Bijna 1 op de 5 jongeren kreeg weleens bangalijst te zien: 'Het is meestal grappig om te delen'

Ongeveer 1 op de 5 jongeren heeft weleens een bangalijst onder ogen gekregen. Onder leden van een studie- of studentenvereniging is dat zelfs 1 op de 3 (34 procent). Een deel van de jonge mannen ziet geen kwaad in dit soort lijsten.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag samen met LINDA.meiden, dat vandaag een campagne start om bewustwording onder studenten te vergroten. Aan het onderzoek deden 1.300 jongeren mee tussen de 16 en 35 jaar. Ruim 400 van hen zijn lid (geweest) van een studie- of studentenvereniging.

'Konden zich niet verdedigen'

Deelnemers ontvingen de bangalijsten, met meestal de namen en gegevens van vrouwen die bijvoorbeeld makkelijk in bed zouden zijn te krijgen, vaak tijdens hun studententijd. Maar ze vertellen in het onderzoek ook over lijsten met minderjarige meisjes die rondgingen op middelbare scholen.

Een panellid vertelt: "Er ging een bangalijst rond op mijn middelbare school, met onder andere foto's van borsten. Sommige van die foto's kwamen gewoon van het internet. Daar was dan een naam onder gezet van een meisje uit het jaar. Ze konden zichzelf niet verdedigen."

Aan de schandpaal genageld

"Het was op de middelbare school. Gevolg was dat iedereen, ik ook, slecht naar de meiden van de lijst keek," vertelt een ander panellid. "Nu ik ouder ben, weet ik wel beter. Het is te schandalig voor woorden dat die kwetsbare jonge meiden zo aan de schandpaal werden genageld."

De afgelopen tijd ging de ophef vooral over studenten die zich schuldig maken aan het maken en delen van bangalijsten. Mannelijke, maar ook vrouwelijke studenten vertellen in het onderzoek van EenVandaag hoe die lijsten vervlochten zijn geraakt met het studentenleven.

Bangalijst op de wc

"Het hing op de wc en in de gemeenschappelijke ruimte van een studentenhuis voor vrouwen. Op verschillende 21-diners kwamen de 'prestaties' en het formaat van de penis van de mannen vervolgens terug in liederen en gedichten", aldus een vrouwelijke deelnemer.

WhatsApp is het meest gebruikte medium voor het delen van bangalijsten: 88 procent van de jongeren die er een heeft gezien, zegt dat de lijst daarop rondging. Een Leidse student zegt daarover: "De lijst werd gedeeld in verschillende WhatsApp-groepen. Vooral die met alleen maar mannen." In mindere mate (24 procent) werd de lijst via Snapchat gedeeld.

Vooral studentenverenigingen

Slechts 1 procent van alle jonge ondervraagden geeft toe een lijst door te hebben gestuurd. Het lijkt erop dat het vooral gebeurt bij studentenverenigingen. Bijna 1 op de 20 (4 procent) verenigingsleden zegt weleens een lijst naar anderen te hebben verzonden.

"Ik heb niet nagedacht over de gevolgen", schrijft een studente in het onderzoek. "En ik kende wat meisjes die erop stonden, dus ik wilde het naar mijn vriendinnengroep sturen."

'Voelt niet als iets slechts'

Sommige ondervraagden die een toegestuurde bangalijst met anderen deelden, waren zich niet bewust van het kwaad dat ze aanrichtten. "Het is meestal grappig om te delen," vertelt een mannelijke student.

"Het voelt niet alsof je iets slechts doet, al is het natuurlijk wel fout. Ik stuur het naar vrienden of huisgenoten."

Lijst met alleen namen kan geen kwaad

Het gevoel dat bangalijsten geen kwaad kunnen, leeft breder bij jonge mannen. Zo zeggen 4 op de 10 van hen (38 procent) het geen probleem te vinden als er bangalijsten rondgaan met alleen namen erop.

Alleen het vermelden van een naam zou volgens een deel van hen niet zo snel op de persoon te herleiden zijn. "Een naam is geen doxing, privégegevens lekken is een grens."

Zelf naar gemaakt

Een kleiner deel vindt dat sommige mensen het er naar maken om op een lijst te worden gezet. "Sommige mensen maken met hun eigen social mediaprofiel ook een soort bangalijst, maar zijn verbaasd als anderen dan ook een mening over hen vormen."

Toch zeggen ook de meeste jonge mannen (61 procent) dat bangalijsten met alleen namen problematisch zijn, laat staan lijsten met meer gegevens.