Facebook moet meer doen om advertenties van oplichters tegen te gaan. Dat staat in een oproep van een tiental bekende Nederlanders, waaronder Jort Kelder.
Hun foto's en namen zijn zonder toestemming in advertenties gebruikt - die consumenten hebben verleid om frauduleuze investeringen te doen in bitcoin. Inmiddels zijn er veel gedupeerden die grote sommen geld hebben verloren. En de BN'ers van wie de naam en foto's zijn gebruikt worden daar op aangekeken. Met de oplichting zou volgens de Fraudehelpdesk al zo'n 1,7 miljoen euro gemoeid zijn.
Facebook tot stappen dwingen
In een statement laten de BN'ers weten dat ze de advertenties 'bijzonder schadelijk vinden'. Facebook moet volgens hen veel meer doen. "Facebook is door de betrokkenen hierop al verschillende keren aangesproken, maar weigert afdoende maatregelen te nemen. De advertenties blijven verschijnen", schrijven ze.
"Facebook stelt dat zij slechts tussenpersoon is en niet tegen de advertenties kan en hoeft op te treden. Het is echter wel Facebook die het advertentiesysteem heeft opgezet, controleert en beheert en er veel geld mee verdient. Facebook loopt weg voor haar verantwoordelijkheid", zegt het statement. "Als Facebook niet vrijwillig maatregelen neemt, moet zij daartoe worden gedwongen."
De Mol: hoop dat misleiding stopt
Het statement van de bekende Nederlanders komt naar buiten aan de vooravond van een rechtszaak die mediamagnaat John de Mol is gestart. Ook zijn foto en naam werden misbruikt. Hij eist dat Facebook maatregelen treft tegen advertenties voor bitcoin met zijn naam en foto erbij. Ook wil hij weten wie de frauduleuze advertenties plaatst.
"Dat meerdere van deze bekende Nederlanders mijn zaak middels deze verklaring publiekelijk steunen geeft aan hoe belangrijk ook zij deze zaak vinden. Ik stel hun gebaar zeer op prijs en hoop van harte dat mijn kort geding ertoe leidt dat het misleiden van consumenten door Facebook middels deze nepadvertenties nu echt op korte termijn stopt," laat De Mol weten.
Verdorven
Jort Kelder steunt John de Mol. Daarnaast deed hij ook zelf aangifte tegen Facebook vanwege de fraude, die hij bankroof noemt. "Je stort 10 duizend euro en je bent het gewoon kwijt." De impact van de advertenties realiseerde hij zich afgelopen zomer toen zich mensen bij hij meldden. "Ze waren 800 euro kwijt, 8000 euro of zelfs meer. En dan begin je je niet schuldig te voelen, maar wel verantwoordelijk", zegt Kelder.
"Het is heel verdorven. Je denkt: 'Omdat het in het Nederlands is en omdat er grote namen in de Nederlandse journalistiek genoemd worden, Matthijs van Nieuwkerk, John de Mol, dan zal het wel goed zijn'", zegt Kelder. Hij zegt dat hij kritisch kijkt, maar dat de advertenties zo zijn opgesteld dat je er in kunt trappen. "Als je het heel snel voorbij ziet komen, ben je toch van de leg". Lees hier de hele verklaring van John de Mol aan EenVandaag.
Principiële discussie
"Als je zelf een beetje in het nieuws bent, komen er meer berichten op je naam. Zo werken die algoritmes", vertelt hij. Op het moment dat hij aangifte deed, explodeerde het aantal meldingen. "Omdat mijn naam in het nieuws was en mensen op mij klikten. Dus als je je stil houdt, kan het doodbloeden."
"Dit gaat over fake news, over oplichterij", zegt hij. Het is voor hem dan ook een principiële discussie. "Dat kan je als burger niet, daar heb ik het Openbaar Ministerie en de politie voor nodig". Het OM bestudeert de zaak van Kelder nu. "Maar ik denk dat het van belang is dat zij ingrijpen."
Slachtofferhulp: steeds moeilijker te herkennen
Rosa Jansen van Slachtofferhulp Nederland stelt dat er steeds meer slachtoffers komen van verschillende vormen van online oplichting. Ze roept slachtoffers op zich niet te schamen en aangifte te doen. Jansen zegt dat het moeilijk is om nep advertenties te herkennen. "Het wordt steeds professioneler. Maar hou niets voor vanzelfsprekend en doe er een check op." Heb je hulp nodig? Meer informatie staat op de website van Slachtofferhulp Nederland.
Hypocriet
"Dit is zo hypocriet. Facebook verdient honderden miljoenen aan dit soort 'fake' advertenties. En dan zeggen ze: 'We zijn maar gewoon tussenpersoon, we kunnen het niet helpen'. Ik weet dat het in de software lastig is om dit te voorkomen, maar het is nog steeds hun verantwoordelijkheid." "Als jij het inkomen krijgt heb je ook een soort van zorgplicht"
Facebook laat EenVandaag het volgende weten: "We werken op dit vlak hard aan betere detectie, beoordelingen en aan het identificeren van de accounts en paginabeheerders die in strijd zijn met ons beleid. Veel misleidende advertenties zijn afkomstig van gehackte accounts en nepaccounts; we zetten ons dan ook in toenemende mate in om deze te verwijderen."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.