Bloedonderzoek na dood verdachte kan nabestaanden helpen, maar dat is volgens het ministerie onmogelijk

Een dramatisch ongeluk op de A28 afgelopen weekend: een spookrijder botste na een 30 kilometer lange achtervolging door de politie, frontaal op een andere auto. Nabestaanden zitten vol vragen, maar bloedonderzoek bij de dader blijkt niet toegestaan.

Twee doden en vijf gewonden, dat is de ravage die de 30-jarige bestuurder zaterdag aanrichtte. Een van de dodelijke slachtoffers was hijzelf. En dat is precies de reden waarom hij niet mag worden gecontroleerd op drank en drugs.

Overledene kan geen toestemming geven

Dat moet anders, vindt juridisch adviseur Moniek Toonen van Slachtofferhulp Nederland. "Op dit moment is het niet mogelijk dat er onderzoek plaatsvindt als de veroorzaker ook komt te overlijden."

Of de nabestaanden daar toestemming voor geven, maakt volgens Toonen niet uit. "Officieel moet de persoon om wie het gaat zelf toestemming geven. Als iemand is overleden kan dat niet meer. Er zijn nu wel plannen om dat eventueel op te nemen in het nieuwe Wetboek van Strafvordering. Maar vooralsnog is het niet mogelijk om dat onderzoek te doen."

Nabestaanden willen een totaalplaatje

Dat betekent overigens niet dat de politie geen onderzoek doet naar het ongeval. "Ze gaan in ieder geval kijken wat er is gebeurd. De Rijksrecherche is in deze zaak ook ingeschakeld, omdat er een achtervolging heeft plaatsgevonden en de politie er dus betrokken bij is geweest. Dat onderzoek moet afgewacht worden. Maar of de veroorzaker ook drank of drugs in zijn lichaam had, kan niet onderzocht worden."

En dat betekent dat de nabestaanden daar ook geen antwoord op zullen krijgen. "Daarom is er mede door ons, maar ook eerder al door de Vereniging Verkeersslachtoffers, aangegeven dat er een wetswijziging moet komen, die het mogelijk maakt om wel antwoorden te krijgen op bepaalde vragen. Zeker ook omdat we merken dat veel nabestaanden een totaalplaatje willen hebben: wat is er gebeurd?"

Antwoorden om te herstellen

Volgens Toonen zijn de antwoorden op de vragen belangrijk in het kader van herstel. "Het herstelplaatje stagneert als vragen onbeantwoord blijven."

Maar een wetswijziging lijkt er vooralsnog niet te komen. Meerdere organisaties hebben de ministers van Justitie en Veiligheid over de jaren heen geadviseerd om de wet te wijzigen. De meest recente was de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Maar minister Grapperhaus zei toen dat het advies niet voldoende was om de wet te wijzigen.

Duidelijkheid is een onvoldoende zwaarwegend belang

EenVandaag vroeg vandaag opnieuw een reactie van het ministerie, maar het antwoord blijkt onveranderd. De minister vindt dat het bieden van duidelijkheid aan nabestaanden 'een onvoldoende zwaarwegend belang' is om 'het grondwettelijke recht op lichamelijke integriteit te beperken'.

"Ik vind het kwalijk voor de nabestaanden dat zij met vragen blijven zitten", reageert Toonen. "Zoals ik al aangaf is dat voor hun herstel niet bevorderlijk. Ik hoop dat de wetgever er toch nog over na wil denken om daar verandering in te brengen."