidariteit
"We doen er zoveel aan als we kunnen, maar we kunnen dat niet alleen", zegt hij. "Dat is een gezamenlijk iets met de politie, het Openbaar Ministerie, rechters, de IND en de Dienst Terugkeer en Vertrek. Mensen staan er niet alleen in."
De veelbesproken spreidingswet die staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) wil invoeren helpt ook Ter Apel, zegt Schoenmaker: "We hopen dat de wet er komt, want dan kunnen we mensen sneller wegbrengen. We zoeken naar solidariteit in Nederland om mensen te spreiden."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.